اضطراب یادگیری زبان

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان فراشناخت بر روی انگیزش تحصیلی، اجتناب و فشار اجتماعی دانش آموزان دارای اضطراب یادگیری زبان خارجی انجام پذیرفت. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان مدارس متوسطه اول دولتی شهر ارومیه در سال 99-1398 بود. برای گزینش نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد، و داده ها با استفاده از پرسشنامه های اضطراب کلاس زبان، انگیزش تحصیلی و اجتناب و فشار اجتماعی جمع آوری شدند. افراد انتخاب شده به طور تصادفی که تعداد هر گروه 20 نفر بود به گروه آزمایشی ( گروه آموزش فراشناخت) و گروه کنترل تقسیم شدند. برای گروه آزمایشی درمان فراشناخت برگزار شد و گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکردند. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین انگیزش درونی و بیرونی در گروه آزمایش، پس از مداخله درمان فراشناخت در مقایسه با گروه گواه به طور معناداری افزایش و میانگین بی انگیزشی، اجتناب و فشار اجتماعی کاهش پیدا کرده است. بر اساس نتایج توصیه می گردد تا مشاوران و درمانگران از درمان فراشناخت در کنار سایر رو ش های درمانی برای بهبود انگیزش تحصیلی و کاهش علائم اجتناب و فشار اجتماعی دانش آموزان دارای اضطراب یادگیری زبان خارجی استفاده کنند.

مقدمه: یادگیری زبان محصول تعامل پیچیده عوامل درونی تفکر و شناخت، و عوامل بیرونی هیجانات و تعاملات اجتماعی و فرهنگی است. اضطراب یادگیری زبان دوم به عنوان یکی از انواع اضطراب های آموزشی می تواند بر عملکرد فراگیران تاثیر می گذارد. این پژوهش با هدف مدل یابی خودهای انگیزشی زبان انگلیسی بر اساس عملکرد زبان با نقش میانجی اضطراب یادگیری زبان انگلیسی در دانش آموزان مقطع دوم متوسطه انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری را شامل دانش آموزان دختر سال سوم متوسطه اول شهرستان بابل در سال تحصیلی 97-1396 تشکیل دادند که تعداد 260 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اضطراب کلاس زبان انگلیسی هوروتیز و همکاران (1986)، پرسشنامه سیستم خودهای انگیزشی زبان تاگوچی و همکاران (2009) و نمره درس زبان عنوان شاخص عملکرد زبان بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها در آمار توصیفی از میانگین و انحراف استاندارد و در سطح آمار استنباطی از مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزارهای 24 SPSS و23 Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین سیستم خودهای انگیزشی زبان و اضطراب زبان انگلیسی با عملکرد زبان رابطه معنی داری وجود دارد. اضطراب زبان انگلیسی در رابطه بین سیستم خودهای انگیزشی زبان با عملکرد زبان نقش میانجی دارد. همچنین مدل پژوهش تایید شد و به طور کلی 30 درصد از عملکرد زبان انگلیسی توسط سیستم خودهای انگیزشی زبان و اضطراب زبان انگلیسی قابل تبیین است [001/≥p]. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که سیستم خودهای انگیزشی زبان می تواند سبب کاهش اضطراب زبان گردد و نهایتا منجر به افزایش یادگیری زبان در یادگیرندگان شود.

هدف از این تحقیق ساخت و اعتبارسنجی ابزاری جهت اندازه گیری راهکارهای معلمان زبان انگلیسی برای کاهش اضطراب یادگیری در زبان آموزان بود. در این پژوهش ترکیبی، با بهره گیری از روش متوالی اکتشافی و با استفاده از نمونه گیری آسان، 200 معلم زبان انگلیسی از موسسه های زبان کیش و سفیر در تهران به عنوان شرکت کننده انتخاب شدند. برای طراحی آیتم های پرسشنامه، با 30 معلم زبان انگلیسی که به طور تصادفی از میان 200 معلم اولیه انتخاب شده بودند مصاحبه شد و از آنها در باره علل اضطراب زبان آموزان و راهکارهای کاهش اضطراب مربوط به یادگیری زبان آموزان سوال شد. براساس نتایج تحلیل محتوای پاسخ ها و دیدگاه های نظری موجود و پیشینه تجربی، یک پرسشنامه با 18 آیتم جهت اندازه گیری راهکارهایی که معلمان زبان استفاده می کنند طراحی شد. در نتیجه تحلیل عاملی اکتشافی، یک مدل شامل چهار عامل آموزش مرتبط با فرآیند یادگیری، آموزش صریح راهکارهای کاهش اضطراب ، مواد درسی، و نحوه آموزش استخراج شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز نشان داد که این مدل چهار عاملی دارای روایی قابل قبول است. بر اساس نتایج، این پرسشنامه از ویژگی های روان سنجی رضایت بخشی برخوردار است و می توان از آن جهت اندازه گیری راهکارهای معلمان برای کاهش اضطراب زبان آموزان استفاده نمود.