پیوند وزن و محتوا در شعر کودک: بررسی اشعار ناصر کشاورز و مصطفی رحماندوست (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

وزن شعر یکی از عناصر اساسی آن و عاملی بسیار مؤثر در خیال انگیزی کلام است. بی تردید، شاعر در قالبی ازپیش تعیین شده، به سرودن نمی پردازد؛ بلکه همه عناصر، به دنبال محتوا و هماهنگ با مضمون شعر به وجود می آیند. عدم هماهنگی وزن و محتوا، می تواند دلیلی بر کوششی و ساختگی بودن آن باشد. شعر کودک نیز دارای ساختاری ست که عناصر آن در کنار یکدیگر، به وجود آورنده نظامی راستین اند و از میان شاعران کودک، کسانی موفّق ترند که همه عناصر شعرشان متناسب با یکدیگر به وجود آورنده آن نظام باشد. به منظور یافتن راز توفیق دو سراینده به نام در حوزه شعر کودک و نوجوان، «مصطفی رحماندوست»و «ناصر کشاورز»، حجم قابل توجهی از اشعار آنان و میزان هماهنگی میان وزن و محتوای آن اشعار بررسی شد و نهایتاً مقایسه ای میان آن ها صورت گرفت. می توان گفت، یکی از رموز توفیق این دو شاعر کودک، هماهنگی میان وزن و محتوای اشعارشان است؛ چرا که درصد زیادی از آن اشعار، با توجّه به نوع وزن، و مضمون شعر، دارای این هماهنگی بودند.