در این مقاله سروده های ایرانی را به دو دستة کلی تقسیم کرده ایم: سروده هایی که مبتنیبر سنتی شفاهی و قدیم بوده اند، و دیگر سروده هایی که به دنبال شکل گیری شعر عروضی فارسی متأثر از شعر عرب پدید آمده اند. دستة نخست را سروده های شفاهی و دستة دوم را سروده های مکتوب نام نهادیم و پس از شرح مختصری دربارة اقوال ایزدیها و کلامات یارسان، به عنوان دو نمونه از سروده های شفاهی ایرانی، به مقایسة آنها از حیث برخی ویژگیهای صوری، همچون انسجام درون متنی، بیت و مصراع و قافیه پرداختیم. براساس تحولِ ویژگیهای صوری در اقوال و کلامات و دیگر سروده های ایرانی غربی، به این نتیجه رسیدیم که اقوال ایزدیها یکی از قدیم ترین انواع سروده های شفاهی ایرانی غربی است، درحالیکه کلاماتِ یارسان، احتمالاً تحت تأثیر سنت مکتوب و قویِ شعر عروضی فارسی، بسیاری از ویژگیهایِ شفاهی خود را از دست داده و به سروده های مکتوب نزدیک شده است. در عین حال برخی ویژگی های مهم ترین سروده های ایرانی غربی را نیز تحلیل کرده ایم.