واکه مرکب

زبان انگلیسی که اکنون در بخش وسیعی از جهان به عنوان زبان مادری یا زبان دوم مورد استفاده قرار می‌گیرد، مانند دیگر زبان‌ها با گذشت زمان دستخوش تغییراتی شده است. برخی از این تغییرات به واسطه ارتباط بین این زبان با زبان‌های دیگر پدید آمده است، تأثیر زبان‌های بیگانه بر زبان انگلیسی به قدری گسترده بوده که این زبان را به زبانی آمیخته مبدل نموده است. از میان زبان‌های مختلف، زبان فرانسه بیشترین تأثیر را بر زبان انگلیسی نهاده است. حمله نورمن‌ها به انگلستان در قرن یازدهم میلادی و تصرف بخش عظیمی از این کشور، زبان انگلیسی را در ارتباط نزدیک با زبان قوم فاتح قرار داد و موجب تغییرات وسیعی در آن شد. این مقاله ابتدا به مسائل جامعه شناختی- تاریخی که موجب این تأثیر پذیری بوده است پراخته و سپس تغییرات ساختاری زبان انگلیسی را که حاصل این تأثیر پذیری است، مورد بررسی قرار داده است.

هدف این مقاله، بررسی تغییرات فرکانس سازه با توجه به تأثیر بافت (کلمه/جمله) و جنسیت گویشوران است. در این پژوهش پارامترهای صوت شناختی فرکانس سازه های اول (F1) و دوم (F2) واکه های ساده و مرکب گویش کردی کرمانشاهی بر اساس 20 گویشور مرد و زن که در کل 5260 نمونة آوایی حاوی واکه های /i, e, a, ɑ, o, u, y, ɑi, au, ei, ɑu/ را در بافت کلمه و جمله در اتاق آکوستیک تولید کرده اند، مورد مطالعه قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد واکه های / y/ و / a/ به ترتیب بازترین و بسته ترین و واکه های /i/ و /u/ پیشین ترین و پسین ترین واکه ها در این گویش اند. براساس مقاد یرِ به دست آمده، واکه /y/ در این گویش واکة گرد محسوب می شود. طبق تحلیل های آماری، اختلاف میانگین F1 آغازه در بافت کلمه و جمله معنی دار است و در بافت کلمه بیشتر از جمله است، درحالی که در پایانه در بافت جمله بیشتر بوده است و F2 (آغازه و پایانه) در بافت کلمه کمتر از بافت جمله گزارش شده است. همچنین F1 و F2 در گویشوران مرد پایین تر از گویشوران زن است. در مجموع، بررسی فرکانس سازه های اول و دوم در گویش کردی کرمانشاهی حاکی از آن است که واکه های این گویش در بافت جمله به سمت مرکزی شدگی تمایل دارند.

در جنوب استان کرمان، گونه های متعددی از رودباری به عنوان زیرشاخه گروه گویش های بَشکَردی و گویش های جدید ایرانی غربی جنوبی رواج دارند. سه جفت آوای خاص شامل جفت واکه مرکب فرودین [ʊə]-[ɪə]، جفت همخوان لبی شده [g w ]-[x w ] و جفت همخوانِ لرزشی [ɾ]-[r] در واجگان رودباری به کار می روند. پژوهش حاضر به تعیین ارزش واجی آنها در واجگان رودباری امروز، و نیز بررسی تحولات آنها از ایرانی باستان تا رودباری امروز می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد این سه جفت آوای منحصربه فرد در واجگان رودباری امروز دارای ارزش واجی اند و تحولات تاریخی آنها روندی کاملاً متمایز از زبان فارسی امروز ایران را پشت سر گذاشته است. به علاوه، در پاره ای موارد باید به زبان فرضی رودباری میانه اشاره و به بازسازی واژه های موردنظر در آن پرداخت؛ وگرنه امکان پیگیری روند تحولات تاریخی برخی از آواهای مزبور میسر نیست. همچنین نتایج پژوهش حاضر آشکار می سازد جفت واکه مرکب فرودین [ʊə]-[ɪə] فقط مختص چند گونه از بلوچی رایج در ایران نیست، بلکه واجگان گویش رودباری نیز بهره مند از آنهاست.