مدارس تیزهوشان

هدف این پژوهش ارزشیابی کیفیت ابعاد زمینه و درونداد برنامه آموزشی مدارس تیزهوشان دوره متوسطهاول استان خوزستان بر اساس الگوی ارزشیابی سیپ است. جامعه آماری این پژوهش ، سه گروه دبیران، دانش آموزان و خبرگان بود . تعداد 80 دبیر، 248 دانش آموز پایه سوم با استفاده از جدول مورگان و 9 فرد خبره با روش تمام شماری، نمونه های آماری این پژوهش در رابطه با ابزار پرسشنامه را تشکیل دادند. در رابطه با ابزار مصاحبه نیز از دبیران و دانش آموزان، تا حد اشباع مصاحبه شد. دو چک لیست ساخت دار  که اطلاعات خواسته شده در آن بر اساس اسناد و مدارک ، مشاهده و گرفتن اطلاعات از متخصصان تعلیم و تربیت به دست می آید. میزان آلفای کرانباخ پرسشنامه دبیران858/0،پرسشنامه دانش آموزان 901/0، و پرسشنامه خبرگان 862/0 به دست آمد. در این مطالعه ار روش پرسش از همتایان برای تعیین پایایی مصاحبه ها استفاده گردید. برای تعیین اعتبار صوری و محتوا، نظرات 5 نفر از صاحب نظران مرتبط در این خصوص دریافت شد. از روش تجزیه و تحلیل نشانگرها،ملاک ها و عوامل و میانگین و انحراف معیار استفاده شد. در تجزیه و تحلیل داده های حاصل از  مصاحبه ها از روش مقوله بندی استفاده شد.  و در تجزیه و تحلیل چک لیست ها از ارزیابی تفاوت بین وضع موجود و مطلوب بهره گرفته شده است. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که کیفیت برنامه های آموزشی مدارس تیزهوشان استان خوزستان بر اساس الگوی سیپ در بعد زمینه و درونداد مطلوب بود.

تدریس خصوصی و به کارگیری دبیران خبره و باتجربه برای فرزندان، توسط والدین، جهت ارتقای سطح کیفی یادگیری دانش آموزان، رشد روزافزونی داشته است به گونه ای که گاهی، به طور غیرمستقیم، منجر به پایین آمدن تعهد حرفه ای دبیران و کاهش کیفیت تدریس آن ها در مدارس شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان کاربست نشانگرهای تدریس اثربخش در درس ریاضی دبیرستان های تیزهوشان و دولتی شهر اصفهان از منظر دانش آموزان بوده است. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی دوره دبیرستان بود که با روش نمونه گیری هدفمند، مدارس دخترانه و پسرانه شاخص از بین نواحی اصفهان برگزیده شده و از آن ها تعداد 180 نفر دانش آموز به صورت تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها یک پرسش نامه 9 مؤلفه ای و 49 گویه ای (پرسش نامه ارزیابی درس، 2008) و دو پرسش بازپاسخ بود. نتایج نشان داد که دانش آموزان مدارس تیزهوشان و دولتی میزان به کارگیری نشانگرهای تدریس اثربخش توسط دبیران ریاضی خود را در حد کمتر از متوسط برآورد نموده اند. برای همه دانش آموزان صرف نظر از جنسیت و نوع مدرسه اعم از تیزهوشان و دولتی بهترین ویژگی تدریس اثربخش ریاضی، مؤلفه «تضارب افکار» بوده است. در پایان، جهت بهبود کیفیت آموزش ریاضی، بر اساس نتایج پژوهش پیشنهادهایی کاربردی به مسئولان ارائه شده است؛ از جمله گسترش علوم بین رشته ای جدید «آموزش ریاضی»  با پژوهش های مورد نیاز آن در زمینه های تربیتی و تلفیق متناسب علوم تربیتی با دانش ریاضی ست. در این رابطه ایجاد ارتباط نزدیک و همکاری میان دانشکده های علوم تربیتی و ریاضی می تواند مفید باشد.  

هدف: موضوع آسیب شناسی مدارس تیزهوشان همچنان در جامعه تعلیم و تربیت ایران مطرح بوده و به نتیجه مشخصی نرسیده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربازگشتی آزمون ورودی مدارس تیزهوشان بر ابعاد مختلف نظام آموزشی دوره ابتدایی است؛ شامل: اهداف و سیاست های مدارس، محتوا و موضوعات درسی، روش های تدریس و فعالیت های آموزشی، سبک یادگیری و سنجش و ارزشیابی. روش: پژوهش حاضر از نوع پدیدارشناسیِ توصیفی به شمار می رود. برای گردآوری داده ها با 55 نفر که از بین چهار گروه زیر انتخاب شدند، به طور نیمه ساختاریافته مصاحبه انجام گرفت: الف) مدیران و معاونان مدارس، ب) اساتید و صاحب نظران، ج) والدین و د) دانش آموزان راه یافته و راه نیافته به مدارس تیزهوشان. برای تحلیل و کدگذاری داده ها از روش کولایزی استفاده شد. یافته ها: در مرحله نخست، از بین مصاحبه ها 287 نکته کلیدی استخراج شد. این نکات در قالب 80 مضمون اولیه، 15 مضمون میانی و 12 مضمون نهایی طبقه بندی و خلاصه شدند. برخی مضامین نهایی عبارتند از: تداخل هدف، داروینیسم تربیتی، تبعیض محتوایی، روش ها و فعالیت های آزمون محور، سبک یادگیری فردی، کمّی گرایی و نتیجه گرایی، نگاه ابزاری به معلمان. نتیجه گیری: وجود مدارس تیزهوشان و نوع آزمون ورودی آن، آسیب های متعددی را برای برخی مدارس ابتدایی به همراه دارد. آن دسته از مدارس ابتدایی که تمرکزشان آماده سازی دانش آموزان برای پذیرش در آزمون مدارس تیزهوشان است، عملاً برخی از مهم ترین هدف های برنامه درسی رسمی و مؤلفه های تربیتی را به حاشیه رانده و یا در مواردی برخلاف آن عمل می کنند.

هدف این پژوهش واکاوی و قضاوت درباره نسبت مدارس تیزهوشان با عدالت اجتماعی است. برای رسیدن به این هدف با روش تحلیل مفهومی، مفهوم عدالت توزیعی بررسی و ملاک های مناسب آن برای توزیع خیر تربیت مدرسه ای (رسمی و عمومی) تبیین شد. بر اساس نتایج این تحلیل، شرط توزیع برابر فرصت ها به نحو مقدم و شرط استحقاق به نحو مؤخر به عنوان شرط لازم و کافی برای تحقق عدالت توزیعی در تربیت مدرسه ای صورت بندی شد. مدارس استعدادهای درخشان بر اساس این دو شرط و به دلیل توجه به تیزهوشی به عنوان شرط مقدم، بدون لحاظ کردن برابری فرصت ها، ناعادلانه بوده و پیشنهادشده است که این مدارس از دوره عمومی (پایه اول تا پایه نهم) حذف شوند.

این پژوهش با هدف آسیب شناسی مدارس تیزهوشان از دیدگاه کارشناسان استان البرز، انجام شده است. روش تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی،از لحاظ روش، توصیفی و از لحاظ گردآوری اطلاعات، میدانی می باشد. جامعه آماری، کارشناسان اداره کل و تمامی نواحی1 و2 و3 و4 ساوجبلاغ ،نظراباد و هشتگرد آموزش و پرورش استان البرز و نمونه آماری،تعدادی از کارشناسان اداره کل و نواحی مختلف آموزش و پرورش استان البرز و دبیران مدارس تیزهوشان دخترانه و پسرانه استان البرز با استفاده از جدول مورگان جمعا 150 نفر، می باشند. روش نمونه گیری تصادفی می باشد. ابزار پژوهش، پرسشنامه می باشد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها از طریق مشورت با اساتید راهنما و مشاور و افراد متخصص تایید شد. نتایج نشان داد که با اطمینان 95 درصد بین نظ رات اعضای نمونه آماری در خصوص وجود آسیب در عملکرد مدارس تیزهوشان تفاوت معناداری مشاهده نشد . و با اطمینان 95 درصد بین نظ رات اعضای نمونه آماری در خصوص وجود آسیب در مؤلفه های رضایت عمومی، عواطف مثبت، رابطه با معلم، فرصت، پیشرفت، ماجراجویی، انسجام اجتماعی از متغیر کیفیت زندگی در مدارس تیزهوشان تفاوت معناداری گزارش گردید. و با اطمینان 95 درصد بین نظ رات اعضای نمونه آماری در خصوص وجود آسیب در تمامی مؤلفه های فیزیکی، آموزشی، اجتماعی فرهنگی، فردی به جز مؤلفه ی سازمانی از متغیر عملکرد مدارس تیزهوشان تفاوت معناداری گزارش گردید.