سرمایه انسانی

 در این مقاله، عوامل مؤثر بر تقاضای آموزش عالی در ایران با رویکرد اقتصادی بررسی شده است. عوامل مؤثر بر آموزش عالی با استفاده از فن اقتصادسنجی تصحیح خطای برداری و آزمون هم انباشتگی یوهانسن-یوسلیوس در دوره زمانی ۱۳۹۳-1361 برآورد شده اند. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که تمامی متغیرها از منظر آماری معنی دار بوده و متغیر هزینه آموزش و تحصیل خانوار و همچنین شاخص دستمزد به عنوان هزینه فرصت دارای تأثیر منفی و متغیرهای شهرنشینی و هزینه دولت در آموزش بر تعداد دانشجویان اثر مستقیم دارند. نتایج حاصل از آزمون هم انباشتگی بیانگر آن است که متغیرهای در نظر گرفته شده در بلندمدت با یکدیگر در ارتباط هستند. همچنین ضریب تصحیح خطای به دست آمده، نشان می دهد که در هر سال 15/0 از عدم تعادل در تقاضای آموزش عالی از بین می رود.

فساد یک مسئله و چالش بزرگ جهانی است که بر چشم انداز توسعه کشورها تأثیر می گذارد. افزایش فساد، مانعی جدی بر سر راه توسعه در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر دو سطح داخلی و بین المللی تلقی می گردد. همچنین سرمایه انسانی یکی از عوامل مهم در توسعه کشورها محسوب می شود. فساد نیز از عوامل مختلفی از قبیل سطح توسعه انسانی، بهره وری نیروی کار، فقر و شاخص حکمرانی خوب تأثیرپذیر است، بنابراین ارتباط فساد و سرمایه انسانی دارای اهمیت می باشد. به همین دلیل مقاله حاضر رابطه فساد و سرمایه انسانی را با رویکرد پانل ور در بازه ی زمانی 2012 تا 2018 در 53 کشور منتخب اسلامی بررسی کرده است. نتایج بررسی بیانگر این است که انتهای دوره حدود 32 درصد تغییرات فساد توسط شوک های مربوط به خود فساد توضیح داده شده است. این درحالی است که 4 درصد تغییرات این متغیر توسط شوک های ناشی از میزان تورم، 15 درصد توسط شوک های ناشی از آموزش، 16 درصد توسط شوک های ناشی از تولید ناخالص داخلی سرانه، 12 درصد توسط شوک های ناشی از بهداشت و سلامت و 18 درصد توسط شوک های ناشی از حکمرانی خوب توضیح داده می شود.

این پژوهش با هدف طراحی الگوی ارزیابی سرمایه فکری در بانک های دولتی جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف اکتشافی - کاربردی است. در بخش کیفی این پژوهش پس از مروری بر ادبیات سرمایه فکری و بررسی مدل های اندازه گیری و ارزیابی سرمایه فکری، از طریق مصاحبه از 17 نفر از خبرگان، مؤلفه ها و سؤالات پژوهش به حد اشباع رسیدند. در بخش کمی پژوهش حاضر، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با توجه به جدول مورگان 285 نفر انتخاب و به عنوان نمونه آماری استفاده شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده بود. تحلیل داده ها در بخش کیفی با تحلیل تم و در بخش کمی با روش مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS 22 و Lisrel انجام شد. نتایج تحلیل تم نشان داد که سرمایه فکری دارای 4 مؤلفه و 48 زیرمؤلفه می باشد. نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نشان داد که ضرایب اثر تمامی سؤالات و متغیرهای مکنون (ابعاد چهارگانه الگوی ارزیابی سرمایه فکری شامل: سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه رابطه ای و سرمایه نوآوری) معنادار و بالاتر از 5/0 هستند. همچنین مقادیر سطح معناداری آن ها بالاتر از 96/1 می باشد. بنابراین الگوی ارزیابی سرمایه فکری به عنوان ابزاری روا و پایا قابلیت آن را دارد تا جهت مدیریت بهتر سرمایه های فکری مورد استفاده قرار گیرد. نتایج برازش نشان داد که مدل ساختاری از برازش مطلوبی برخوردار بوده و اعداد و پارامترهای مدل معنادار می باشند.

هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تأثیر ابعاد سرمایه فکری (سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه ارتباطی) بر نوآوری کارکنان وزارت ورزش و جوانان بود. روش تحقیق به صورت توصیفی- کاربردی  و جامعه آماری شامل تمامی کارکنان وزارت ورزش و جوانان (772 نفر) بود که بر اساس جدول مورگان تعداد 260 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه های استاندارد «سرمایه فکری» بونتیس و همکاران (2000) و «نوآوری سازمانی» ساعتچی و همکاران (1389) بود که پایایی آنها به ترتیب 89/0 و 93/0 به دست آمد و روایی محتوایی آن نیز توسط اساتید مدیریت ورزشی تایید شد. از ضریب همبستگی پیرسون جهت بررسی ارتباط بین متغیرها و مدل معادلات ساختاری جهت بررسی رابطه علی و معلولی متغیرها به وسیله نرم افزارهای SPSS و Lisrel استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای تأثیر مثبت معناداری بر نوآوری سازمانی در وزارت ورزش و جوانان دارند. بر اساس مقادیر بارهای عاملی مشاهده شد که سرمایه انسانی بیشترین تأثیر را بر نوآوری سازمانی دارد. در نهایت می توان گفت که سازمان هایی که دارای سطوح بالایی از سرمایه فکری می باشند، با القای دانش و ایده های جدید و افزایش توانایی فهم و به کارگیری آن ها، نوآوری سازمانی را تسهیل می کنند. این نوع از سرمایه های فکری با ایجاد فرصت های جدید رقابتی و همچنین استفاده از دانش و فناوری های نوین موجب نوآوری های اساسی در خدمات و فرایندهای سازمانی جدید خواهد شد.

تحولات جهانی در حوزه ورزش، افزایش آگاهی های جامعه و پیچیدگی های اجرای برنامه های متنوع ورزشی محیطی رقابتی، پویا و به شدت متغیر را در داخل سازمان های ورزشی ایجاد کرده است. نتایج تحقیقات در سازمان های ورزشی نشان از کمبود نیروهای شایسته دارد. لذا هدف کلی این تحقیق، تدوین و ارزیابی الگوی جانشین پروری در ادارات کل ورزش و جوانان با تأکید بر روش دلفی بود. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا به صورت اکتشافی انجام شد. جامعه آماری پژوهش در بخش اول شامل پژوهش های موجود و قابل دسترس در پایگاه های علمی معتبر نظیر Human Kinetics، Emeral، Scupos در زمینه جانشین پروری و همچنین شانزده نفر از متخصصان منابع انسانی در ورزش و در بخش دوم مدیران و کارشناسان اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان بودند که نمونه گیری با روش هدفمند انجام شد. عوامل مؤثر در الگوی جانشین پروری شناسایی شده و در مرحله بعد داده ها با استفاده از نقطه نظرات کتبی کارشناسان و نخبگان دانشگاهی تحلیل شد. این اقدامات در قالب گام هایی صورت گرفت. گام اول، جمع آوری اطلاعات در قالب بحث های کارشناسی گروه پژوهش پیرامون جانشین پروری توسط متخصصان دانشگاهی و ورزشی انجام شد. گام دوم، با توزیع پرسشنامه محقق ساخته بین جامعه آماری و استفاده از روش مدل ساختاری، تحلیل مسیر ارتباط و اولویت بندی ابعاد و مؤلفه ها نشان داده شد. نتایج پژوهش نشان داد در مدل جانشین پروری، به ترتیب ابعاد رشد و تعالی جانشینان و کاندیداها، پایش برنامه ها و ارزیابی قابلیت ها، ارتباطات و شبکه سازی راهبردی، همسویی راهبردی و تحلیل نیازهای استعدادیابی و شناسایی توانمندی های راهبردی به طور مستقیم بر جانشین پروری در اداره کل ورزش و جوانان تأثیر گذارند.

مقاله حاضر با هدف طراحی مدل ارتقای عملکرد سازمانی مبتنی بر استراتژی نوآورانه، ظرفیت ها و سرمایه انسانی در سازمان بنادر و دریانوری کشور انجام شده است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی-توسعه ای، از نظر روش و بازه زمانی گردآوری داده ها، یک پژوهش پیمایش مقطعی است. در راستای این هدف از طرح پژوهش آمیخته اکتشافی استفاده شد. جامعه مشارکت کنندگان در بخش کیفی را مدیران ارشد سازمان بنادر و دریانوردی کشور تشکیل می دهند. نمونه گیری با روش هدفمند صورت گرفت و با 12 مصاحبه اشباع نظری حاصل شد. جامعه آماری در بخش کیفی را مدیران و کارشناسان سازمان مذکور تشکیل می دهند. حجم نمونه با فرمول کوکران 360 نفر برآورد گردید. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته، پرسشنامه ISM و پرسشنامه محقق ساخته بود که با روش روایی سازه، روایی همگرا و روایی واگرا اعتبارسنجی گردید. با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیز قابلیت اعتماد پرسشنامه مطلوب ارزیابی شد. برای شناسایی ابعاد و مولفه های طراحی مدل ارتقای عملکرد سازمانی مبتنی استراتژی نوآورانه، ظرفیت ها و سرمایه انسانی از روش تحلیل کیفی مضمون، تعیین روابط عناصر از روش مدلسازی ساختاری-تفسیری و اعتبارسنجی از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شد. یافته ها نشان داد ظرفیت های سخت افزاری و نرم افزاری بر سرمایه دانش، سرمایه تخصص و سرمایه مهارت تاثیر دارند. سرمایه های مذکور نیز بر دیده بانی اثر گذاشته و به نوآوری خدمات و نوآوری فرایندی منجر می شوند. مولفه های مذکور به نوآوری سازمانی منجر شده و نوآوری سازمانی نیز بر عملکرد وظیفه ای، عملکرد انسانی، عملکرد نوآورانه و عملکرد کیفی تاثیر می گذارد. در نهایت مولفه های مذکور به ارتقای عملکرد سازمانی منجر می شوند.