انقلاب اسلامی ایران فارغ از آنکه در مرزهای جغرافیایی کشور ایران به وقوع پیوست، ابعاد وسیعی دارد که نه تنها مرزهای جغرافیایی که مرز علوم را نیز درنوردیده است. تا پیش از وقوع انقلاب اسلامی ایران مطالعه علمی انقلاب ها به لحاظ روش شناختی در دو دسته کلی مطالعات کلاسیک و مدرن صورت می گرفت و نظریه پردازان تحت تأثیر فضای حاکم بر دنیای مدرن کمتر متوجه ابعاد الهی رخداد یک انقلاب بودند؛ اما این انقلاب الهی، نظریه پردازان انقلاب را متوجه ابعاد جدیدی ساخت که در به وقوع پیوستن انقلابی برخاسته از آرمان الهی و با وسعتی فراتر از مرزهای یک کشور نقش اصلی را ایفا می کند، اگرچه مسیر ناپیموده در این راه بسیار است. این مقاله می کوشد با تحلیل فشرده عناصر اصلی بیش از پنجاه نظریه انقلاب از یک سو و بیان عناصر اصلی شکل گیری انقلاب از دیدگاه امام علی علیه السلام به عنوان مقتدای رهبران انقلاب اسلامی ایران از سوی دیگر، نشان دهد برای ارائه تحلیلی هرچه صحیح تر از این انقلاب تدوین و انتخاب روشی جدید در تبیین آن به مثابه تحول در روش شناسی نظریه های انقلاب ضروری است.
