کار گروهی

پژوهش حاضر با هدف فراتحلیل تأثیر یادگیری مشارکتی بر عملکرد تحصیلی انجام شده است. روش پژوهش، فراتحلیل می باشد. جامعه آماری شامل مطالعات در دسترس مرتبط در داخل کشور بود که در بین سال های 1376 تا 1401 منتشر شده بود. کلیدواژه های جست وجوی پژوهش های اولیه شامل: روش های تدریس، یادگیری مشارکتی، عملکرد تحصیلی و پیشرفت تحصیلی بود و برای جمع آوری اطلاعات از چک لیست مشخصات طرح های پژوهشی Mesrabadi استفاده شد. پس از بررسی ملاک های ورود و خروج، 258 اندازه اثر از 200 مطالعه به دست آمد. مطالعاتی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند از مرکز اسناد و مدارک علمی ایران، پایگاه جهاد دانشگاهی کشور، سایت خصوصی بانک مجلات ایران و پایگاه مجلات تخصصی نور جمع آوری شدند و بعد از بررسی ملاک های ورود و خروج، یافته های کمی پژوهش های منتخب با نرم افزار CMA تحلیل شدند. تحلیل اطلاعات نشان داد که میانگین اندازه اثر کلی برای مدل اثرات ثابت 893/0و برای مدل اثرات تصادفی 133/1 است. با توجه به ناهمگنی اندازه های اثر، تأثیر متغیرهای تعدیل کننده بررسی شد. نتایج نشان داد که اندازه اثر یادگیری مشارکتی بر عملکرد تحصیلی در پسران بیشتر از دختران، در دانش آموزان ابتدایی بیشتر از سایر مقاطع، در شیوه گروهی ناهمگن بیشتر از سایر انواع و در درس علوم اجتماعی بیشتر از سایر دروس است. نتایج نشان داد که سال انجام پژوهش ها در تبیین ناهمگنی سهم بسیار اندکی دارد. بر پایه اندازه اثرهای به دست آمده می توان دریافت که یادگیری مشارکتی بر عملکرد تحصیلی تأثیر می گذارد. پیشنهاد می شود که استفاده از یادگیری مشارکتی توسط متخصصان برنامه ریزی درسی کشور بیشتر مورد توجه قرار گیرد و در برنامه درسی مدارس گنجانده شود.  

دوره ابتدایی نخستین گام آموزش رسمی به شمار می آید و شخصیت کودک نیز در این دوران پایا می شود؛ از این رو لازم است در کلیه دروس آموزش ابتدایی در تدوین محتوا و شیوه آموزش نهایت دقت را بکار گرفت. این پژوهش با هدف بررسی نمادهای فرهنگ کارگروهی و فرهنگ همکاری در کتاب های درسی دوره ابتدایی و با بهره گیری از روش شناسی تحلیل محتوی به انجام رسیده است. تکالیف، تصاویر و متن درس به عنوان واحدهای تحلیل مورد مطالعه قرار گرفته اند. روایی ابزار گردآوری داده ها (فهرست وارسی) به تایید تعداد پنج نفر از کارشناسان متخصص برنامه ریزی آموزشی رسید. مقدار همبستگی میان دو نوبت رمزگذاری نیز 82/ محاسبه گردید که نشان از پایایی قابل قبول ابزار اندازه گیری داشت. نتایج نشان داد که درمجموع سهم توجه به دو مقوله فرهنگ همکاری و فرهنگ کار گروهی کمتر از دو درصد از کل محتوی کتاب های درسی دوره ابتدایی بوده که به نظر می رسد بسیار کم و ناچیز است. مقایسه بخش های سه گانه متن، تصویر و تکلیف نیز نشان داد که در بخش تکالیف بیش از دو بخش دیگر به این دو مؤلفه توجه شده است. بنابراین نظر به اهمیت داشتن فرهنگ همکاری و فرهنگ کار گروهی برای انجام فعالیت های تعاونی، بازنگری در محتوای کتاب-های درسی دوره ابتدایی برای پرداختن بیشتر به مقوله های فرهنگ همکاری و فرهنگ کارگروهی پیشنهاد می گردد.