ارزیابی میزان تاب آوری نواحی شهری باتأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در برابر مخاطره زلزله، با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره Todim (مطالعه موردی: شهر زنجان) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

شهرها، به عنوان پیچیده ترین ساخته ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آن ها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافته های علمی و تجربی نشان می دهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تاب آوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می باشد. این مقاله، میزان تاب آوری شهری را با تأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در شهر زنجان مورد ارزیابی قرار داده است. داده های به کاررفته، براساس معیارهای مؤثر در ارزیابی تاب آوری شامل: دسترسی به مرکز بهداشت، بیمارستان، پلیس و کلانتری، ایستگاه آتش نشانی، شبکه معابر، پارک و فضای سبز با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره تودیم، تحلیل گردیده اند. نتایج نشان می دهد که در 25 ناحیه شهری زنجان، طبق نقشه های موجود می توان گفت که نوعی تناوب و حتی تعارض در تاب آوری یا عدم تاب آوری نواحی وجود دارد زیرا که در هیچ کدام از نواحی، ثبات در تاب آوری وجود ندارد و هیچ ناحیه ای در ارزیابی همه معیارها، تاب آور نشان نمی دهد. به طور دقیق مطابق یافته های مقاله؛ در نقشه های دسترسی به بیمارستان، مرکز بهداشت، پلیس و ایستگاه آتش نشانی؛ به طور مشترک محله های صفا و کوچه مشکی، الهیه؛ فرهنگ، سعدی وسط، حسینیه و آشاغی چارراه، اسلام آباد، ترانس و بی سیم با میزان تاب آوری بالا و محله های نصر، گلشهر، وحیدیه و پونک با تاب آوری بسیار ضعیف ارزیابی گردیدند و در نقشه های دسترسی به شبکه معابر، پارک و فضای سبز، به طور مشترک محله های آزادگان، گلشهر، وحیدیه، پونک، شهرآرا، کارمندان و علوم پایه با میزان تاب آوری بالا و محله های فاطمیه، حسینیه و آشاغی چارراه، الهیه، اسلام آباد، ترانس و بی سیم با تاب آوری بسیار ضعیف مورد ارزیابی قرار گرفتند.