سبد بهینه سهام

هدف اصلی این مطالعه تعیین پرتفوی بهینه سهام شرکت های صنایع غذایی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا از آمار و اطلاعات قیمت های هفتگی سهام شرکت های منتخب طی دوره دی ماه 1387 تا دی ماه 1390استفاده شده است. یافته های تجربی این مطالعه شامل محاسبه ارزش در معرض خطر (Var) هر یک از سهام با رویکرد پارامتریک و روش واریانس- کوواریانس و تعیین وزن های بهینه پرتفوی متشکل از سهام شرکت های مذکور می باشد. بهینه سازی سبد سهام به صورت حداقل سازی ارزش در معرض خطر پرتفوی با توجه به بازده مورد انتظار معین از طریق برنامه ریزی غیرخطی انجام یافته است. بر اساس نتایج به دست آمده، بالاترین وزن در سبد بهینه به سهامی تعلق دارد که بازدهی مورد انتظاری بالایی داشته و پایین ترین ارزش در معرض خطر را در بین شرکت های مورد مطالعه دارند. همچنین سبد بهینه تعیین شده حساسیتی نسبت به تغییر سطح اطمینان VaR محاسبه شده نداشته و افزایش سطح اطمینان بدون تغییر وزن های سبد بهینه تنها میزان ارزش در معرض خطر سهام و سبد را افزایش می دهد.

سنجه ارزش در معرض خطر به عنوان یکی از معیارهای سنجش ریسک، می تواند در تعیین سبد بهینه سهام مورد استفاده قرارگیرد. هدف اصلی این مطالعه تعیین پرتفوی بهینه سهام با استفاده از معیار ارزش در معرض خطر است . در این چارچوب ، از داده های قیمت هفتگی سهام 17 شرکت سیمانی منتخب، که اطلاعات آنها در دوره زمانی مورد بررسی(از دی ماه 1391 تا فروردین ماه 1396 ) کامل بوده، استفاده شده است.بدین منظورابتدا برای هر سهم، ارزش در معرض خطر را با رویکرد پارامتریک و روش واریانس- کوواریانس محاسبه شده و وزن های بهینه پرتفوی متشکل از سهام شرکت های مذکورتعیین شده است. سپس از طریق برنامه ریزی غیر خطی ، بهینه سازی سبد سهام با کمترین ارزش در معرض خطر با توجه به بازده مورد انتظار هرسهم انجام گرفت. براساس نتایج به دست آمده بالاترین وزن در سبد بهینه به سهامی تعلق دارد که بازدهی مورد انتظاری بالایی داشته و پایین ترین ارزش در معرض خطر را در بین شرکت های مورد مطالعه دارند.

هم زمانی قیمت نشان دهنده اثر تغییرهای صنعت و بازار بر قیمت سهام است. به تاثیر اطلاعات بر قیمت سهام نیز آگاهی بخشی قیمت سهام می گویند. به نظر می رسد در محیط های اطلاعاتی مناسب، اثر انتشار اطلاعات شرکت بر قیمت سهام بیشتر بوده در نتیجه آگاهی بخشی قیمت زیاد است. در حالی که در این شرایط، اثر تغییرهای بازار و صنعت بر قیمت سهام کاهش یافته و هم زمانی قیمت سهام کاهش خواهد یافت. در تئوری، دو معیار هم زمانی قیمت و آگاهی بخشی قیمت سهام دو روی یک سکه هستند اما به لحاظ تجربی نتایج متفاوتی حاصل شده است. این دو متغیر در محیط های اطلاعاتی متنوع و با توجه به متغیرهای بنیادین و مختلف شرکتها، رفتاری متفاوت را نشان می دهند. بنابراین هدف پژوهش حاضر این است که برای تشکیل سبد بهینه، در چه شرکت هایی باید از هم زمانی قیمت و درچه شرکت هایی باید از آگاهی بخشی قیمت استفاده شود. برای این منظور در این پژوهش در مجموع در حدود 300,000 داده از 130 شرکت عضو نمونه طی 10 سال جمع آوری شده و درجه هم زمانی قیمت و آگاهی بخشی قیمت سهام در شرکتها محاسبه شد. سپس با استفاده از تکنیکهای دلفی فازی و تحلیل پوششی داده ها، سبدهای سهام بر مبنای تحلیلهای مختلف و استفاده از معیارهای متنوع تشکیل شده و با مقایسه آنها با یکدیگر، ارتباط این دو متغیر با تشکیل سبد بهینه سهام مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که این دو متغیر در محیطهای مختلف دارای رفتار متفاوتی بوده و درصورت توجه به هم زمانی و آگاهی بخشی قیمت سهام می توان سبدهای بهینه تری را با تحلیل اطلاعات مالی و غیرمالی شرکتها ایجاد کرد. بدون توجه به این معیارها بازدهی سبد بهینه سهام به طور میانگین در حدود 47% بوده ودر صورت توجه به معیارهای هم زمانی و آگاهی بخشی قیمت سهام، این بازدهی به ترتیب به 86% و 75% افزایش می یابد.

در چالش انتخاب سبد بهینه سهام، هنگام انتخاب سهام، باید به عوامل موثر بر قیمت ها و معیارهای مرتبط با تصمیم گیری سرمایه گذاران توجه شود. اما قیمت سهام، هم تحت تاثیر ارتباطات با بازار و صنعت بوده و هم تحت تاثیر اطلاعات شرکت ها است. در نتیجه هدف از این پژوهش بررسی اثر ارتباط تغییرات بازار و صنعت با قیمت سهام و تبیین نقش آن در انتخاب سبد بهینه است. برای این منظور از معیار هم زمانی قیمت سهام استفاده شده است. هم زمانی قیمت به معنای میزان درجه ای است که تغییرات بازار و صنعت می تواند تغییرات قیمت سهام را توضیح دهد. در این پژوهش ابتدا داده های قیمتی از 130 شرکت عضو نمونه طی 10 سال جمع آوری شده و با حل معادله های رگرسیونی، میزان هم زمانی قیمت محاسبه شد. سپس با جمع آوری داده های مالی و غیرمالی، سبدهای سهام با تحلیل های مختلف و معیارهای متنوع تهیه شده و با یکدیگر مقایسه شدند تا اثر همزمانی قیمت روشن شود. نتایج نشان می دهد که درصد هم زمانی قیمت به صورت میانگین در شرکت های عضو نمونه در حدود 59% بوده که با پژوهش های بین المللی در خصوص میزان هم زمانی قیمت در کشورهای کمتر توسعه یافته منطبق است. همچنین نتایج نشان می دهد که در صورت توجه به هم زمانی قیمت سهام می توان سبد سهام بهینه تری را با تحلیل اطلاعات خاص شرکت ها ایجاد کرد. در این پژوهش برای انتخاب سبد های بهینه سهام از تحلیل پوششی داده ها، برای تعیین معیارهای مالی موثر از دلفی فازی و از تحلیل های مختلف شامل ریسک و بازده و تحلیل بنیادی معیارهای مالی وغیرمالی استفاده شده است.

هدف پژوهش حاضر تدوین مدل جامع سبد بهینه سهام با استفاده از تحلیل اطلاعات حسابداری، اطلاعات مبتنی بر ارزش و اطلاعات کارت ارزیابی متوازن است. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1386 تا 1396 می باشد. در راستای دستیابی به اهداف پژوهش برای تشکیل سبد بهینه سهام از رویکرد کاهش ابعاد و روش های تحلیل پوششی داده ها و ماشین بردار پشتیبان و الگوریتم های خوشه بندی استفاده گردید. مدل فوق در چهار مرحله باز اجرا گردید و در هر مرحله علاوه بر مولفه ریسک و بازده، معیارهای حسابداری، معیارهای مبتنی بر ارزش و معیارهای مالی و سپس غیرمالی کارت ارزیابی متوازن به عنوان ورودی مدل تهیه پرتفوی به صورت مرحله به مرحله مورد استفاده قرار گرفت. یافته های حاصل از پژوهش حاکی از آن است که معیارهای مورد استفاده در پژوهش در تهیه سبد بهینه سهام دارای محتوای اطلاعاتی بوده و اضافه شدن هر دسته معیار منجر به افزایش مطلوبیت سبد سهام می گردد. این محتوای اطلاعاتی در مورد کارت ارزیابی متوازن چشمگیرتر نیز می باشد. به طور کلی به کارگیری همزمان روش های ترکیبی بهینه سازی و معیارهای جامع استخراج شده از گزارش های مالی سبد سهام بهینه تر و مطلوبیت بیشتر نسبت به ریسک و بازده ادبیات مارکویتز را به همراه داشت.

هدف: با توجه به اینکه در اغلب حوزه های تخصصی، تصمیم گیری ها به صورت گروهی انجام می شود، در این پژوهش، روشی برای انتخاب گزینه مطلوب در شرایط عدم قطعیت و افزایش اثربخشی تصمیم گیری گروهی ارائه شده است.روش: در این پژوهش برای ایجاد روش بهترین بدترین اعداد Z از روش های ZlCWAA و تحلیل پوششی داده ها که به ترتیب وظایف میانگین گیری از اعداد Z و تخصیص وزن به متخصصان را برعهده دارند، استفاده شد. روش بهترین بدترین اعداد Z یکی از روش های ابداعی در حوزه تصمیم گیری است که در این پژوهش از روش گروهی بهترین بدترین اعدادZ  استفاده شده است. یافته ها: برای تصمیم گیری بهتر، به اطلاعات صحیح ، معتبر، دقیق تر و با اطمینان بیشتری نیاز است. با توجه به مطالعه موردی و داده های گردآوری شده از دیدگاه هر کارشناس در خصوص مهم ترین شاخص های انتخاب سبد بهینه سهام، مقایسه ای بین روش های FBWM، ZBWM و DEA-GZBWM انجام گرفت و مشخص شد که روش پیشنهادیِ DEA-GZBWM، نرخ ناسازگاری کمتری دارد و ابهام های کلام پاسخ دهنده در این روش کاهش یافته است، از این رو، می توان به اطلاعات به دست آمده از این روش اطمینان بیشتری کرد. نتیجه گیری: به منظور اثبات عملکرد روش DEA-GZBWM، یک مطالعه موردی انجام شد تا چگونگی استفاده از این روش در انتخاب سبد بهینه سهام نشان داده شود. در این مطالعه موردی، سرمایه گذار با کمک متخصصان حوزه مالی (افراد خبره) به سرمایه گذاری و انتخاب سبد سهام بهینه از میان شرکت های موجود در سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام می کند. در نهایت، مقایسه ای میان نتایج روش پیشنهادی با روش های FBWM و ZBWM بر اساس وزن، رتبه و نرخ ناسازگاری انجام گرفت. نتایج نشان داد که روش پیشنهادی با کسب نرخ ناسازگاری کمتر 108/0 نسبت به روش های دیگر، عملکرد بهتری دارد.

هدف این تحقیق ارائه و حل مدل بهینه سازی سبد سهام با استفاده از تئوری بازی با رویکرد منطق فازی است. روش انجام این پژوهش کاربردی-توصیفی است. جامعه آماری نیز شامل کلیه شرکتهای تولیدی 5 صنعت برتر کشور که در سالهای 1392 تا 1400 در بورس فعالیت داشته اند، است که بعد از فیلتر شدن تعداد 20 شرکت به عنوان نمونه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. در جمع آوری داده های پژوهش از روش کتابخانه ای و گزارشات نرمافزار های اطلاعاتی بورس اوراق بهادار استفاده شده است. در تحقیق حاضر جهت تعیین سبد بهینه سهام از رویکرد تئوری بازی در شرایط عدم قطعیت استفاده میشود که ابتدا براساس استراتژی های بازیکنان بازار بورس، مدلهای ریاضی هر کدام از طرفین جهت حداکثر سازی بازده سبد سهام و حداقل سازی ریسک طراحی شده و در ادامه مدلها حل شده و در نهایت مدلهای بازیگران با استفاده از بازی استکلبرگ جهت تعیین سبد بهینه سهام پیاده سازی و اجرا گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد که ارزش مازادی که بازیگر بدون ریسک و ریسک گریز ایجاد می نماند مشابه و بالاتر از بازیگر مخالف و ریسک پذیر بوده است. همچنین ارزش مازادی بازیگر مخالف از بازیگر ریسکی بیشتر است. همچنین احتمال حضور بازیگر بدون ریسک و ریسک گریز در ائتلاف یکسان بوده و بالاتر از احتمال حضور بازیگر مخالف و ریسک پذیر در ائتلاف است. همچنین احتمال حضور بازیگر مخالف از بازیگر ریسکی بیشتر است. مقدار شارپ سبد بهینه در مقایسه با معیار شارپ برای بازار در سال 1400 نشان دهنده عملکرد بهتر سبد بهینه حاصل از بازی همکارانه سرمایه گذاران است.

دسترسی سرمایه گذاران مالی به مطلوب ترین موقعیت، زمانی حاصل می شود که حداکثر نرخ بازدهی به همراه ریسک معین و یا حداقل ریسک به همراه بازدهی معین ایجاد گردد. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی و تحلیل استفاده از الگوریتم گرده افشانی گل ها و مقایسه آن با مدل مارکوویتز در دقت شناسایی و انتخاب سبد بهینه سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به این منظور، بر اساس ضریب نقدشوندگی سهام، در مرحله اول 50 شرکت و در مرحله دوم با استفاده از روش غربالگری مبتنی بر معیار 10 شرکت به عنوان شرکت های برتر از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (فعالیت ۵ساله 1399-1395) انتخاب گردید و پرتفوی بهینه شامل سهام 10 شرکت به دو روش سنتی مارکوویتز و الگوریتم نوین گرده افشانی گل ها مقایسه شد. نتایج نشان داد، در مدل مارکوویتز، نرخ بازدهی بر مبنای پرتفوی سرمایه گذاری به میزان 19.32 درصد محاسبه گردید همچنین میزان انحراف معیار (ریسک) برابر با 0.9233 است؛ اما برای الگوریتم گرده افشانی گل ها، بازدهی کل پرتفوی مقدار 21.22 درصد و میزان انحراف معیار نیز 0.8354 است. مقایسه نتایج حاصله نشان می دهد که الگوریتم گرده افشانی گل ها بازدهی بیشتر و ریسک کمتری در پرتفوی منتخب نسبت به مدل مارکوویتز ارائه می دهد.