مناطق کمتر توسعه یافته

نظام مالیاتی ایران شامل تعداد زیادی از اشکال مشوق های مالیاتی، از جمله مشوق مالیاتی هدفمند منطقه ای، است. براساس ماده 132 قانون مالیات های مستقیم که این نوع مشوق را در بر دارد، درآمد ابرازی مشمول مالیات ناشی از فعالیت های تولیدی و معدنی در مناطق کمتر توسعه یافته به میزان صد درصد (100% ) و به مدت ده سال از پرداخت مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی معاف هستند. هدف این مطالعه برآورد تأثیر معافیت های مالیاتی این ماده قانونی بر اشتغال شهرستان های کمتر توسعه یافته کشور برای دوره زمانی 1387-1375 بوده است. در مقاله حاضر از یک روش دو مرحله ای استفاده شده است. در مرحله اول با استفاده از روش گروه کنترل ترکیبی ( SCM ) و روش ژنتیک، برای هر شهرستان مشمول معافیت مالیاتی (شهرستان درمان) یک گروه کنترل مناسب انتخاب، و در مرحله دوم با استفاده از روش DID ، تأثیر مشوق های مالیاتی ماده قانونی 132 بر اشتغال مناطق کمتر توسعه یافته کشور برآورد شده است. نتایج بیانگر آن است که معافیت های مالیاتی ماده قانونی مذکور تأثیری بر اشتغال مناطق کمتر توسعه یافته کشور نداشته اند .

امروزه در بسیاری از کشورهای در حال توسعه از امتیازات مالیاتی برای تأثیر گذاری بر اقتصاد منطقه ای استفاده می شود؛ هرچند اغلب سرمایه گذاران اظهار می کنند که این مشوق ها در مقایسه با سایر موانع و مشکلات سرمایه گذاری چندان مهم نیستند. به هرحال، برای سیاستگذاران اقتصادی کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته، تعیین شرایط و چارچوب منسجم برای بهره مندی از امتیازات مالیاتی مانند معافیت های مالیاتی و بررسی تأثیر آنها بر سرمایه گذاری، اشتغال و تولید، چالشی جدی است. نظام مالیاتی ایران یکی از معدود نظام های مالی دنیاست که شامل تعداد زیادی از اشکال مشوق های مالیاتی برای طیف وسیعی از مخاطبان است. هدف این مطالعه ارزیابی تأثیر معافیت های مالیاتی موضوع ماده (132) بر اشتغال شهرستان های کمتر توسعه یافته کشور برای دوره زمانی 1387-1375 است. در این مقاله از روش گروه کنترل ترکیبی (SCM) استفاده شده است. در این روش واحدهای کنترل مناسب به صورت سیستماتیک از یک فرایند بهینه یابی می شوند. نتایج نشان می دهند معافیت های مالیاتی موضوع ماده (132) تأثیری بر اشتغال مناطق کمتر توسعه یافته کشور نداشته اند.

هدف این پژوهش ارائه الگویی برای شناسایی پتانسیل خوشه های کسب و کار و عوامل و شاخص های موثر بر تشکیل آن ها در مناطق کمتر توسعه یافته ایران است. نوع پژوهش کاربردی، آمیخته، عمدتاً با استفاده از روش دلفی و از تفسیر هم استفاده شده، استقرایی و از نظر جمع آوری داده ها، پیمایشی است. روش نمونه گیری در مرحله کیفی غیر تصادفی، قضاوتی، هدفمند و ملاک محور و از تکنیک نمونه گیری گلوله برفی استفاده گردید،نمونه ها از نوع متجانس، تعداد خبرگان در مرحله اول پژوهش با توزیع 75پرسشنامه و دریافت 62 پاسخنامه در راند اول شروع و با 18 نفر در انتهای راند چهارم و حصول اجماع و توافق مناسب پایان یافت. در مرحله کمی از نمونه گیری تصادفی و از تعداد 134 نفر از خبره استفاده شد.از آزمون های میانگین یک جامعه با نرم افزارSpss و از مدل معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تائیدی با نرم افزارSmart Pls استفاده گردید.یافته ها نشان می دهد ده عامل و چهل و هفت شاخص کلیدی شامل:عامل مکانی و موقعیت جغرافیایی،عامل سیاست گذاری،عامل اقتصادی،عامل فرهنگی و اجتماعی،عامل سرمایه انسانی و فناوری،عامل آموزش،عامل فرصت ها و تهدیدات،عامل محصول یا خدمت،عامل توسعه پذیری،عامل آینده نگری و عامل بازار و 47 شاخص بشرح داخل متن مقاله،بعنوان عناصر اصلی پتانسیل شکل گیری و تشکیل خوشه های کسب وکار در استان های کمتر توسعه یافته ایران می باشند،رابطه معنادار بین عوامل و شاخص های استخراج شده با موضوع پژوهش به اثبات رسید.پیشنهادات:تسریع در اجرای فرامین اقتصاد مقاومتی، ایجاد رصد خانه ملی خوشه ها، حمایت از توسعه خوشه های مبتنی بر دانش بومی می باشد.