ارزیابی عملکرد سازمانی

موضوع ارزیابی عملکرد سازمانی، از پدیده های قابل بحث ومهمی است که همواره ذهن مدیران بخش های مختلف را به خود مشغول داشته است. پیرامون ارزیابی عملکرد سازمانی و متغیرهای مورد بررسی در این امر مهم، نقطه نظرات متفاوتی ارائه شده است. الگوها و ابعاد بسیاری در طول دهه های گذشته مورد شناسایی قرار گرفته اند و بعضأ در سازمانهای مختلف به اجرا در آمده اند. بنابراین این مقاله به دنبال الگویی بومی و چند معیاره برای ارزیابی شرکت های دولتی است. بر همین اساس بعد از مطالعات ادبیات و پیشینه موضوع مؤلفه های مورد نظر در قالب ابعاد درون و برون سازمانی طبقه بندی شدند و با استفاده از روشهای آماری، آزمون تحلیل واریانس یک عاملی و آزمون توکی بی در جامعه آماری 170 نفری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در نتیجه مشخص شد در بعد درون سازمانی مهمترین عامل اثرگذار بر ارزیابی عملکرد سازمانی نقش رهبری و در بعد برون سازمانی برنامه ریزی و بکارگیری ارزش های اسلامی- اجتماعی در ایران می باشد.

هدف از این پژوهش، تدوین الگویی برای ارزیابی عملکرد مالی شرکت های پتروشیمی بوده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی از نوع اکتشافی و ازنظر شیوه گردآوری اطلاعات، آمیخته(کمی- کیفی)بوده است.جامعه آماری در بخش کیفی شامل20نفرازخبرگان حرفه ای و دانشگاهی این حوزه به شیوه نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند تا سطح اشباع و در بخش کمی نیز، تعداد 200 نفر از کارشناسان و مهندسان شاغل در شرکت های پتروشیمی به روش نمونه گیری انتخاب شدند . برای دستیابی به اهداف پژوهش، ابتدادربخش کیفی و پس از مرور پیشینه و انجام مصاحبه عمیق با خبرگان وبا به کارگیری رویکرد اشتراوس وکوربین از نظریه داده بنیاد،مدل پژوهش در قالب 98 مفهوم کلیدی،24مؤلفه و6بعد حاصل گردید سپس در بخش کمی پژوهش، با به کارگیری روش تجزیه وتحلیل معادلات ساختاری، اعتبارسنجی مدل انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد، شاخص نکویی برازش کل مدل درحد قابل قبول0/486است و به نظر می رسد نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در ارزیابی عملکرد مالی شرکت های پتروشیمی مؤثرباشد.

هدف پژوهش حاضر، رفع مسئله نبود پوشش کافی الگوی کارت امتیازی متوازن (بی اس سی) از عناصر مختلف عملکرد سازمانی، از طریق توسعه آن بر مبنای الگوی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت (ای اف کیو ام) است. در این راستا، الگوی توسعه یافته بی اس سی مشتمل بر متغیرهای ذینفعان، اثربخشی منابع، اثربخشی فرایندها، اثربخشی مدیریت کارکنان، روش رهبری، نوع راهبرد و عملکرد، معرفی و در قالب یک الگوی ساختاری جدید اعتبارسنجی شد. نتایج حاصل در گام نخست، بیانگر برازندگی ایده آل الگوی پیشنهادی است. به لحاظ شدت روابط بین متغیرها در الگوی توسعه یافته بی اس سی، به ترتیب، سطح اثربخشی مدیریت کارکنان، سطح اثربخشی منابع، روش رهبری و سطح اثربخشی فرایندها بیشترین تا کمترین «تأثیر مستقیم» را بر عملکرد یک سازمان دارند. همچنین، روش رهبری، سطح اثربخشی مدیریت کارکنان، سطح اثربخشی منابع، نوع راهبرد، سطح اثربخشی فرایندها و درنهایت، ذینفعان، بیشترین تا کمترین «تأثیر مستقیم و غیر مستقیم» را بر عملکرد سازمانی دارند. مدیران می توانند از الگوی پیشنهادی این پژوهش برای سنجش عملکرد سازمان های مختلف و وزن دهی به ابعاد مختلف مد نظر در فرایند سنجش عملکرد استفاده کنند.