شهرستان ایلام

هدف: شناخت نقش ویژگی های مهارتی مدیران محلی در توسعه روستایی و همچنین شناسایی راهکارهای ارتقای ویژگی های مهارتی مدیران محلی، هدف تحقیق حاضر می باشد . روش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی، توسعه ای و روش آن توصیفی – تحلیلی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات و داده های موردنیاز از روش اسنادی و میدانی استفاده شده و ابزار گردآوری داده ها شامل فیش و پرسشنامه می باشد. قلمرو تحقیق بخش مرکزی شهرستان ایلام است که دارای دو دهستان میش خاص و ده پایین می باشد. در این پژوهش، پرسشنامه ای در قالب 22 گویه در طیف لیکرت برای سنجش تأثیر ویژگی های مهارتی همچون (قدرت نفوذ و متقاعد کردن مردم و روابط عمومی قوی، توانایی انجام وظایف، قانون گرایی، تحصیلات دانشگاهی مرتبط، تجربه و اطلاعات، قدرت تصمیم گیری و برنامه ریزی، قدرت جذب منابع مالی، قدرت بیان، تعامل با سازمان های دولتی، ارائه گزارش به مردم روستا) طراحی گردید. طراحی گردید. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که ازنظر اعضای جامعه نمونه اکثر مدیران روستایی، روستاهای مورد مطالعه از ویژگی های مهارتی لازم برای تصدی مسئولیت مدیریت روستای خود برخوردار بوده اند. از سوی دیگر یافته ها نشان داد که تمامی ویژگی های مورد بررسی در توسعه روستایی تأثیرگذار هستند. ازنظر جامعه نمونه بین ویژگی های مهارتی مدیران روستایی و توسعه روستایی رابطه معنی داری وجود دارد. محدودیتها/ راهبردها: با توجه به کوتاه بودن طول عمر مدیریت نوین روستایی در کشور، تحقیق و پروژه های که در این زمینه صورت گرفته است محدود بوده و در این منابع تنها به بررسی یکی از انواع مدیرت محلی پرداخته شده است و علاوه بر آن عدم حمایت نهادهای دولتی مربوطه از محدودیت های اساسی این تحقیق می باشند. راهکارهای عملی: انتخاب افراد شایسته و توانا به عنوان مدیران روستا، برگزاری دوره های آموزشی برای افزایش مهارت های اکتسابی موردنیاز مدیران محلی و همچنین درزمینه افزایش توانمندی مدیران روستایی، باید برنامه مدون و منسجمی با مشارکت کلیه سازمان های ذی ربط در زمینه توسعه روستایی، مردم و مدیران محلی تدوین شود.

زنان در گستره جهانی نقش عمده ای در فعالیت های اقتصادی دارند. اما فعالیت اقتصادی آنان در کشورهای درحال توسعه، به ویژه در نواحی روستایی شکل متفاوتی دارد، به گونه ای که بدون مشارکت فعال زنان، اگر اقتصاد روستا و خانوارهای آن با تعطیلی روبه رو نمی شد، پیوسته با جدی ترین چالش ها درگیر بود. تحقیق حاضر به منظور تحلیل نقش توانمندی شغلی زنان روستایی شهرستان ایلام بر خوداتکایی آنان انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی زنان شاغل روستایی شهرستان ایلام (1088=N) بود. با استفاده از فرمول کوکران، 283 نفر از آنان به شیوه تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب، انتخاب شدند و درباره آن ها مطالعه شد. استادان مربوطه روایی محتوایی و ظاهری پرسش نامه را تأیید کردند و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (7/93= α) تعیین شد. تجزیه وتحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی (میانگین، فراوانی، درصد فراوانی، انحراف معیار و ضریب تغییرات) و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون، کروسکال والیس و من وایت نی و تحلیل رگرسیون چندگانه) با استفاده از نرم افزار آماری22 SSPS انجام شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد متغیرهای مهارت های فنی و کار عملی، مهارت های خلاقیت و حل مسئله، اطلاعات و دانش تخصصی، سن و میزان درآمد ماهیانه 7/57 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند. همچنین متغیر دانش و اطلاعات تخصصی در مقایسه با متغیرهای دیگر، بیشترین سهم و متغیر سن کمترین سهم را در تبیین متغیر وابسته خوداتکایی دارد.

هدف اصلی این مقاله کیفی که به شیوه پدیدارشناسی انجام شده است، تحلیل محیط زیست گرایانه بحران آب و خشکسالی برمبنای نظریه رفتار برنامه ریزی شده آجزن، از دیدگاه کشاورزان شهرستان ایلام است. الگوی به کاررفته برای تحلیل نگرش رفتاری در این پژوهش، رفتار برنامه ریزی شده آجزن بوده است. در این مطالعه از تلفیق دانش روان شناسی، مردم شناسی و دانش فنی کشاورزی (رویکرد میان رشته ای) استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه، کشاورزان شهرستان ایلام که بیشترین خشکسالی را در سال های اخیر تجربه کرده اند کارشناسان مسائل آبیاری اداره کل جهاد کشاورزی شهرستان ایلام ، و کارشناسان مدیریت بحران استان بوده اند. افراد مطلع از طریق روش گلوله برفی شناسایی شدند. داده های پژوهش به روش مصاحبه عمیق و مشاهده مستقیم جمع آوری، و براساس الگوی کلابزی تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که کشاورزان، روش هایی سنتی و بومی مانند تغییر الگوی کشت، ذخیره علوفه، تغییر زمان کاشت، تنوع معیشت، و ترمیم جوی های آب را به جهت سازگاری با خشکسالی و چرای مزارع خشک شده، خرید آب از همسایگان، کاهش تعداد دام ها، و قطع درختان، به منظور مقابله با خشکی به کار می گیرند. نتایج به دست آمده از جامعه کارشناسان نشان می دهد که آنان اقداماتی را در سه مرحله پیش از وقوع بحران (مدیریت تلفیقی منابع آب و ظرفیت سازی نهادی)، در حین وقوع بحران (حمایت گری هدفمند و برنامه ریزی سیستمی) و پس از وقوع بحران (توسعه کشاورزی و معیشت پایدار) انجام داده اند.

ایجاد حس سرزندگی در جامعه ی روستایی موجب تعاملات بیشتر و بهتر مردم روستا و افزایش سرمایه ی اجتماعی، بهبود اقتصاد روستایی می شود، بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای سرزندگی در بین روستائیان ایل ارکوازی از توابع شهرستان ایلام به انجام رسید. تحقیق حاضر کاربردی و توصیفی- پیمایشی است. جامعه ی آماری روستائیان 36 روستای قوم ارکوازی هستند (5730 نفر). 259 نفر به صورت نمونه گیری چند مرحله ای مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد که امکانات و زیرساخت های روستایی، امنیت و ایمنی، انسجام اجتماعی، ارتباط خوب با دیگران، زیبایی ظاهری و بصری روستا و درآمد متغیرهایی هستند که 88 درصد از تغییرات واریانس سرزندگی را پیش گویی می کنند. بر اساس یافته های تحقیق توصیه هایی ارائه شده که می تواند در ارتقای سرزندگی روستائیان مؤثر باشد: گسترش امکانات، به کارگیری نیروهای جوان، بازسازی اماکن قدیمی و بهبود انسجام اجتماعی.

گردشگری، صنعتی است که امروزه مورد توجه بسیاری از دولت ها قرار گرفته است و یکی از پردرآمدترین بخش های اقتصاد جهانی می باشد. این صنعت را بسته به هدف گردشگر، به انواع مختلفی طبقه بندی کرده اند که طبیعت گردی یکی از آنهاست. با توجه به اینکه طبیعت گردی در حال حاضر، بخش کوچکی از کل صنعت گردشگری را به خود اختصاص داده است؛ اما از نرخ رشد بسیار بالایی برخوردار می باشد. در این مقاله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مدل AHP، به شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی در شهرستان ایلام پرداخته شده است؛ به همین منظور، لایه های اطلاعاتی ای شامل نقشه های سطوح ارتفاعی، پهنه بندی شیب، پوشش گیاهی، چشمه های معدنی، راه های ارتباطی، منابع آبی و اماکن رفاهی و اقامتی، تهیه شد و در محیط GIS تصحیح خطا گردید. اعمال وزن های مناسب نیز در محیط نرم افزار Expert choice انجام شد؛ سپس با تلفیق و همپوشانی لایه های اطلاعاتی در محیط GIS، پهنه های مناسب، شناسایی و اولویت های برتر جهت توسعه طبیعت گردی در شهرستان معرفی گردید. نتایج این مطالعه نشان می دهد مناطقی که جاذبه بالایی دارند بیشتر در شمال و مرکز تا جنوب شرقی شهرستان واقع هستند و از پوشش گیاهی و جنگلی، منابع آبی و شرایط مناسب اقلیمی برخوردار می باشند. مناطق با جاذبه پایین هم بیشتر در جنوب و غرب شهرستان قرار دارند و از نظر داشتن جاذبه های طبیعی، ضعیف ارزیابی شده اند. در پایان نیز تدوین یک برنامه مدیریتی مناسب جهت حفاظت از جاذبه های طبیعی شهرستان و تبلیغات مناسب جهت هدایت گردشگران به سوی مسیرهای گردشگری پیشنهاد شده است تا صنعت گردشگری در منطقه توسعه یابد.

مقدمه: فناوری اطلاعات و ارتباطات موجب ظهور شیوه های نوین آموزش و یادگیری شده است. یادگیری الکترونیکی نیز یکی از شیوه های نوین یادگیری در عصر حاضر است؛ بنابراین برای کارآمدی نظام یادگیری الکترونیکی باید آسیبهایی که بر سر راه آن وجود دارد را شناسایی و رفع کرد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی آسیب شناسی ورود فضای مجازی به فرآیند تدریس و یادگیری در مقطع ابتدایی صورت گرفته است. روش: این پژوهش از نوع تحقیقات کمی- کیفی و با توجه به هدف آن از نوع توصیفی با روش زمینه یابی انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی معلمان دوره ابتدایی دبستان های دولتی شهرستان ایلام می باشد که حجم آن برابر با738 نفر می باشد. با مراجعه به جدول کرجسی و مورگان 96 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شد که این مقدار با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدندو با استفاده ازتکنیک دلفی که با 20نفر از معلمان، کارشناسان و متخصصان مصاحبه بعمل آمد و با توجه به هدف اصلی پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته در شش بعد و 37 گویه استفاده شد و روایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ برابر (α= 0/826) به دست آمد. و در نهایت، برای بررسی روایی سازه پرسشنامه از روش تحلیل عاملی اکتشافی نیز بهره گرفته شد. یافته ها: یافته های این تحقیق بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی حاکی از این است که پس از بررسی نظرات 20 نفر از معلمان، پنج آسیب اساسی در این راستا مشخص گردیدکه عبارتند از: آسیب های آموزشی، فرهنگی و محیطی، روانی - رفتاری، ساختاری و امنیتی.

در برخی مناطق به طرز شگفت انگیزی می توان پوششی متراکم از گونه های مرتعی را ملاحظه نمود که سبب پایداری خاک وکنترل نرخ رسوب زایی اراضی مارنی شده اند. به نظر می رسد که برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارن ها از دلایل اصلی ایجاد چنین پوششی در مناطق تحت پوشش سازندهای مارنی باشد. این تحقیق با هدف بررسی دقیق و سیستماتیک گونه های گیاهی و تعیین نیاز رویشگاهی و نیز نقش حفاظتی آن ها درسه منطقه شرقی، جنوبی و غربی در شهرستان ایلام به مرحله اجرا درآمد. بدین منظور 48 نمونه نهشته مارنی از سه محدوده برداشت و بر روی 33 نمونه مارنی آزمایشات فیزیکی و شیمیایی انجام شد. بررسی های گیاه شناسی با استفاده از بازدیدهای مکرر صحرایی و پلات اندازی در 180 نقطه انجام و نمونه های گیاهی پس از انتقال به موزه گیاهی، شناسایی شدند. براساس نتایج آزمایشات نمونه های مارنی در این سه منطقه، با توجه به چینه شناسی سازندهای مارنی گورپی، پابده، گچساران و آغاجاری رسوبات این سه منطقه از نظر میزان شوری ( EC )، جرم مخصوص ظاهری ( BD )، سدیم ( Na + ) و درصد اشباع خاک (SP) و برخی پارامترهای فیزیکی از جمله ذرات شن، ماسه و سیلت دارای اختلافات معنی داری می باشند. این تفاوت می تواند به عنوان یکی از عوامل مؤثر در تنوع و اختلاف پوشش گیاهی رویش یافته در سه عرصه باشد. نکته مهم آن است که در هر دو تیپ منطقه شرقی و غربی شهرستان ایلام گونه فراوان و غالب Quercus brantii می باشد و بدون تردید می توان این گونه مرتعی را سازگارترین گونه گیاهی در نواحی تحت پوشش سازند های مارنی گورپی و پابده در این پهنه ها در نظرگرفت. گونه غالب دوم را No mu ، Ha sa و Zi nu به خود اختصاص می دهد که با پهنه مارنی جنوب شهرستان ایلام سازگار می باشد.

در برخی مناطق به طرز شگفت انگیزی می توان پوششی متراکم از گونه های مرتعی را ملاحظه نمود که سبب پایداری خاک وکنترل نرخ رسوب زایی اراضی مارنی شده اند. به نظر می رسد که برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارن ها از دلایل اصلی ایجاد چنین پوششی در مناطق تحت پوشش سازندهای مارنی باشد. این تحقیق با هدف بررسی دقیق و سیستماتیک گونه های گیاهی و تعیین نیاز رویشگاهی و نیز نقش حفاظتی آن ها درسه منطقه شرقی، جنوبی و غربی در شهرستان ایلام به مرحله اجرا درآمد. بدین منظور 48 نمونه نهشته مارنی از سه محدوده برداشت و بر روی 33 نمونه مارنی آزمایشات فیزیکی و شیمیایی انجام شد. بررسی های گیاه شناسی با استفاده از بازدیدهای مکرر صحرایی و پلات اندازی در 180 نقطه انجام و نمونه های گیاهی پس از انتقال به موزه گیاهی، شناسایی شدند. براساس نتایج آزمایشات نمونه های مارنی در این سه منطقه، با توجه به چینه شناسی سازندهای مارنی گورپی، پابده، گچساران و آغاجاری رسوبات این سه منطقه از نظر میزان شوری (EC)، جرم مخصوص ظاهری (BD)، سدیم (Na+) و درصد اشباع خاک (SP)و برخی پارامترهای فیزیکی از جمله ذرات شن، ماسه و سیلت دارای اختلافات معنی داری می باشند. این تفاوت می تواند به عنوان یکی از عوامل مؤثر در تنوع و اختلاف پوشش گیاهی رویش یافته در سه عرصه باشد. نکته مهم آن است که در هر دو تیپ منطقه شرقی و غربی شهرستان ایلام گونه فراوان و غالب Quercus brantii می باشد و بدون تردید می توان این گونه مرتعی را سازگارترین گونه گیاهی در نواحی تحت پوشش سازند های مارنی گورپی و پابده در این پهنه ها در نظرگرفت. گونه غالب دوم را No mu ، Ha sa و Zi nu به خود اختصاص می دهد که با پهنه مارنی جنوب شهرستان ایلام سازگار می باشد.

مفهوم سرمایه اجتماعی به عنوان یک مفهوم فرا رشته ای در تحلیل های اجتماعی و اقتصادی توسعه جوامع به ویژه توسعه گردشگری مطرح شده است.  هدف از این پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی شهروندان ایلامی در جذب گردشگر می باشد. این تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی است، جامعه آماری این پژوهش شهروندان ایلامی و گردشگران این شهرستان در سال92-93 می باشند. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای است با حجم نمونه323نفر برای خانوارهای ایلامی و242 نفر برای گردشگران انجام گرفته ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه سرمایه اجتماعی و جذب گردشگر است نتایج حاصل از تحلیل فرضیه ها حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی شهروندان ایلامی و جذب گردشگر رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه به دست آمده از آزمون رگرسیون که به بررسی تأثیر متغیرهای مستقل(بعد ارتباطی- شناختی و ساختاری سرمایه اجتماعی) بر متغیر وابسته(جذب گردشگر) می پردازد نشان داد که هر سه بعد ارتباطی- ساختاری و شناختی سرمایه اجتماعی بر جذب گردشگر تأثیر داشته اند به طوری که بعد شناختی سرمایه اجتماعی به تنهایی حدود 88 درصد تغییرات را در متغیر وابسته جذب گردشگر تبیین نموده است. همچنین بعد ساختاری و رابطه ای سرمایه اجتماعی در مجموع60 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند و در آخر درصد تبیین هر سه متغیر رابطه ای، شناختی و ساختاری 63 درصد بوده است.

پپیوندهای روستا- شهری قسمتی از واقعیت های زندگی روزانه یک خانوار ساکن نواحی روستایی است. از این رو پیوندهای روستایی– شهری در تنظیم و بیان سیاست های توسعه با هدف کاهش فقر و حمایت از نقش مثبت مراکز شهری در توسعه نواحی روستایی پیرامونی مورد تاکید قرار دارد؛ بنابراین مطالعه و بررسی روابط شهر و روستا از مهمترین مباحث در برنامه ریزی های فضایی و منطقه ای می باشد. لذا تحقیق حاضر به تحلیل روابط شهر و روستا به منظور تعیین حوزه نفوذ شهر ایلام در سطح شهرستان پرداخته است. روش تحقیق در پایان نامه حاضر توصیفی، تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی و تحلیل و تجزیه اطلاعات پرسشنامه از آزمون های T-test و مدل AHP و VIKOR استفاده شده است. یافته ها نشان میدهد با توجه به آزمون T-test که متغیر جریان های اقتصادی با میانگین 959/2، جریان های مهاجرتی با 5518/2 پایین تر از حد مبنا و جریان های اجتماعی- فرهنگی با میانگین 5677/3، جریان های کالبدی- فضایی با 3259/3 و جریان های اداری-سیاسی 8337/3 بالاتر از حد مبنا می-باشد. نتایج مدل AHP نشان داد که شاخص سیاسی- اداری از نظر اهمیت در رتبه اول قرار دارد. با تحلیل مدل VIKOR گروه روستایی که کمترین فاصله با شهر داشته است در رتبه اول قرار و گروهی که بیشترین فاصله با شهر داشت در رتبه آخر گرفته است. در نهایت با توجه به نتیجه تحقیق می توان گفت که شهر ایلام نقش قطبی در سطح شهرستان دارد اما با افزایش فاصله سطح نفوذ این شهر نیز کاهش پیدا می کند.