تحریک مغز

تحریک مغناطیسی مغز به عنوان یکی از شیوه های مداخلاتی در درمان بیماریهای روانشناختی، مورداستفاده قرارمی گیرد. از کارکردهای شناخته شده این روش در درمان اختلالات بالینی می توان اختلالات حرکتی و گفتاری ناشی از سکته های مغزی، وزوز گوش، پارکینسون، تیک های عصبی را نام برد. از کاربردهای حوزه روانشناختی این شیوه درمانی، می توان به تحریک اختصاصی منطقه مغزی دخیل در بیماری روانشناختی خاص از جمله اسکیزوفرنی اشاره نمود. نتایج علمی اثبات شده ای مبتنی بر تحریک مغناطیسی مغز و در راستای درمان بیماری هایی چون اعتیاد، افسردگی، اختلالات دوقطبی، وسواس فکری-عملی وجود دارد. از طرف دیگر این روش یکی از شیوه های مطالعه و بررسی نحوه عملکرد مغز است . در روش مذکور با استفاده از قانون القای الکترومغناطیس جریان هایی متغیر با شکل و جهت گیری سیم پیچ ها، الگو و فرکانس تحریک بستگی در مغز القا می شود. مزیت این روش نسبت به سایر روش ها این است که مغز با کمترین احساس درد و ناراحتی تحریک و عملکرد جریان ها و ارتباطات درون مغز بررسی می شود. تحریک مغناطیسی مغز از لحاظ نوع پالس به سه دسته تک پالس، جفت پالس و تحریک مغناطیسی مکرر تقسیم می شود. تحقیقات نشان داده است روش مزبور می تواند تحریک پذیری مغز را افزایش یا کاهش دهد و همچنین در درمان بیماری های روحی که وابسته به افزایش یا کاهش عملکرد اعصاب یک ناحیه مغزی است؛ تاثیر معناداری دارد.

پژوهش حاضر، یک مطالع ه از ن وع ک ار آزم ایی ب الینی تص ادفی سه گروه ی دو س ر کور، از نوع طرح اندازه های تکراری است که با هدف تعیین اثر خالص و اثر ترکیبی دو تکنیک تن آرامی مبتنی بر ذهن اگاهی (MBR) و تکنیک تحریک الکتریکی فرامغزی (CES) در بهبود وضعیت روانشناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل 30 بیمار دارای دیابت نوع 2 بود که از انجمن دیابت شهرستان بناب انتخاب شدند و پس از همتاسازی، به طور تصادفی به سه گروه 10 نفره (MBR، CES، MBR+CES) انتساب شدند و در 10 جلسه انفرادی مداخلات مربوط به گروه خود را اخذ نمودند. پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه، با مقیاس DASS-48، برگزار شد. تحلیل واریانس بین-درون گروهی آمیخته، تغییر معنی داری در میانگین افسردگی، اضطراب، و استرس در طول زمان نشان داد. همچنین، میانگین نمرات گروهها در طول زمان برای افسردگی یکسان، و برای اضطراب و استرس غیریکسان بود. تحلیل کواریانس چندمتغیره و نتایج آزمون مقایسه های جفت شده بن فرونی نشان داد که مداخلات مختلف تاثیر یکسانی در کاهش اضطراب و استرس در مراحل پس آزمون و پیگیری داشتند. همچنین، پایداری هرسه مداخله درمانی برای کاهش اضطراب یکسان بوده است. اما در مورد استرس، در مرحله پیگیری، پایداری درمان ترکیبی MBR+CES، نسبت به درمان CES بیشتر بوده است.

هدف: هدف از این مطالعه تعیین تاثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای (tDCS) بر انسداد روانی، ترس از شکست و عملکرد تیر اندازی در شرایط تحت فشار در دانشجویان دانشگاه افسری امام علی (ع) بود. روش پژوهش: این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با یک گروه کنترل و یک گروه تجربی انجام شد. 40 چهل دانشجوی دانشگاه افسری امام علی (ع) در این مطالعه شرکت کردند. در پیش آزمون و پس آزمون، از پرسشنامه ترس از شکست و انسداد روانی و نیز آزمون عملکرد تیر اندازی استفاده شد. تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای به مدت 20 دقیقه با شدت 2 میلی آمپر در ناحیه قشر خلفی جانبی پیش پیشانی (DLPFC) به مدت 10 جلسه اعمال شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تک متغیره تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که tDCS بر روی قشر DLPFC می تواند در شرایط تحت فشار انسداد روانی را کاهش دهد اما قادر به تغییر میزان ترس از شکست نبود. همچنین نتایج نشان داد که tDCS می تواند عملکرد تیراندازی را در شرایط تحت فشار افزایش دهد. نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که tDCS احتمالا می تواند باعث افزایش شاخص های مرتبط با عملکرد در محیط های پر فشار نظامی شود. اگر چه برای پیدا کردن سازوکارهای زیربنایی به مطالعات بیشتری نیاز است.