خوانش مخاطب

در پژوهش حاضر خوانش مخاطبان زن سریال ترکیه ای عروس استانبول از جنسیت و روابط معطوف به آن، مورد توجه قرار گرفته است. نظریات مخاطب فعال، فنای نمادین و کلیشه سازی، اهم نظریات مورد توجه در پژوهش حاضر بوده است. روش پژوهش کیفی است. در گردآوری داده ها از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق استفاده شده است. یکی از مهم ترین نکات مورد نظر پژوهشگران توجه به تفاوت های نسلی در بررسی خوانش مخاطبان بوده است و از این رو دامنه سنی 19 تا 65 سال مورد مطالعه قرار گرفته اند. حجم نمونه تحقیق حاضر بر مبنای اشباع نظری تعیین شده است. در تحلیل داده های خوانش مخاطبان از تحلیل مضمون استفاده شده است. تحلیل مضمون در 4 سطح مضامین اولیه، اصلی، مرکزی و هسته انجام شد. بر اساس یافته های پژوهش، تقابل خوانش کلیشه ای و ساختارشکنانه از جنسیت و روابط جنسیتی، مضمون هسته حاصل از یافته ها بود. مضامین اصلی مصرف گرایی زنانه، سرمایه جنسی زنانه، بازنمایی نقش های سنتی و کلیشه ای تشکیل دهنده مضمون بازنمایی زنانگی کلیشه ای بوده اند. مضامین اصلی دموکراتیزه شدن روابط زن و مرد و جرح و تعدیل هنجارهای زنانگی نیز تشکیل دهنده مضمون بازنمایی زنانگی ساختار شکنانه بود. همچنین بر اساس نتایج پژوهش، تفاوت های قابل اعتنایی در خوانش مخاطبان وجود دارد و هر یک از مخاطبان بر اساس سلایق، علایق، تجارب و جهان بینی خود دیدگاه متعارض، توافقی و یا مسلط را اتخاذ کرده اند. همچنین بر اساس یافته ها تحصیلات و وضعیت اشتغال از جمله مؤلفه های مهم تأثیرگذار بر نوع دیدگاه اتخاذی مخاطبان بوده است مؤلفه سن نقش تعیین کننده نداشته و تفاوت های نسلی در بین خوانش مخاطبان دیده نشد

  گسترش تکنولوژی، علاوه بر تسهیل ثبت وقایع، امکان اشتراک گذاری را فراهم و تعامل پیرامون آنها را نیز بیشتر و شدیدتر کرده است. شرایطی که می تواند منجر به آغاز جنبش های بزرگ اجتماعی، آگاهی عمومی و تحولاتی شگرف شود؛ ازاین رو، شناخت و بررسی خوانش های مختلف از یک عکس می تواند عکاسان، رسانه ها و تولیدکنندگان محتوا را در انتقال هرچه بهتر پیام مدنظر و محدودکردن سایر خوانش ها یاری دهد. در این پژوهش، اصلی ترین و اساسی ترین پرسش پیرامون چگونگی، تنوع و عوامل تأثیرگذار بر خوانش مخاطب از عکس های خبری است. در راستای این مهم ابتدا باید دانست که آیا یک عکس خبری، عکسی هنرمندانه است و این عکس ها تا چه اندازه می توانند روی مخاطب تأثیر بگذارند و شروع کننده جنبش های اجتماعی باشند، آیا این تصاویر می توانند خوانشی متفاوت با پیام مدنظر عکاس و رسانه منتشرکننده آن داشته باشند؟ ازاین رو، این پژوهش با روش تحلیلی و توصیفی و با بررسی پنج عکس منتخب از میان بحث برانگیزترین عکس های خبری یک دهه اخیر (۲۰۱9 - ۲۰۱0)، خوانش مخاطبان را با بهره گیری از نظریه دریافت استوارت هال، تحلیل کرده است. همچنین به جهت تحلیل محتوایی، نشانه شناختی و ترکیب بندی نیز از نظریات پیرس استفاده شده است تا عوامل مؤثر در تنوع و تکثر خوانش ها بررسی شود. نتایج به دست آمده از پژوهش شامل واکاوی اهمیت و تأثیر ترکیب بندی و مهارت عکاس در انتخاب عمق میدان و نقطه فوکوس، انتخاب برش مناسب در ویرایش تصاویر و عواملی مانند لحظه مناسب ثبت تصویر در جهت دهی به خوانش مخاطبان است.