سبک رهبری تبادلی

مدیران براساس باورداشت ،عقاید و دیدگاه های خود عمل می کنند و اگر بخواهیم رفتار مدیران را در زمینه خاصی پیش بینی کنیم، لازم است نگرش آنان را مورد شناسایی قرار داده و در اینجاست که توجه به مسالة رهبری و انتخاب مدیران، جهت اثربخش و کارایی سازمان و در نهایت رضایت شغلی کارکنان اهمیت ویژه ای می یابد. اثربخشی سازمانی نشان میدهد که سازمان تا چه اندازه توانسته است ماموریتهایش را مشخص کند و به هدف و یا حالت مطلوب دست یابد .جامعه آماری این پژوهش کارکنان اداره کل بنادر و دریانوردی استان گیلان به تعداد 500 نفر می باشد. جهت تعیین حجم نمونه نیز از جدول مورگان بهره گرفته شد که با توجه به جدول یاد شده حجم نمونه 220 نفر برآورد شد. برای انجام آماره های توصیفی و فراوانی از نرم فزار SPSS16 و برای انجام تحلیل استنباطی از نرم افزار SMART PLS2.0 و از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است.نتایج بدست آمده نشان داد مدل ایجاد شده با برازش کلی 0.67برازش مناسبی برخوردار بود. بارهای عاملی بدست آمده برای متغیرهای مشاهده شده بالاتر از 0.4 بوده و سازه ها از روایی و پایایی مناسبی برخودار بودند.

هدف اصلی از این تحقیق بررسی رابطه سبکهای رهبری و پیامدهای رفتاری کارکنان با توجه به نقش میانجیگری سیاستهای سازمانی بود. پژوهش فوق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل 348کلیه کارمندان سازمان تأمین اجتماعی استان لرستان در سال 1392 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 183 به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها 5 پرسش نامه استاندارد شامل، رهبری تحولی باس و آولیو، رهبری تبادلی ویلیام، تعهد سازمانی لانیز، رفتار شهروندی سازمانی چان و سیاست های سازمانی کاراتپ استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیلی مسیر و آزمونهای t به وسیله نرم افزار smartpls استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که: بین سبک رهبری تحولگرا و پیامدهای رفتاری کارکنان (تعهدسازمانی و رفتارشهروندی) رابطه علی مثبت و معناداری وجود دارد. اما بین سبک رهبری تبادلی و نتایج رفتاری کارکنان رابطه ای مشاهده نگردید. همچنین ادراک کارکنان از سیاستهای سازمانی رابطه بین سبک رهبری تبادلی و تعهد سازمانی را میانجیگری می کند. .

رفتارهای انحرافی محیط کار از جمله ابعاد رفتار سازمانی است که به دلیل تحمیل هزینه های زیاد بر سازمان ها در دهه های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مهم ترین عواملی که به بروز رفتارهای انحرافی دامن می زند، بدبینی سازمانی است. بروز رفتار انحرافی کارکنان به دلیل وجود بدبینی، متأثر از سبک رهبری مدیران و سرپرستان می باشد در این پژوهش ابتدا به بررسی تأثیر بدبینی سازمانی بر گرایش به رفتارهای انحرافی در بین کارکنان یکی از شرکت های پیمانکاری نفتی منطقه عسلویه و پس از آن به تأثیر سبک رهبری تبادلی در تعدیل این اثر پرداخته شد. حجم جامعه آماری 210 نفر بوده که بر اساس فرمول کوکران تعداد 136 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد بدبینی سازمانی، رابطه رهبر-عضو و پرسشنامه رفتار انحرافی استفاده شده است که ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه پژوهش 817/0 محاسبه گردید. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کولموگروف-اسمیرنوف، همبستگی پیرسون، آزمون t تک نمونه ای و مدلسازی معادلات ساختاری به شیوه حداقل مربعات جزئی بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که بدبینی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری بر گرایش به رفتارهای انحرافی کارکنان دارد و سبک رهبری تبادلی این اثر را تعدیل می کند.

حوزه منابع انسانی از تعاملات و ارتباطات متقابلی با حوزه های کارکردی و عملیاتی مختلف در سازمان ها برخوردار می باشد و از همین روی می تواند اثرگذاری شایان توجهی بر عملکرد سازمان ها و دستیابی به اهداف سازمانی داشته باشد. بنابراین، سازمان ها به مدیران و کارکنان اثربخش و کارآمدی نیاز دارند تا بتوانند به اهداف خود در جهت رشد و توسعه همه جانبه دست یابند. در این پژوهش قصد داریم به بررسی نقش میانجی بلوغ سازمانی در تاثیر سبک های رهبری بر تعهد سازمانی کارکنان در مجموعه پتروشیمی های عسلویه بپردازیم. بواسطه بررسی ادبیات موضوع در حوزه های تحقیق، از الگوی سبک رهبری اولیو و باس (2004) (سبک رهبری تحول آفرین و تبادلی) به منظور تعیین سبک رهبری مدیران، از الگوی تعهد سازمانی آلن و می یر (1990) (تعهد عاطفی، تعهد مستمر، تعهد هنجاری) به عنوان مبنای سنجش وضعیت تعهد سازمانی کارکنان و از الگوی قابلیت های منابع انسانی ( P-CMM ) به منظور تعیین سطح بلوغ سازمانی کارکنان بهره گرفته شد. داده ها با استفاده از نرم افزار Smart-PLS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بدست آمده نشان داد بین سبک های رهبری مدیران با تعهد سازمانی کارکنان در مجموعه پتروشیمی های عسلویه رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بلوغ سازمانی در تاثیر سبک های رهبری بر تعهد سازمانی کارکنان در مجموعه پتروشیمی های عسلویه نقش میانجی دارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان سبک های رهبری و عدالت سازمانی با اعتماد کارکنان بود. این پژوهش از لحاظ ماهیت مساله و هدف، پژوهشی کاربردی محسوب می شود و از لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی-پیمایشی به شمار می رود. جامعه آماری پژوهش، کارکنان مدیریت پشتیبانی ساخت و تامین کالای شرکت ملی نفت ایران بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول مورگان تعداد 244 نفر برای حجم نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد سنجش سبک رهبری ، اعتماد سازمانی و اعتماد استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و با کمک نرم افزارهای SPSS انجام شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بین سبک های رهبری (تحول آفرین و تبادلی) و عدالت سازمانی (توزیعی و رویه ای) با اعتماد کارکنان در واحد مورد مطالعه ، رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج به دست آمده از آزمون فریدمن نشان داد که عدالت رویه ای با میانگین 4.69 در رتبه اول و عدالت توزیعی با 4.06 در رتبه دوم و نیز متغییر رهبری تحول آفرین با میانگین 3.76 و رهبری تبادلی با رتبه 3.29 از اهمیت متفاوتی برخوردار هستند .