قهرمان پروری

این مقاله با هدف اصلی کشف و افشای مضامین پنهان و آشکار تمارض اجتماعی در عمل شخصیت های فیلم «قهرمان»، اثر اصغر فرهادی، انجام شده است. ازآنجاکه، به نظر برخی منتقدان و متفکران، محتوا و مضامین سینمای ایران با مسائل و رویدادهای روز جامعه پیوند عمیقی دارد، این پژوهش، همچنین، مداقه ای است بر تعاملات اجتماعی و تحلیل زندگی روزمره در ایران معاصر. پژوهش حاضر به روش کیفی و با فن تحلیل محتوا انجام شده است. در این مقاله درصدد آن هستیم که دریابیم: «ما چه نیازی به برساختن قهرمان داریم؟» و «پدیده های تمارض اجتماعی و قهرمان پروری در زندگی روزمره چه ارتباطی با همدیگر دارند؟»؛ برپایه یافته های این پژوهش، پدیده هایی مانند تمارض اجتماعی و قهرمان پروری در زندگی روزمره، در رابطه متقابل و دیالکتیکِ کوشش و ناکامی، ناکارآمدی نهادهای اجتماعی و سیاسی، کیش فردیت، اخلاق گرایی ایدئولوژیک، ناامنی هستی شناختی و کاهش سرمایه اجتماعی، به تولید و بازتولید یکدیگر می پردازند و شاید تمارض اجتماعی و قهرمان پروری به مثابه راهبردهایی برای بقا، به ویژه بقای آبرو و مقبولیت اجتماعی در تعاملات و زندگی روزمره، آخرین نوع از کنش های اجتماعی و ابتکار عمل برای حفاظت از خود و جامعه باشند.

کودکان و نوجوانان همواره از قهرمان فیلم متأثر می شوند و نمایش چنین شخصیت ویژه ای در ذهن و کردارشان تأثیر فراوانی می گذارد. بدین سان رسانه های مختلف در جهان از جمله سینما در تلاش اند جهت همذات پنداری مخاطب کودک و نوجوان از نمایش و نقش قهرمان در آثارشان بهره گیرند. ادبیات و فرهنگ ایران زمین مملو است از قهرمان ها و شخصیت های فاخر که در پاسداشت مُلک، دین و جان مردم نقش اساسی داشته اند و سینمای ایران می تواند بدان توجه کند. این پژوهش با هدفی کاربردی صورت گرفته و مسئله اصلی آن واکاوی جایگاه قهرمان و قهرمان پروری در سینمای پس از انقلاب ایران است. روش تحقیق کیفی با رویکرد اسطوره ای، بر مبنای مطالعه موردی و بر اساس الگوی سفر قهرمان جوزف کمبل، کریستوفر ووکلر و مورین مورداک است. از این روی نمونه های موردی بچه های آسمان و من ترانه پانزده سال دارم از سینمای کودک و نوجوان پس از انقلاب به صورت انتخاب هدف مند از موارد مطلوب گزینش شده و بر مبنای مبانی نظری تحلیل شده است.

هدف: هدف این است تا رسانه گری با توجه به ویژگی های رسانه های نوین و در راستای تقویت ارزش ها از طریق قهرمان پروری از جنبه تحلیل فرصت و چالش ها مورد بررسی قرار گیرد.روش شناسی پژوهش: روش تحقیق کیفی و تعداد 14 مصاحبه با مطلعان این حوزه شامل صاحب نظران و اساتید دانشگاهی، رسانه گران برتر در حوزه رسانه های نوین (فضای مجازی، شبکه های مجازی تعاملی) انجام شد.یافته ها: بنابر نظرات کارشناسان، رویکرد کنونی در مدیریت محتوای رسانه های نوین مبتنی بر رسانه گری در خدمت قهرمان پروری است. با برنامه ریزی، هدایت و شکل دهی صحیح به محتوای تولیدات حماسی چندرسانه ای مبتنی بر هوش مصنوعی می توان و باید به معرفی قهرمان های فرهنگی و ارزشی با جذابیت بالا از طریق تولید محتوای شادی آفرین همراه با افتخار در بین جوانان پرداخت و از رویکرد کلیشه ای غم انگیز بودن و فاقد جذابیت در راستای الگوسازی در رسانه های نوین عبور کرد.