نظریه مجموعه فازی

فساد پدیده ای پیچیده، چند بعدی و دارای علل و آثار چندگانه است و دامنه آن از یک عمل فردی (مانند رشوه) تا یک سوء عمل فراگیر که تمام ارکان نظام سیاسی و اقتصادی را در برمی گیرد، گسترده است. به رغم پیچیدگی، دشواری و حساسیت سروکار یافتن با این عارضه، در سالهای اخیر مطالعات گسترده ای در اندازه گیری فساد، بیان علل ارتکاب چنین فعالیت مجرمانه و ارایه راهکارهای بازدارنده از سوی مجامع بین المللی انجام شده است.این مقاله با استفاده از منطق فازی، ضمن بیان چگونگی مدل سازی روابط اقتصادی، الگوریتم جدیدی برای سنجش فساد در ایران معرفی می کند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد با فرض آنکه حجم اقتصاد زیرزمینی و شاخص واقعی دستمزد مهمترین عوامل اقتصادی پدیده فساد باشند. روند شاخص فازی فساد ایران در فاصله سالهای 43 تا 48 با شاخص عددی حدود 0.7 بیشترین مقدار را داشته که طی دوره (53- 1348) کاهش یافته است. در فاصله سالهای (58-1353) و همچنین از سال 73 به بعد روند صعودی است. بعد از انقلاب اسلامی و در دوران جنگ تحمیلی شاخص عددی از پایداری نسبی برخوردار بوده و بین 0.3 تا 0.5 نوسان داشته است. بعد از جنگ تحمیلی نیز روند افزایشی شاخص فازی فساد مشاهده می شود.

رانت اقتصادی پدیده ای پیچیده، چند بعدی و دارای علل و آثار چندگانه است. به رغم پیچیدگی و حساسیت سروکار یافتن با این عارضه، در سال های اخیر مطالعاتی در اندازه گیری رانت، بیان علل و راه-کارهای بازدارنده از سوی مجامع علمی و بین المللی انجام شده است. این مقاله با استفاده از منطق فازی، ضمن تبیین چگونگی مدل سازی روابط اقتصادی، یک الگوریتم برای سنجش رانت طی دوره 1393-1360 در ایران با رویکرد اقتصادی معرفی می کند. نتایج نشان می دهد با فرض آن که «اندازه دولت» و «امنیت اقتصادی» از عوامل کلیدی اقتصادی تعیین کننده رانت باشند، روند شاخص فازی رانت اقتصادی ایران در این دوره مورد بررسی بین مقدار 43/0 و 72/0 نوسان داشته و روندی صعودی را در این دوره طی نموده است. شایان ذکر است که طی دوره مورد بررسی کمترین میزان شاخص فازی رانت اقتصادی طی دو مقطع 1362 و 1368 و بیشترین میزان شاخص فازی رانت اقتصادی مربوط به مقطع 1374 می باشد.

در سال های اخیر، اینترنت به سرعت گسترش یافته و تأثیرات زیادی را در صنایع مختلف به ارمغان آورده است. در این میان، وب سایت های پورتال دروازه ای ارتباطی برای دسترسی به اینترنت می باشند. در روند توسعه و پیشرفت ، وب سایت پورتال از خدمات تک منظوره به چند منظوره تغییر وضعیت داده و در زمره وب سایت های برجسته طبقه بندی شده است. با این حال، کیفیت خدمات هر یک از این وب سایت ها در نگاه کاربران، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در میان این نظرات، بسیاری از ویژگی های ناملموس وجود دارند که برای اندازه گیری دشوار به نظر می رسند. بنابراین، ما برای غلبه بر موانع ذهنی پاسخ دهندگان، از نظریه مجموعه فازی به عنوان واحد اندازه گیری عملکرد استفاده نموده و جهت به دست آوردن وزن معیارها از روش ای.اچ.پی استفاده نموده ایم. علاوه بر این، برای رتبه بندی عملکرد کیفیت خدمات هر پورتال از روش ویکور بهره مند گشته ایم. جهت نمایش کاربرد تجربی این روش، از چهار وب سایت پورتال انتخابی در داخل ایران استفاده گردیده است.