این پژوهش به بررسی تأثیر عاملی ناگفته در مرگ اسفندیار می پردازد که تاکنون به آن توجه نشده است. بر این اساس، به این سؤال پاسخ داده می شود که تقدیر چگونه با پشتوانه ایزد مهر در تعیین سرنوشت اسفندیار ایفای نقش می کند. یکی از خویشکاری های ایزد مهر نگاه بانی از پیمان هاست و او کسانی را که به عهدهای خود وفا نمی کنند، به سختی مجازات می کند. گشتاسب نیز که پیوسته بر سر اعطای تاج و تخت به اسفندیار، با او پیمان های بی اساس می بندد، شایسته این پادافره است که طبق متن مهریشت، ایزد مهر فرزند برومند و جوانش را از وی بستانْد. به همین دلیل است که میان رستم و اسفندیار نبردی درمی گیرد و رستم به ناگزیرِ تقدیر، دست به خون اسفندیار می آلاید.