راهبردهای مطالعه

هدف: راهبردهای یادگیری و تدریس به عنوان یکی از راهکارهای عملی در راستای بهبود کیفیت آموزش و موفقیت تحصیلی دانشجویان اهمیت به سزایی دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر دوره آموزش مهارت های مطالعه و یادگیری بر راهبردهای مطالعه و یادگیری در دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است. روش: پژوهش حاضر از نوع شبه تجربی و به صورت دو گروهی همراه با پیش آزمون و پس آزمون انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 50 نفر از دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که در سال 1389 مشغول به تحصیل بودند، می باشد. نحوه ارائه دوره به صورت کارگاهی بود و از روش های تدریس سخنرانی کوتاه، کار در گروه های کوچک، بحث گروهی، پرسش و پاسخ و سمینار برای ارائه مطالب استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های اطلاعات فردی و جمعیت شناختی و راهبردهای مطالعه و یادگیری است. برای مقایسه داده های کمی در دو گروه از نظر نمرات کسب شده از پرسشنامه راهبردهای مطالعه و یادگیری از آزمون تی، برای مقایسه نمرات قبل و بعد از کارگاه از آزمون تی زوج و برای مقایسه داده های کیفی بین آن ها از آزمون مجذور کای در نرم افزار اس پی اس اس استفاده گردید. یافته ها: میانگین نمرات کسب شده از 10 حیطه پرسشنامه ی راهبردهای مطالعه و یادگیری در آزمون اولیه در دو گروه اختلاف معنی داری وجود نداشت. نمرات دانشجویان در 5 حیطه انتخاب ایده اصلی (002/0p=)، راهنمای مطالعه (000/0p=)، پردازش اطلاعات (002/0p=)، خودآزمایی (005/0p=) و استفاده از راهبردهای آزمون (000/0p=) پس از شرکت در دوره آموزشی نسبت به قبل افزایش معنی داری یافته بود. اصالت/ارزش: با توجه به این که مهارت های فکری و راهبردهای ذهنی قابل آموزش و یادگیری هستند، برنامه آموزشی فوق را می توان برای بهبود راهبردهای مطالعه و یادگیری دانشجویان به کار گرفت.

هدف از انجام پژوهش حاضر، شناخت نحوه رابطه میان متغیرهای فراشناخت، اهداف پیشرفت و راهبردهای مطالعه با پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی دانشگاه تربیت معلم تهران بود. نمونة پژوهش حاضر شامل ٣٠٠ نفر (٢١٤ دختر و ٨٦ پسر) از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تربیت معلم تهران بودند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های اهداف پیشرفت وندوال (١٩٩٧)، پرسشنامه فراشناختی الشوت-موهر، وان دالن- کاپتجینز و میجر (٢٠٠٤) و پرسشنامه یادگیری خودتنظیمی پینتریچ و دی گروت (١٩٩٠) استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، جهت گیری یادگیری با متغیر فراشناخت و راهبرد عمقی، جهت گیری اجتنابی با متغیر فراشناخت، جهت گیری گرایشی با راهبرد عمقی و متغیر فراشناخت با راهبردهای فراشناختی، سطحی، مدیریت منابع و پیشرفت تحصیلی، رابطة مستقیم داشت. همچنین، جهت گیری های یادگیری و اجتنابی با راهبردهای فراشناختی، سطحی، مدیریت منابع و پیشرفت تحصیلی رابطة غیرمستقیم داشت. بر این اساس، تمرکز بر اهداف پیشرفت، درگیر شدن در فعالیت های فراشناختی و استفاده از راهبردهای مطالعه، پیشرفت تحصیلی را افزایش می دهد.

اهداف: کنکاش در مورد راهبرد های یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی، منجر به حرکت در جهت یادگیری مطلوب می شود. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط بین راهبرد های یادگیری با عملکرد تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بابل بود. ابزار و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی که در سال 93-1392 در دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شد، 199 نفر (90 پسر و 109 دختر) از دانشجویان رشته های پزشکی، دندان پزشکی و پیراپزشکی به روش طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. داده ها با تکمیل پرسش نامه راهبرد های مطالعه و یادگیری استاندارد لاسی و میانگین معدل تحصیلی دانشجویان جمع آوری و با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، آنالیز رگرسیون چندگانه، آزمون Tمستقل و آنووا با کمک نرم افزار SPSS 18 مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها: میانگین تمامی زیرمولفه های اشتیاق، مهارت و خودنظم دهی در دختران به طور معنی داری از پسران بیشتر بود (05/0p<). تمامی مولفه های راهبرد های مطالعه به جز مهارت پردازش اطلاعات با پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباط مثبت معنی دار داشتند. زیرمولفه های ایده اصلی (343/0=B)، پردازش اطلاعات (278/0=B) و راهبردهای آزمون (229/0=B) قوی ترین پیشگویی کننده مثبت پیشرفت تحصیلی بودند. همچنین این مدل، 7/24% واریانس معدل تحصیلی را پیش بینی کرد. دانشجویان با پیشرفت تحصیلی بالاتر نسبت به دانشجویان با پیشرفت تحصیلی پایین تر، در تمامی مولفه های راهبرد های یادگیری به جز مولفه پردازش اطلاعات، میانگین نمره بالاتری داشتند (05/0p<). نتیجه گیری: راهبردهای مطالعه و یادگیری نقش زیادی در پیشگویی پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان اثربخشی تدریس با استفاده از راهبرد های مطالعه به روش آموزش الکترونیک بر اشتیاق تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان انجام پذیرفت. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر یازدهم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 1399-1398 به تعداد 10412 نقر بودند که از بین آن ها تعداد 36 نفر به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 18 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای انجام پژوهش ابتدا در شرایط یکسان از هر دو گروه پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه اشتیاق تحصیلی Fredricks(2004) و سرزندگی تحصیلی Dehghanizadeh and Hossein Chari(2010) به عمل آمد و سپس بسته آموزشی راهبردهای مطالعه به مدت 8 جلسه تهیه شده با استفاده از نرم افزار Camtasia sudio در فضای مجازی به گروه آزمایش ارائه شد، درحالی که در طول این مدت گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. پس از اتمام جلسات آموزشی بر روی گروه آزمایش از هر دو گروه در شرایط یکسان پس آزمون به عمل آمد. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش راهبردهای مطالعه سبب افزایش اشتیاق تحصیلی و سرزندگی دانش آموزان می شود. به طور کلی نتیجه این پژوهش نشان داد برای افزایش اشتیاق تحصیلی و سرزندگی در دانش آموزان، استفاده از آموزش راهبردهای مطالعه موثر است.

هدف پژوهش حاضر، سنجش رابطه سواد اطلاعاتی و کیفیت تدریس معلمان با بهزیستی تحصیلی با نقش تعدیلگر راهبردهای مطالعه دانش آموزان مدارس دخترانه مقطع متوسطه اول تنکابن است. روش پژوهش به لحاظ ماهیت، توصیفی-همبستگی و از حیث هدف کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان تنکابن به تعداد 2571 نفر و معلمان مدارس دخترانه مقطع متوسطه اول شهرستان تنکابن به تعداد 322 نفر تشکیل دادند. حجم نمونه پژوهش برای دانش آموزان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 193 نفر و برای معلمان به روش نمونه گیری تصادفی ساده 175 نفر بدست آمد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد کیفیت تدریس کریاکدز و همکاران (2000)، بهزسیتی تحصیلی پیترنین و همکاران (2014)، سواد اطلاعاتی یزدانی (1391) و راهبردهای مطالعه و هاراکویچ و همکاران (2000) استفاده گردید. به منظور تحلیل داده ها از تکنیک معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار آماری Lisrel و نیز نرم افزار آماری Spss استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد بین سواد اطلاعاتی معلمان با بهزیستی تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین کیفیت تدریس معلمان با بهزیستی تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین سواد اطلاعاتی معلمان با بهزیستی تحصیلی دانش آموزان با نقش تعدیلگر راهبردهای مطالعه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین کیفیت تدریس معلمان با بهزیستی تحصیلی دانش آموزان با نقش تعدیلگر راهبردهای مطالعه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحقیق حاکی از این امر است که راهبردهای مطالعه در رابطه بین سواد اطلاعاتی و کیفیت تدریس معلمان با بهزیستی تحصیلی دانش آموزان نقش تعدیلگر داشته است.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه علّی بین صفات شخصیتی و عملکرد تحصیلی با میانجی گری راهبردهای مطالعه در دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان خوزستان صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان خوزستان در سال تحصیلی 93-1392 بود که به روش خوشه ای، نمونه ای به تعداد 9 کلاس (متشکل از 214 دانشجو معلم) از بین آن ها انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه شخصیتی نئو- فرم کوتاه (NEO-FFI)، سیاهه رویکردها و مهارت های مطالعه برای دانشجویان (ASSIST) و معدل کل دانشجویان بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر و نرم افزار AMOS-16 مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها نشان داد صفات شخصیتی گشودگی و وظیفه شناسی با سوق دادن دانشجویان به سمت اتخاذ رویکرد مطالعه عمیق، عملکرد تحصیلی را ارتقاء می دهند. همچنین، ویژگی شخصیتی توافق پذیری با اتخاذ رویکرد مطالعه راهبردی در دانشجویان، عملکرد تحصیلی را بهبود می بخشد. به علاوه، یافته ها حکایت از رابطه مثبت بین ویژگی شخصیتی روان رنجورخویی با اتخاذ رویکرد مطالعه سطحی و در نهایت عملکرد تحصیلی پایین در دانشجویان دارد. به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که صفات شخصیتی هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم – از طریق تحت تأثیر قرار دادن راهبردهای مطالعه دانشجویان- با عملکرد تحصیلی رابطه دارند.