ارتباط نگرش مذهبی با مکان کنترل و نقش جنسیت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ارتـبـاط مذهب بـا مـکان کنترل، از جـملـه مـوضوعات بحث­ انگیزی است که نتایج پژوهشیِ متناقضی به­ همراه آورده است. پژوهشهای انجام شده دربارة تفاوت دو جنس در زمینة مذهب و مکان کنترل نیز هم سو نبوده­ اند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی ارتباط نگرش مذهبی با مکان کنترل، و تفاوت­های جنسیتی در این متغیرها در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز بود. داده­های حاصل از 179 دانشجو (96 پسر و 85 دختر) در مقطع کارشناسی و در رشته ­های علوم فنی و مهندسی، علوم انسانی، و علوم پایه که به شیوه نمونه­ گیری خوشه­ای و تصادفی انتخاب شده بودند مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که در دانـشجویان دخـتر، بین مذهب بـا مکان کنترل درونـی ارتـبـاط معنادار وجود دارد. میـانگین نـمره دانـشجویان دخـتر در نـگرش مذهبی و مؤلفه­های آن، به ­طور معناداری بیشتر از دانشجویان پسر بـود، درحالی­که میانگین نـمرة دانـشجویان پـسر در مکان کنترل درونی به­ طور معناداری بالاتر از دانشجویان دختر بود. نتیجة این پـژوهش دربـارة ارتـباط نگرش مذهبـی بـا مکان کنترل درونـی می­تواند این تصور قالبی را که نـگرش مذهبـیِ قویتر، لزوماً بـاعث به ­وجود آمدن مکان کنترل بیرونـی در افراد مذهبی می­شود، مورد تـردید قرار دهد. تـفاوت دو جـنس در نگرشهای مذهبـی و مکان کنترل نیز برای پژوهشگران، به­ خصوص روان­شناسانی که در زمینه مذهب و تـفاوتهای دو جـنس مـطالعه می­کنند، تـلویحات مهمی در بر دارد.