اندیشه های مقام معظم رهبری

این پژوهش با هدف تبیین مفهوم توسعه و پیشرفت از دیدگاه رهبر معظم انقلاب انجام شده است. داده های پژوهشی از بیانات و سخنرانیهای ایشان از سال 1368 تا 1394 انتخاب شده است. هم چنین برای جلوگیری از روی آوردن به تفسیر از بیاناتی استفاده شد که در آنها به طور صریح و مشخص، کلمه توسعه یا پیشرفت بیان شده است. پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روش شبکه مضامین از روشهای تحلیل مضمون، سه مضمون قدرت درونزا، اقتصاد دانشی عدالت محور و اسلامی بودن پیشرفت را به عنوان مضامین فراگیر پیشرفت و نتایج این پژوهش ارائه کرده است.

پژوهش حاضر باهدف شناسایی عوامل حمایت کننده تولید داخلی که در تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی از منظر مقام معظم رهبری مؤثر می باشند مبتنی بر روش کیفی و با رویکرد تئوری داده بنیاد انجام شده است. در این راستا به منظور گردآوری داده های مورد نیاز برای احصاء مفاهیم، مؤلفه ها و تبیین مؤلفه های تولید ملی در اندیشه های مقام معظم رهبری، از بیانات حضرت آیت الله خامنه ای طی سال های 1389 تا 1396 بهره گرفته شده است و تمامی بیانات بدون نمونه گیری در نظر گرفته شد. در ادامه با استفاده از روش داده بنیاد و بر مبنای کدگذاری باز، محوری و انتخابی، ضمن شناسایی مفاهیم، مقوله ها و ابعاد تولید داخلی از نگاه مقام معظم رهبری، به ارائه مدل مفهومی در این حوزه پرداخته شده است. در شاخصه های تولید ملی از منظر فرماندهی معظم کل قوا 39 شاخصه کلیدی احصا گشت که با استفاده از کدگذاری باز و محوری به 9 بخش ارج نهادن تولیدات داخلی، فرهنگ استفاده از تولید داخلی، توجه ویژه به بنگاه های تولیدی، تسهیل تولید ملی، ایجاد امنیت در تولید، افزایش بازدهی و رقابتی کردن تولید، بالا بردن کیفیت نیروی کار، توجه به کیفیت در تولید و حمایت های دولتی از تولید تقسیم گشتند. درنهایت چهار بُعد نقش مردمی، بنگاه های اقتصادی، دستگاه های اجرایی و دستگاه های نظارتی به عنوان عوامل اصلی در حمایت از تولید داخلی جهت تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی از منظر مقام معظم رهبری شناسایی شدند.

تمدن سازی، فرایندی پیچیده، زمان مند و متأثر از عوامل گوناگون است که برای محقق شدن آن، پشتوانه های مادی و معنوی بسیاری لازم است. دراین میان، آنچه اهمیت می یابد، چگونگی تحقق تمدن است. ازهمین رو، هدف پژوهش حاضر، تبیین تربیت زمینه ساز تمدن نوین اسلامی باتأکیدبر اندیشه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) می باشد. روش پژوهش، تحلیلی و استنتاجی است. یافته ها نشان داد که ازجمله مؤلفه های احصاشده تحقق تمدن نوین اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) عبارتند از: معنویت، علم گرایی، اخلاق، عقلانیت، عدالت، وحدت گرایی، پیشرفت، مجاهدت مداوم و پویایی فرهنگ. نتایج پژوهش بیانگر آن است که تربیت مبتنی بر اسناد تحولی کشور، با اثرگذاری بر مؤلفه های تمدن نوین اسلامی، زمینه را برای تحقق تمدن نوین اسلامی فراهم می سازد.

پژوهش حاضر با هدف تبیین ویژگی های استاد دانشگاه در آموزش عالی ایران مبتنی بر اندیشه های مقام معظم رهبری و با استفاده از روش تحقیق داده بنیاد شکل گرفته است. جامعه آماری اختصاص به تمامی بیانات مقام معظم رهبری از سال 1368 الی 30/09/1398 دارد. حجم نمونه، 630 جلسه مختلف از بیانات در دوره زمانی مطالعه است که در آن ها از واژه های استاد، اساتید یا استادان استفاده شده یا استادان دانشگاه مورد توصیه قرار گرفته اند. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و ابزار پژوهش، فیش برداری است. تعداد 1026 خصیصه (داده) برای استادان دانشگاه از 630 جلسه استخراج شد و نتایج کدگذاری های سه مرحله ای باز، محوری و انتخابی، به ترتیب منجر به استخراج 89 مفهوم، 28 مؤلفه و 5 بُعد گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد استاد دانشگاه در تراز انقلاب اسلامی ایران باید دارای پنج ویژگی «تعهد به خود»، «تعهد به علم»، «تعهد به دانشجو»، «تعهد به دانشگاه» و «تعهد به کشور» باشد. در انتها، «توجه بیشتر استادان به شاگردپروری»، «افزایش دغدغه برای ارتقای دانش علمی و مسئولیت پذیری»، «تلاش استادان برای فهمیدن دانشجویان و عمل فراتر از تکلیف نسبت به آنان» و «برگزاری کارگاه ها و همایش های دانشگاهی برای تشریح اندیشه های رهبری» پیشنهاد شده است.