آموزش مثبت

هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی آموزش مثبت بر احساس معنا در زندگی و لذت همراه با تأنی در دانش آموزان دبیرستانی بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش همه دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر شیراز در سال تحصیلی 96-1395 بودند. شرکت کنندگان در پژوهش شامل 240 دانش آموز (120 پسر و 120 دختر) پایه های دهم و یازدهم بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و با روش گمارش تصادفی در گروه های کنترل و آزمایش قرار گرفتند. آن ها مقیاس معنای زندگی (استیگر و همکاران، 2006) و مقیاس لذت همراه با تأنی (برایانت و وروف، 2007) را در محل کلاس های عادی خود تکمیل کردند. گروه آزمایش در 14 جلسه گروهی به صورت 2 جلسه در هفته، تحت آموزش مثبت با استفاده از برنامه ی روان درمانی مثبت نگر (رشید و سلیگمن، 2011) قرار گرفت. یافته ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و تحلیل کوواریانس یک متغیری نشان دادند که آموزش مثبت بر احساس معنا و لذت همراه با تأنی اثر معنی داری داشت (05/0P<). بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مدارس با به کارگیری مداخلات آموزش مثبت می توانند توانمندی روان شناختی دانش آموزان خود را افزایش دهند تا از این طریق به موفقیت تحصیلی دست یابند.  

روان شناسی مثبت، عبارت از مطالعه علمی شکوفایی انسان و یک رویکرد عملی برای بهینه سازی زندگی افراد است. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر اجرای مداخله آموزش مثبت بر شکوفایی، توانمندی های شخصیتی و خوش بینی دانش آموزان پایه نهم بود. شرکت کنندگان، 46 دانش آموز دختر پایه نهم بودند. برای انتخاب آن ها، از مدارس متوسطه اول دولتی منطقه 9 شهر تهران دو مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شدند که یک مدرسه به عنوان گروه آزمایش (22=n) و مدرسه دیگر به عنوان گروه کنترل (24= n) در نظر گرفته شد. شرکت کنندگان هر دو گروه، مقیاس های بهزیستی، توانمندی های شخصیتی و خوش بینی را تکمیل کردند. سپس برنامه آموزش مثبت مبتنی بر رویکرد روان شناسی مثبت، در گروه آزمایش اجرا شد. سپس داده ها با مدل تحلیل واریانس چندمتغیری تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد که در گروه تحت آموزش با برنامه آموزش مثبت، سطح بهزیستی به طرز معناداری بالاتر از گروه کنترل است. به علاوه، دانش آموزان گروه آزمایش در میزان توانمندی های شخصیتی به نحو قابل توجهی ارتقا پیدا کردند. از این میان، طبقه مربوط به تعالی دارای بیشترین اندازه اثر و طبقه مربوط به پرهیزگاری، دارای کمترین اندازه اثر بودند. بااین حال، این مداخله بر متغیر خوش بینی اثر معناداری نداشت. برنامه آموزش مثبت به طرز چشمگیری قادر به افزایش سطح بهزیستی و توانمندی های شخصیتی دانش آموزان است. به علاوه، یافته های این پژوهش درباره آموزش مثبت، نشان داد که یادگیری مهارت های روان شناسی مثبت به دانش آموزان و گنجاندن آن ها در چارچوب برنامه های موجود در مدرسه، نویدبخش پیامدهای مثبت فراوانی در زمینه سلامت روان و عملکرد تحصیلی آتیه سازان این کشور خواهد بود.

این مقاله در خصوص بررسی اثر تغییرات محیطی-اجتماعی بر فرهنگ آموزش می باشد. این بررسی بر اساس مفاهیم و ابزارهای طراحی برای فرهنگ صورت گرفته است. هدف از این مطالعه، سنجش امکان انتقال کامل مفاهیم آموزشی و انجام تمرینات مناسب برای یادگیری آن مفاهیم به صورت گروهی و عملی در فضای مجازی به خصوص در رشته های عملی همچون طراحی می باشد. بدین منظور ابتدا مطالعات کتابخانه ای پیرامون آموزش، آموزش مثبت، روانشناسی مثبت، آموزش برخط[i]، فرهنگ آموزش و پویایی و مانایی فرهنگ انجام گرفت. سپس نتایج کارگاه های آموزشی "طراحی در فرهنگ، فرهنگ در طراحی" که روش ها و ابزارهای طراحی فرهنگی را با رویکرد طراحی مثبت آموزش می داد، ارائه گردید. بر اساس کارگاه های برگزار شده و با توجه به تغییرات پیش آمده در اثر ویروس کرونا، کارگاه آموزشی برخط طراحی و اجرا گردید. فرض بر این بود که علی رغم نیاز به کار گروهی و عملی در کلاس ها و کارگاه های آموزشی طراحی، می توان آموزش را به گونه ای طراحی کرد که متناسب با محدودیت ها و فرصت های شرایط جدید باشد. بدین ترتیب کارگاه آموزشی برخط با موضوع "معنا دادن به قرنطینه" برگزار گردید. نتایج نشان داد که با وجود فاصله فیزیکی، بخش تئوری و عملی با شرایط جدید هماهنگ شده و پروژه گروهی با موفقیت به انجام رسید و رضایت شرکت کنندگان را به همراه داشت.      

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مثبت بر خودکارآمدی تدریس و درگیری معلمان در کلاس های برخط بود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش آزمایشی با طرح اندازه گیری های مکرر بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را معلمان مدارس ابتدایی دولتی دوره دوم منطقه 11 شهرتهران در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ تشکیل می دادند. با روش نمونه گیری در دسترس یک مدرسه دوره دوم ابتدایی از منطقه ۱۱ تهران انتخاب شد و کلیه معلمان این مدرسه ابتدایی تحت آموزش قرار گرفتند. برنامه آموزش مثبت، مبتنی بر مدل پرمای سلیگمن و در 12 جلسه دو ساعته و به صورت مجازی طراحی و ارائه گردید. ابزارهای به کار رفته در پژوهش نسخه تغییر یافته مقیاس خودکارآمدی تدریس معلمان تی-شان و هوی (2001) و نسخه تغییر یافته مقیاس درگیر شدن معلمان (EST) کلاسن و همکاران (2013) بود. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها نشان داد برنامه آموزش مثبت بر خودکارآمدی تدریس و درگیری معلمان در کلاس های برخط تاثیر مثبت داشته است و این تاثیر تا یک دوره پیگیری یک ماهه حفظ شده است. یافته های این پژوهش می تواند به روان شناسان تربیتی و مشاوران مدارس در طراحی و اجرای برنامه های ارتقای بهزیستی و بهبود انگیزش معلمان در فرآیند تدریس یاری رساند.