بازاریابی فیلم

صنعت سینمای ایران می تواند از فرصت رسانه های پرمخاطب اجتماعی برای بازاریابیِ محصولات تولیدی خود بهره ببرد. در این مقاله، برای شناسایی عوامل تأثیرگذار بر بازاریابی فیلم هایی سینمایی ایرانی از طریق رسانه های اجتماعی از روش دلفی در سه راند استفاده شد. 18 نفر از خبرگان حوزه های ارتباطات، اقتصاد رسانه و بازاریابی در پنل دلفی عضو بودند. درنهایت عوامل فنی شامل «امنیت رسانه های اجتماعی» و «کیفیت گرافیکی رسانه های اجتماعی»، عوامل محتوایی شامل «کیفیت فیلم»، «جذابیت تیزر یا آنونس بارگذاری شده»، «پست کردن دیالوگ های جذاب»، «نظرات کسانی که فیلم را دیده اند»، «نظرات منتقدین و اهالی سینما» و «حضور ستارگان سینما»، عوامل فرایندی شامل «انتخاب صحیح رسانه اجتماعی»، «شهرت رسانه اجتماعی»، «بازاریابی دهان به دهان»، «تشکیل گروه های علاقه مند به فیلم»، «تعامل و ارتباط با کاربران»، «ایجاد صفحه اجتماعی در زمان ساخت فیلم»، «شناخت مخاطب»، «پخش پشت صحنه و حواشی فیلم» و «تبلیغ توسط طرفدارها» و عوامل مرتبط با مدیریت پیام شامل «انتشار اطلاعات مناسب و صحیح» مورد اجماع نظر کارشناسان واقع شد.

در دهه های گذشته ورود دانش بازاریابی، به قلمروهایی فراتر از حوزة محصولات صنعتی، با سرعت فزاینده ای همراه شده است. در این میان، حوزة فیلم و سینما از جذابیت بالایی، برای بهره گیری از تکنیک ها و ابزارهای بازاریابی برخوردار است. مطالعات مرتبط با بازاریابی فیلم، ریشه در مطالعات فرهنگی آمریکا دارد، که بعدها با وجه تکنیکی تر، در ابزارها و آمیخته های بازاریابی نیز مورد توجه قرار گرفته است. با ورود مفهوم مشتری مداری به بازاریابی، تناسب این مطالعات با بخش فیلم و سینما بیشتر می شود؛ البته تمایزهای بازاریابی فیلم با بازاریابی کالاهای مصرفی نیز نمایان تر می شود. هدف  از این تحقیق، تعریف مفاهیم و مؤلفه های بازاریابی فیلم و چگونگی استفاده از آن جهت افزایش ارزش برای مخاطبان و عوامل تولید است. بازاریابی فیلم، چیزی بیش از ارتباطات بازاریابی در صنعت فیلم و به واقع، در جست وجوی دلالت های الهام بخش و تأثیرات سیاسی و اجتماعی آن است، که با استفاده از تکنیک های بازاریابی به ارتقاء ارزش، برای مخاطبان و عوامل تولید منجر می شود. در این مقاله ضمن مرور کمک های دانش بازاریابی برای فیلم و4P سینما، در عناوینی چون فرایند بازاریابی، بخش بندی، هدف گذاری و جایگاه یابی فیلم و سینما، مدل تطبیقی بازاریابی جامع، همزمان به مرور آمیختة بازاریابی سینما و فیلم، که شامل محصول، قیمت، مکان، ترویج و افراد است، خواهیم پرداخت و در هر کدام از این موارد، نکات و محورهای کلیدی متناسب با فیلم و سینما، به صورت تطبیقی در هر بخش مورد اشاره قرار می گیرند.

بازارهای بین المللی فیلم، محلی برای عرضه و خرید و فروش انواع فیلم ها و محصولات تلویزیونی از کشورهای سراسر دنیا هستند. بازار بین المللی فیلم ایران به عنوان معتبرترین و شناخته شده ترین این نوع بازار ها در ایران، هر سال در تهران برگزار می-شود. جهت ارتقا، هم اکنون بیشتر از هر زمان دیگری نیازمند مدیریت صحیح برگزاری این بازار هستیم. جدا از درآمدی که چنین رویداد هایی نصیب هرکشوری می سازد، این امر به ارتقای صنعت فیلم ایران کمک موثری کرده و چهره واقعی کشور را به افراد سراسر دنیا می شناساند. کلیه متغیر ها و شاخص ها با اتکا به منابع علمی جمع آوری شده اند و برای این بازار مورد آزمون قرار گرفته-اند. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت موضوع، پیمایشی است. جامعه آماری دربرگیرنده افراد ایرانی و غیرایرانی است که به عنوان خریدار و فروشنده فیلم در حداقل یک دوره از سیزده دوره اول بازار بین المللی فیلم ایران حضور داشته اند. 152 نمونه به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده از 251 عضو جامعه آماری انتخاب شده است. آزمون فرضیه ها نشان داد که انگیزه فرهنگی - اجتماعی، مهم ترین انگیزه شرکت کنندگان، فیلم مهم ترین عنصر آمیزه بازاریابی فیلم، جوایز دریافتی مهم ترین عنصر تعیین کننده قیمت فیلم، تاریخ برگزاری مهم ترین عنصر مکان و پاسخ گویی دائم دبیرخانه دائمی بازار، مهمترین عنصر تبلیغات و روابط عمومی در بازار بین المللی فیلم ایران است.