پروژه های صنعتی

موفقیت کامل یک پروژه، به ثمر رسیدن ایده ها و ابتکارات ایجاد یک کسب و کار و یا راه اندازی یک طرح صنعتی منوط به امکان سنجی صحیح و همه جانبه آن طرح ها پیش از اجراست. رویکرد سنتی به امکان سنجی پروژه های صنعتی متمرکز بر حوزه های مالی طرح و سودآوری آن و همچنین، در نظر گرفتن توجیه پذیری پروژه در ابعاد فنی و بازار است. طرح موضوع سبز بودن پروژه ها و الزام پروژه ها مبنی بر برخورداری از پیوستار محیط زیستی در دهة اخیر موجب بازنگری در رویة توجیه پذیری پروژه ها شده است. مدیریت سبز و به تبع آن، به کارگیری رویکرد سبز در توسعة پروژه های صنعتی از پارادایم های جدید مدیریت است که تضمین کننده تحقق شاخص های محیط زیستی در توسعة طرح ها و پروژه های صنعتی است. هدف از این پژوهش ارائة یک سیستم خبرة فازی برای امکان سنجی پروژه های صنعتی با رویکرد جامع بوده و شامل امکان سنجی پروژه ها در پنج بعد مالی، اقتصادی، فنی، بازار و محیط زیستی می شود. پس از احصای شاخص های امکان سنجی جامع پروژه ها و تعریف قواعد دانشی مبتنی بر روش شناسی سیستم های خبرة فازی با استفاده از دیدگاه خبرگان، برای اعتبارسنجی مدل توسعه یافته، پروژة ساخت تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران انتخاب و داده های این پروژه در سیستم مذکور تغذیه گردید و با تعیین میزان توجیه پذیری کل پروژه، خروجی سیستم در ابعاد پنجگانه مذکور از منظر خبرگان مورد ارزیابی قرار گرفت که نتایج حاصل حاکی از تأیید خروجی سیستم توسط خبرگان است.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و تجزیه و تحلیل معیارهای اولویت گذاری و انتخاب پروژه های صنعتی است. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران، خبرگان و کارشناسان صنعت می باشد و ابزار مورد استفاده مصاحبه و پرسشنامه است که تعداد 50 پرسشنامه بین خبرگان توزیع و در نهایت 21 پرسشنامه جمع آوری گردید و در بخش مصاحبه با 19 نفر از خبرگان و صاحب نظران صنعت مصاحبه شد. جهت تبیین معیارهای اولویت گذاری صنعت از نظریه برخاسته از داده ها و برای تحلیل روابط علی میان شاخص ها از تکنیک دیمتل فازی استفاده شد. نتایج نظریه برخاسته از داده ها، بیانگر این است که دانش ضمنی خبرگان برای مقولات فنی، فرهنگی اجتماعی و مالی اهمیت بیشتری قائل هستند. شاخص فنی در نظریه برخاسته از داده ها واجد بیشترین میزان اهمیت بوده است. این به معنای آن است که متخصصان اهمیت بیشتری را به شاخص فنی می دهند. خروجی تکنیک دیمتل فازی مؤید آن است که معیار زیست محیطی از میزان تعامل بیشتری برخوردار است. براساس نتایج معیارهای فرهنگی–اجتماعی، زیست محیطی، مالی، زیر بنایی و سیاسی قانونی علی و معیارهای فنی، اقتصادی و بازار در گروه معلول هستند. از نظر اهمیت به ترتیب معیار زیست محیطی، فرهنگی اجتماعی، زیربنایی و سیاسی قانونی میزان دارای بیشترین اهمیت هستند. معیار فرهنگی اجتماعی، معیار تأثیرپذیرتر و معیار فنی از میزان تأثیرگذاری بیشتری برخوردار است. معیار مالی از همه معیارها به غیر از معیار زیست محیطی تأثیر می پذیرد.

امروزه پذیرش در آزمون های رشته های مهندسی تضمینی برای ورود به بازار کار و یافتن شغل مناسب نیست و بزرگترین دغدغه دانش آموخته گان مهندسی به ویژه مهندسی شیمی، یافتن شغل متناسب با تحصیلات دانشگاهی می باشد. به نظر می رسد گسترده بودن صنعت و فاصله نیازهای صنایع با آموزشهای دانشگاهی مهمترین علت عدم آشنایی دانشجویان با زمینه های کاری است. در این بحث، ابتدا دسته بندی فرصتهای شغلی بازار کار ایران برای مهندسین شیمی معرفی شده و سپس زمینه اشتغال در شرکت های مهندسی طراح و مشاور، پروژه های طراحی و ساخت مجموعه های صنعتی به تفصیل بررسی گردیده است. با توجه به نیازهای فرآیندی طراحی یک پروژه، نقش مهندسین شیمی و مهارتهای مورد نیاز در مراحل مختلف طراحی شمرده شده است و در هر بخش پیشنهاداتی برای ارائه برخی آموزشهای اولیه در دانشکده های مهندسی ارائه گردیه است. ارائه این آموزشها، شناخت دانشجویان از فرصتهای شغلی در صنایع کشور را بالا برده و موجب انتخاب آگاهانه زمینه شغلی آینده آنها شده و به مطالعات و کسب مهارتهای جنبی دانشجویان جهت خواهد داد.