شهروندی سازمانی

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و تحلیل رفتگی معلمان تربیت بدنی استان گیلان است. جامعه آماری پژوهش را تمامی معلمان تربیت بدنی استان گیلان (617 نفر) تشکیل می دهند. نمونه آماری براساس جدول مورگان از سه قطب مرکزی، غرب و شرق (287 نفر) استان گیلان انتخاب شدن. نتایج نشان داد که بین ابعاد تحلیل رفتگی شغلی و همچنین بین ابعاد سرمایه اجتماعی در معلمان تربیت بدنی تفاوت معنا داری وجود دارد و اولویت در تحلیل رفتگی مربوط به کاهش بازده عملکرد و در سرمایه اجتماعی مربوط به شهروندی سازمانی است. یافته ها نشان داد که بین سرمایه اجتماعی با تحلیل رفتگی شغلی معلمان رابطه منفی و معنا داری وجود دارد و با افزایش میزان سرمایه اجتماعی، تحلیل رفتگی شغلی این افراد کاهش می یابد. همچنین ابعاد اعتماد بین فردی، اعتماد سازمانی و شهروندی سازمانی مهم ترین ابعاد در پیش بینی تحلیل رفتگی شغلی معلمان تربیت بدنی استان گیلان به شمار می روند. در کل نتایج از این فرضیه حمایت می کند که سرمایه اجتماعی بر کاهش میزان تحلیل رفتگی معلمان تربیت بدنی تأثیر معنا داری دارد.

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر انگیزش شغلی بر رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت. کلیه کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری (152=N) فهرست منابع انگیزش (بارباتو، 2004) را کامل کردند و مدیران مستقیم این کارکنان رفتارهای شهروندی سازمانی آنها را با استفاده از مقیاس رفتار شهروندی سازمانی (پادساکوف و همکاران، 1990) ارزیابی کردند که از مجموع 152 پرسشنامه توزیع شده، 140 پرسشنامه (5/92 درصد) قابل استفاده بود که همین تعداد به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. رابطه مثبت و معنا داری بین ابعاد انگیزش شغلی و رفتارهای شهروندی سازمانی (01/0>P و 29/0 =r) به دست آمد. همچنین نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که دو بعد انگیزش خودپنداره درونی و انگیزش ابزاری واجد شرایط پیش بینی رفتار شهروندی سازمانی اند. مدلسازی معادلات ساختاری نشان داد که 24 درصد تغییرات رفتار شهروندی سازمانی را می توان با انگیزش شغلی تبیین کرد. این نتایج نشان داد که هر یک از ابعاد انگیزش شغلی تا حدودی رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان را تبیین می کند و لازم است مدیران با شناسایی و تقویت ابعاد انگیزش شغلی به ویژه ابعاد خودپنداره درونی و انگیزش ابزاری بروز رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان و در نهایت اثربخشی سازمان خود را ارتقا دهند.

هدف این پژوهش پیش بینی میزان شیوع رفتار شهروندی سازمانی بر اساس ادراک کارکنان از نوع ساختار سازمانی در شرکت برق منطقه ای و توزیع نیروی فارس بود. جامعة آماری پژوهش شامل همة کارکنان ستادی شرکت برق منطقه ای و توزیع نیروی فارس بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای ساده 232 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامة ساختار سازمانی ترک زاده و محترم و رفتار شهروندی سازمانی پادساکف (2000) بود که پس از بررسی روایی و پایایی بین افراد نمونه توزیع و داده ها با آزمون تی وابسته، آزمون تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلة ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد ساختار سازمانی غالب در شرکت برق منطقه ای و توزیع نیروی فارس از نوع بازدارنده بوده و میزان شیوع رفتار شهروندی سازمانی در حد متوسط است. همچنین، رابطة معناداری بین ابعاد ساختار سازمانی و ابعاد رفتار شهروندی سازمانی وجود دارد و ساختار سازمانی تواناساز پیش بینی کنندة مثبت و معنادار رفتار شهروندی سازمانی است.

هدف: رفتار شهروندی سازمانی نقش مهمی در بهبود کیفیت خدمات سازمان ها از جمله سازمان آموزش وپرورش دارد. بنابراین، هدف این مطالعه ارزیابی رابطه بین مقوله های مدل شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش مدیران و کارکنان آموزش وپرورش استان بابل در کشور عراق بودند و طبق فرمول کوکران حجم نمونه 385 نفر تعیین که این تعداد با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش با 61 گویه بود که داده های آن با روش های تحلیل عاملی اکتشافی و حداقل مربعات جزئی در نرم افزارهای  SPSS-22و Smart-PLS-4 تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد که پدیده محوری شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش دارای 10 مولفه در 5 مقوله شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایطه مداخله گر، راهبردها و پیامدها (هر کدام دو مولفه) بود که همه مولفه ها بار عاملی بالاتر از 50/0 و همه آنها پایایی کرونباخ و ترکیبی بالاتر از 70/0 داشتند. همچنین، ضرایب همبستگی مقوله های شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایطه مداخله گر، پدیده محوری، راهبردها و پیامدها کمتر از 45/0 و حاکی از عدم همپوشانی آنها بود. علاوه بر آن، با توجه به شاخص های اشتراک و افزونگی، مدل شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش برازش مناسبی داشت و اثر شرایط علّی، شرایط زمینه ای و شرایطه مداخله گر بر پدیده محوری، اثر پدیده محوری بر راهبردها و اثر راهبردها بر پیامدها معنادار بود (05/0P<).نتیجه گیری: مدل طراحی شده شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش می تواند به مدیران، مسئولان و برنامه ریزان آموزش وپرورش در طراحی برنامه هایی جهت بهبود شهروندی سازمانی در این سازمان کمک نماید.