تاثیر سیتالوپرام ، آلاپرازولام و کلومیپرامین در کاهش علائم منفی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

چکیده

مقدمه: علایم منفی به منزله یکی از علایم پنج گانه جدول تشخیصی اسکیزوفرنیا در DSMIV ، از موانع مهم بر سر راه توان بخشی این دسته از بیماران و ایجاد ارتباط از سوی آنان با سایرین میباشد و از جمله روش های مورد بحث برای تقلیل این علایم استفاده از داروهای کمکی به انضمام درمان های جاری است. در این پژوهش نقش سیتالوپرام، کلومیپرامین و آلپرازولام را در کاهش علایم منفی بررسی مینماییم. مواد و روش تحقیق: چهل بیمار اسکیزوفرنیک بستری در بلوک سالمندان مرد در مرکز روان پزشکی رازی به طور راندوم انتخاب و به طور دوسوکور به صورت چهار گروه به ترتیب تحت درمان با سیتالوپرام 20 میلی گرم، آلپرازولام 0.75 میلی گرم، کلومیپرامین 25 میلی گرم و بالاخره پلاسبو به اضافه رژیم درمانی جاری شان (شامل آنتی سایکوتیک های تیپیکال) قرار گرفتند. پس از دو هفته دوز داروها به دو برابر افزایش یافت و این روند به مدت دو هفته دیگر ادامه یافت و سپس داروها قطع گردید. وجود و شدت علایم منفی در ابتدا و قبل از آغاز درمان و سپس در انتهای هفته دوم و بالاخره در انتهای هفته چهارم با استفاده از مقیاس SANS کنترل و ثبت گردید. در طی این مدت (4 هفته) هیچ گونه عارضه جانبی خاصی که موجب ناراحتی بیماران یا قطع دارو گردد مشاهده نشد. پس از استخراج اطلاعات به دست آمده و با استفاده از روش محاسبات آماری Z و (X2 –test) Chisquare ارتباط بین متغیرها سنجیده گردید. یافته ها: سه داروی سیتالوپرام، آلپرازولام و کلومیپرامین موجب تقلیل شدت علایم منفی به ترتیب در 80%، 50% و 50% بیماران گروه خود گردیدند. در اکثریت قریب به اتفاق بیماران، این کاهش محدود به 20% از سطح پایه باقی ماند. در این بین کلومیپرامین در دو مورد به میزان 40% علایم منفی را کاهش داد. همچنین کلومیپرامین بیش از دو تای دیگر بر علایم شدید منفی تأثیر داشت اما تاثیر داروها به طور کلی بر روی بیماران دارای علایم منفی متوسط و خفیف بیش از علایم منفی شدید بود. تقلیل علایم منفی به طور غیر وابسته به یکدیگر صورت گرفته بود و در بیماران مختلف از ترکیب متنوعی برخوردار بود. بین گروه سالمندان و غیرسالمندان از بابت تاثیر داروها تفاوتی ملاحظه نگردید. هیچ یک از بیماران گروه کنترل تحت تاثیر پلاسبو با تقلیل علایم منفی مواجه نگردیدند. نتیجه: سه داروی سیتالوپرام، آلپرازولام و کلومیپرامین می توانند در کاهش علایم منفی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا نقش مفیدی را ایفا نمایند. در این بین تاثیر مثبت سیتالوپرام با توجه به احتمال عوارض و تداخلات دارویی کم تر نسبت به دو تای دیگر قابل توجه است.