رابطه علت و معلولی

هوش سازمانی از چالش های اساسی سازمان های نوآور امروز است که به کارگیری آن در دانشگاه های دولتی کشور نیز امری ضروری به نظر می رسد. به همین دلیل دستیابی به مدلی علت و معلولی، که ابعاد و مؤلفه های مختلف هوش سازمانی دانشگاه-های دولتی ایران را تبیین کند، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفت. ازاین رو، با بررسی ادبیات موضوع، ابعاد و مؤلفه های هوش سازمانی استخراج شد و با استفاده از نظرات خبرگان دانشگاهی، ابعاد و مؤلفه های آن در دانشگاه های دولتی ایران احصا و مدلی مفهومی تدوین گردید. سپس با استفاده از روش دیماتل روابط بین ابعاد و مؤلفه های این مدل مشخص و شبکه روابط به صورتی یکپارچه صورت بندی و مدلی تحلیلی طراحی شد که بیانگر شدت اثر ابعاد و مؤلفه ها بر هم می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهند هوش سازمانی دانشگاه های دولتی ایران، شامل هشت بعد است که هریک از این ابعاد، خود دارای چند مؤلفه (جمعاً 36 مؤلفه) می باشند. این ابعاد عبارتند از: ساختاری، فرهنگی، راهبردی، ارتباطی، اطلاعاتی، فرآیندی، رفتاری و محیطی. ابعاد محیطی، ساختاری، اطلاعاتی، فرهنگی و راهبردی، گروه علت ها (اثرگذارها) و ابعاد ارتباطی، فرآیندی و رفتاری، گروه معلول ها (اثرپذیرها) را تشکیل می دهند. روابط میان مؤلفه های هریک از این ابعاد نیز به نوبه خود بررسی و مدل های علت و معلولی آنها طراحی شد. با توجه به 36 مؤلفه مدل، پرسشنامه ای طراحی گردید که برای اندازه گیری نیم رخ هوش سازمانی دانشگاه های دولتی کشور قابل استفاده می باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی کنش مؤلفه های عینی ذهنی اثرگذار بر نشاط اجتماعی و حس تعلق به مکان در سطح مناطق کلان شهر ارومیه انجام شده است. برای وصول بدین منظور، روابط علت و معلولی بین عوامل، در دو سطح مفهومی 1 مؤلفه های شهر شاد و 2 محیط ها یا زمینه های کلی موجد شادی و شهر شاد مورد ارزیابی قرار گرفت. روش تحقیق حاضر، توصیفی تحلیلی بوده و از روش کتابخانه ای و پیمایشی (نظرسنجی) در جمع آوری داده ها استفاده شد. نظرسنجی از خبرگان با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته؛ تعداد 40 نفر از اساتید دانشگاه و مسئولین اجرایی انجام گرفت. داده های آماری جمع آوری شده، از طریق تکنیک دیماتل فازی، تجزیه وتحلیل گردید. در محاسبات مقایسات زوجی و ارزیابی رابطه علت و معلولی بین عامل ها از اعداد فازی مثلثی استفاده شد. نتایج به دست آمده از دیماتل فازی نشان داد که مؤلفه های «وضعیت دسترسی به فضاهای بازی و ورزش و فراغت و گردشگری» و «وضعیت تعلق مکانی و هویت مکان» به ترتیب با کسب امتیازهای فازی «701/0»، «780/0» و «613/0» در بافت جدید شهر ارومیه نیز مؤلفه های «وضعیت تعاملات اجتماعی»، «وضعیت درآمد شهروندان» و «وضعیت دسترسی به فضاهای بازی و ورزش و فراغت و گردشگری» به ترتیب با کسب امتیازهای فازی «703/0»، «599/0» و «570/0» بیش ترین تأثیرگذاری را در بین مؤلفه های ایجادکننده شهر شاد در بافت قدیم کلان شهر ارومیه دارند. هم چنین، محاسبات دیماتل فازی نشان داد در بین محیط ها/زمینه های شهر شاد نیز در بافت جدید شهر ارومیه، زمینه های «کالبدی فضایی»، «اجتماعی رفتاری» و «اقتصادی» به ترتیب با کسب امتیازهای فازی «479/3»، «432/1» و «376/1»، بیش ترین تأثیرگذاری را بر سایر محیط ها دارند.