تاریخ ادبیات داستانی ایران نوشته حسن میرعابدینی در اصل حاصل پژوهش ایشان در چارچوب طرح تطور مضامین ادبیات داستانی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی بوده و پیش تر انتشارات این نهاد، ویرایش دیگری از آن را در دو جلد، در سال های (1387 و 1391) منتشر کرده بود. پس از مدتی، انتشارات سخن ویرایش تازه این کتاب را با تغییراتی چشم گیر، در یک جلد و این بار با ویرایش احمد سمیعی(گیلانی) روانه بازار نشر کرده است.
این کتاب شکل گیری و تکوین جریان های گوناگون داستان فارسی را از آغاز تا 1332ش بررسی کرده است. این بررسی به مباحث کمتر دیده شده همچون تأثیر سفرنامه ها و قصه های عامیانه در شکل گیری داستان فارسی، دیباچه نخستین رمان های فارسی، رمان های دینی، داستان های پلیسی و جنایی و... پرداخته و به تبع آن آثار و نویسندگان دیده نشده ای را معرفی کرده است.
ما در این جا به اجمال ساختار، شیوه تحلیل، نوآوری ها، ارتباط این اثر با پژوهش های پیشین و پژوهش های آتی و ... را بررسی می کنیم.