مدیران آموزشگاهی

هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه های مدیریت زمان از منظر اسلامی و با رویکرد تحلیل مضمون و اعتبار یابی آن است . روش پژوهش یک مطالعه ترکیبی و جزء طرح های متوالی اکتشافی از نوع ابزارسازی می باشد، در بخش کیفی به شیوه تحلیل مضمون، ابعاد و گویه های سازنده مولفه مدیریت زمان از منظر اسلامی مشخص شد . در بخش کمی این مولفه ها اعتباریابی و اولویت بندی شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل منابع اسلامی از جمله قرآن و نهج البلاغه می باشد که با مطالعه کل کتاب ها احادیث و آیات مربوط به زمان استخراج و مورد تحلیل قرار گرفت و در بخش کمی نیز جامعه پژوهش شامل مدیران مدارس شهرستان کازرون بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش متون کاوی و پرسش نامه محقق ساخته است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسش نامه 93/0 و روایی آن توسط تحلیل عاملی مورد تایید قرار گرفت. داده های پژوهش در بخش کیفی توسط شیوه تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بخش کمی از تحلیل عامل تاییدی استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده در بخش کیفی مدل مدیریت زمان از منظر آموزه های اسلامی مشتمل بر پنج مولفه تعهد، مدیریت، وجدان مداری، بصیرت و مراقبه شد که در اعتبار یابی توسط مدیران آموزشگاهی مورد تایید قرار گرفت.

هدف از این پژوهش «طراحی و اعتبار سنجی الگویی برای توسعه حرفه ای مدیران آموزشگاهی به شیوه آمیخته» بود. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش آمیخته است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی؛ صاحب نظران مدیریت آموزشی بود. ابتدا بامطالعه مبانی نظری و پیشینه تحقیقات، در دو بخش داخلی و خارجی، مؤلفه های توسعه حرفه ای مدیران آموزشگاهی شناسایی شدند. سپس با انتخاب نمونه ها، با روش نمونه گیری هدفمند، با آنان مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد و هر مصاحبه ای که انجام می شد، از طریق نرم افزار NVivo کدگذاری ها صورت می گرفت. این روند تا جایی ادامه یافت، که محقق به اشباع نظری رسید. جامعه آماری در بخش کمی مدیران مدارس متوسطه شهرستان های تهران برابر 2711 نفر است که با فرمول کوکران و با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، معادل 385 نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط 10 نفر از صاحب نظران حوزه مدیریت آموزشی مورد تأیید قرار گرفت و سنجش پایایی آن ، از ضریب آلفای کرونباخ (864/0) و پایایی ترکیبی (899/0) انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که توسعه حرفه ای مدیران دارای 8 مؤلفه؛ «سازمانی»، «سیاست گذاری»، «اقتصادی»، «فرهنگی»، «ارزشی»، «اجتماعی»، «فردی» و «فناوری» است که در توسعه حرفه ای مدیران 80 درصد واریانس را تبیین می کنند. از طرفی، وضعیت موجود مؤلفه های سازمانی و سیاست گذاری پایین تر از حد متوسط و نامطلوب و بقیه مؤلفه ها در حد متوسط بودند و با وضعیت مطلوب فاصله زیادی دارند. درنهایت، الگوی تحقیق بر مبنای فلسفه و اهداف الگو، مبانی نظری و عوامل مؤثر در توسعه حرفه ای مدیران تدوین گردید که با اطمینان 99 درصد مورد تأیید قرار گرفت.

رویکرد تحقیق، کیفی و روش نظریه برخاسته از داده ها مدنظر بوده است. جامعه آماری؛ صاحب نظران رشته ی مدیریت آموزشی است. برای تعیین نمونه های این پژوهش و تعیین گروه خبرگان از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. در این پژوهش با توجه به مبانی نظری و پیشینه تحقیق و نیز استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با تعداد 24 نفر از متخصصان و صاحب نظران رشته مدیریت آموزشی و مدیران میانی و عالی وزارت آموزش وپرورش که دارای مدرک تحصیلی دکتری و کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی بودند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. درنتیجه، شاخص های استخراج شده از تجزیه وتحلیل مصاحبه ها، با توجه به اصل کفایت نظری داده ها و اشباع نظری محقق، تأیید شد. با تجزیه وتحلیل محتوای مصاحبه ها و با سه مرحله؛ کدگذاری باز، کدگذاری محوری و گزینشی، عوامل مؤثر بر توسعه ی حرفه ای مدیران آموزشگاهی در افق سند چشم انداز 1404، در هشت مقوله اصلی؛ فناوری، دینی، فرهنگی، فردی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و سازمانی گنجانده شده است.

هدف: محیط های آموزشی مکانی برای توسعه علم، پیشبرد اهداف آموزشی و انتقال فرهنگی است. در نتیجه، هدف این مطالعه ارائه الگوی تعامل مدیران آموزشگاهی با نو معلمان دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان بر مبنای انسان شناختی تربیت اسلامی بود.   روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه آماری این پژوهش مدیران و اساتید آشنا به حیطه پژوهش در دانشگاه های فرهنگیان استان خراسان رضوی در سال 1400 بودند. در این مطالعه، نمونه ها طبق اصل اشباع نظری 8 نفر لحاظ شد که بر اساس ملاک های ورود به مطالعه و با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل فرم اطلاعات جمعیت شناختی و مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران و اساتید بود که روایی آن با روش مثلث سازی تایید و پایایی آن با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 86/0 محاسبه شد. همچنین، برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد.   یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که برای الگوی تعامل مدیران آموزشگاهی با نو معلمان دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان بر مبنای انسان شناختی تربیت اسلامی 42 مضمون فرعی در 11 مضمون اصلی شناسایی شد. مضمون های اصلی شناسایی شده در پژوهش حاضر شامل احترام مدیر نسبت به نو معلمان، اصل تکریم انسان، اصل گفتگو، اصل تسامح و تساهل، اصل نوع دوستی، اصل تقیه، اصل عقلانیت معتدل، اصل پذیرش اختلافات فکری و مذهبی، مهارت های مدیریتی، مهارت های بین فردی و مهارت های ارتباطی بودند. در نهایت، الگوی مضمون های اصلی تعامل مدیران آموزشگاهی با نو معلمان دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان بر مبنای انسان شناختی تربیت اسلامی طراحی شد.   بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، برای بهبود تعامل مدیران آموزشگاهی با نو معلمان دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان بر مبنای انسان شناختی تربیت اسلامی می توان زمینه را برای تحقق مضمون های فرعی و اصلی شناسایی شده برای آن فراهم نمود.