در مقاله حاضر، با یک نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شکل گیری شعر حماسی ـ آیینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین میشود و انعکاس ارزشهای آیینی (دینی) عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبری، ظلم ستیزی، عدالت محوری، جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرمانهای انسانی و اسلامی و اندیشه های انقلابی تشیع در گستره ادب عربی و فارسی با ارایه نمونه های تامل برانگیز و آموزنده پی گرفته میشود و سرانجام، مقاله با بررسی اغراض شعری، مضامین و ساختار لفظی و معنوی و پیامدهای ارزشی و ادبی آن، پایان می پذیرد.چکیده عربی:یهدف هذا المقال إلی تبیین الأرضیات التاریخیة والسیاسیة والاجتماعیة والثقافیة والأدبیة فی نشأة الشعر الملحمی ـ المذهبی العاشورائی بعد دراسة مقارنة وبقراءة أدبیة خاصة کما یتابع تجلیات المفاهیم المذهبیة العاشورائیة کاستمراریة الغدیر والولایة والتولی والتبرّی والقیام ضد الظلم واتخاذ العدل والجهاد والشهادة وترویج المطامح الإنسانیة والإسلامیة والمفاهیم الثورویة الشیعیة فی الأدبین العربی والفارسی بتقدیم النماذج التعلیمیة الهادفة وأخیرا یدرس الأغراض الشعریة ویتناول هذا الشعر مضمونا وشکلا لیدلّ علی قیمه الفنیة والأدبیة.
