فرهنگ ایلام

تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر مربیگری تیمی بر تصمیم گیری گروهی و مسئولیت پذیری اجتماعی با نقش میانجی انعطاف پذیری منابع انسانی در سازمان های دولتی شهر ایلام انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - پیمایشی بود. جامعه آماری، مدیران و کارکنان سازمان های دولتی شهر ایلام به تعداد 2500 نفر را شامل می شد که تعداد 384 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابراز اصلی جمع آوری داده ها، پرسشنامه بود و تجزیه و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که مربیگری تیمی بر تصمیم گیری گروهی، مسئولیت پذیری اجتماعی و انعطاف پذیری منابع انسانی، تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ انعطاف پذیری منابع انسانی نیز بر تصمیم گیری گروهی و مسئولیت پذیری اجتماعی، تأثیر مثبت و معناداری دارد. مربیگری تیمی هم از طریق انعطاف پذیری منابع انسانی بر تصمیم گیری گروهی و مسئولیت پذیری اجتماعی، تأثیر معناداری دارد.

باورها و اعتقادات به عنوان یک نظام گسترده اجتماعی، خود بخشی از نظام گسترده تر فرهنگ و دانش عامه به شمار می آیند که شیوه حفظ و انتقال آنها به عنوان میراث مشترک زندگی اجتماعی یک گروه عمدتاً سینه به سینه و شفاهی بوده است. خاستگاه بخشی از این باورها و اعتقادات (خرافی یا غیرخرافی)، عکس العمل انسان در مقابله با طبیعت و محیط اسرارآمیز پیرامون وی بوده که در مواقع حساس و لحظه هایی که عدم اعتماد و اطمینان به آینده وجود داشته، حادث می شده است. توجه به این باورها و عمل بر پایه آنها، افراد را از تدبیر مسائل بر اساس منطق و برنامه ریزی باز می داشته است. این مقاله با هدف گشودن دریچه ای برای شناخت هرچه بیشتر فرهنگ مردم ایلام و به طور اخص، باورها و اعتقادات آنان، ضمن به دست دادن تعدادی از باورها و اعتقادات عامیانه (بدون تأیید درستی یا نادرستی آنها)، موارد کاربرد آنها را نیز نشان داده است. برای گردآوری اطلاعات از شیوه کتابخانه ای و مصاحبه با کهنسالان استفاده شده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که انسان ها با هر نوع بینش و دیدگاهی، خواسته یا ناخواسته، هرگز نمی توانند به طور کامل از این باورها و اعتقادات چشم بپوشند و آنها را بر کنار نهند.

استان ایلام در سال های اخیر به واسطه قرارگرفتن در مسیر سفر به عتبات عالیات، به عنوان مقصدی برای گردشگری مطرح شد. وجود جاذبه های فرهنگی و زیستی باعث شد تا در کنار گردشگری مذهبی، این استان به عنوان مقصدی برای طبیعت گردی نیز مورد اقبال قرار گیرد. تحقیق حاضر با هدف بررسی رویکرد طبیعت گردی در ایلام و شناخت فرصت ها و تهدیدها؛ همچنین ارزیابی پایداری آن از منظر جامعه هدف انجام شده است. روش تحقیق در این مقاله، همبستگی - پیمایشی است. به منظور ارزیابی طبیعت گردی در استان، بر مبنای مطالعات پیشین و مشاهدات میدانی محقق، 31 شاخص تدوین گردید و بر اساس نمونه برداری خوشه ای و روش کوکران 600 پرسشنامه در روستاهای مقصد گردشگری استان توزیع شد. یافته های تحقیق نشان می دهند که توسعه طبیعت گردی در منطقه بر اساس ترکیبی از عوامل اقتصادی و توسعه گردشگری بوده که منجر به رابطه نابرابر قدرت و تعامل میان «محیط زیست طبیعی و انسان » و «میزبان و مهمان» شده است. از دیدگاه مردم محلی نیز طبیعت گردی نتوانسته است اصول پایداری زیستی - فرهنگی را محقق سازد و رویکرد کنونی به پهنه های گردشگری طبیعی استان آسیب رسانده است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و ارائه راهکارهای افزایش منابع درآمدی در آموزش و پرورش استان ایلام انجام شد که در آن، جامعه آماری شامل دو بخش بود: 1- بخش کیفی، شامل 15 نفر از استادان دانشگاه و کارشناسان حوزه مالی آموزش و پرورش و 2- بخش کمی، شامل تمامی کارشناسان واحد مالی آموزش و پرورش استان ایلام (45=N). در این پژوهش که بر اساس هدف، کاربردی و از نظر چگونگی جمع آوری اطلاعات، از نوع تحقیقات آمیخته (کمی - کیفی) بود، نمونه گیری انجام نشد و از روش سرشماری استفاده گردید. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، که از روایی صوری برخوردار است، و تعیین پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ صورت گرفت. ضریب آلفا کرونباخ برای پرسشنامه، 91/0 محاسبه شد که از نظر آماری قابل قبول است و بر پایایی پرسشنامه دلالت دارد. برای تحلیل عاملی تأییدی سؤال ها از تحلیل بنیادی و آزمون معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل علّی (عملکردی، ساختاری، سیستمی)، مقوله ها (فنی، اقتصادی، قانونی)، عوامل زمینه ای (مالی، شهری، سازمانی)، عوامل مداخله گر (ارگانی و سازمانی، اداری، نظارتی و قانونی)، راهبردها (قانونی) و پیامدها (سازمانی، فردی، اجتماعی)، از عوامل مؤثر در افزایش منابع درآمدی در آموزش و پرورش استان ایلام به شمار می روند. عملکردی، ساختاری، سازمانی، پیامدهای اجتماعی، فنی، پیامدهای سازمانی، مالی، شهری، اقتصادی، ارگانی و سازمانی، اداری، نظارتی و قانونی، پیامدهای فردی و سیستمی نیز عوامل کلیدیِ شناسایی و افزایش منابع درآمدی آموزش و پرورش هستند.

دشت دهلران یکی از دشت های حاصلخیز ایران است که از قدیم الایام مورد توجه جوامع انسانی بوده است. چشمه قیرِ عین قیر یکی از منابع طبیعی مهم این دشت است. قیر با توجه به قابلیت های مفید و فراوانی که دارد، در گذشته به طور گسترده ای در دشت دهلران استخراج و تولید می شده است. این پژوهش با هدف تبیین فرایند تولید و تجارت قیر در تپه فرخ آباد دهلران انجام شد. روش تحقیق نیز بر استفاده از نتایج مطالعات میدانی اخیر و منابع و اسناد حاصل از مطالعات پیشین مبتنی بود. نتایج پژوهش نشان می دهد که قیر در تپه فرخ آباد از اقلام مهمی بوده که از دوره فرخ تا سلسله های قدیم تولید می شده است. روند تولید قیر در فرخ آباد را می توان به دو مرحله تقسیم کرد: در مرحله اول که دوران فرخ تا اوروک میانه را در بر می گیرد، میزان تولید قیر در سطح پایینی بوده، مقدار کمی از آن، صادر و قسم مهمی از آن در محل مصرف می شده است. مرحله دوم، دوران اوروک جدید، جمدت نصر و سلسله های قدیم را شامل می شود. در این دوران تغییرات محسوسی در روند تولید و استفاده از قیر رخ داد؛ تولید قیر و صادرات آن به طور چشمگیری افزایش پیدا کرد و مصرف محلی آن به شدت کاهش یافت. همزمان در دوره اوروک جدید، ساختمان های غیربومی بزرگی ساخته شد که ظاهراً فضای اداری – کارگاهی مرتبط با تولید و تجارت قیر داشتند؛ همچنین در این دوره، دامنه سکونت در فرخ آباد به حداکثر گسترش خود رسید. به نظر می رسد افزایش نیاز به قیر، زمینه ساز استقرار گروه های جدید در فرخ آباد برای تولید و صادرات آن به مراکز مورد نظر بوده است. احتمالاً در مرحله اخیر، متخصصانی غیربومی در فرخ آباد مستقر شده و تولید و صادرات قیر را مدیریت نموده اند.

این پژوهش با هدف طراحی مدل مطلوب برون سپاری فعالیت های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام انجام شده است. جامعه آماری آن شامل دو بخش است و بر اساس هدف، کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها، از نوع تحقیقات آمیخته (کمی - کیفی) می باشد. حجم نمونه در بخش کیفی، شامل 30 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه با تخصص مرتبط با موضوع و کارشناسان باتجربه و متخصص در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام است که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. در بخش کمی نیز به علت حجم کم جامعه، همه کارکنان این اداره کل به صورت نمونه انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، پرسشنامه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته بود که از روایی صوری برخوردار بود و برای تعیین پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب کرونباخ آلفا برای پرسشنامه، 88/0 به دست آمد که از نظر آماری قابل قبول است. نتایج نشان می دهد که عوامل استراتژیک، ساختاری، انسانی و ارزشی از عوامل مؤثر بر برون سپاری فعالیت های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام هستند. مطابق آزمون تی تک نمونه ای نیز وضعیت موجود شاخص ها از میانگین عددی (3) بالاتر است که از تأیید شاخص ها از نظر جامعه مورد مطالعه حکایت دارد.

تحقیق حاضر به روشی کیفی از نوع تحلیل تماتیک و با هدف تحلیل دلایل پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس شهرستان ملکشاهی در استان ایلام از دیدگاه معلمان انجام شد. مدارس مورد مطالعه به سه دسته شهری، روستایی و عشایری تقسیم شدند. برای جمع آوری داده ها از 32 مصاحبه نیمه ساختاریافته و از شیوه نمونه گیری مبتنی بر هدف استفاده گردید و با 32 معلم مشغول به تدریس در این مدارس مصاحبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز به روش پیاده کردن داده ها و تبدیل آنها به متن، تحلیل مصاحبه ها و کدگذاری مفاهیم حاصل از این مصاحبه ها انجام گرفت. در نهایت نیز این مفاهیم، دسته بندی و طبقه بندی شدند. سؤالات اصلی تحقیق عبارت بودند از: 1- دلایل پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس ابتدایی شهرستان ملکشاهی کدامند؟ و 2- آیا در ارزشیابی تحصیلی به این عوامل اثرگذار و مهم توجه می شود یا خیر؟ یافته های پژوهش 5 تم اصلی را نشان دادند: 1- مداخله گرهای زمینه ای؛ 2- چالش های خانوادگی؛ 3- معیشت آسیب پذیر؛ 4- بسترهای اجتماعی و فرهنگی و 5- تم آموزشی. علاوه بر این، ارزشیابی به شیوه کنونی در نظام آموزشی مدارس ابتدایی و صحبت کردن دانش آموزان ملکشاهی به زبان کردی و مسلط نبودن آنها به زبان فارسی، به ویژه در مناطق روستایی و عشایری، از دلایل مؤثر در افت تحصیلی آنها به شمار می رود.

مسئله کاهش میزان باروری در طی دهه های اخیر در ایران و تدوین سیاست های مناسب برای بهبود آن از چالش های اصلی سیاست گذاران حوزه اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی جمعیت استان تا سال 1420 بر اساس سناریوهای احتمالی انجام شده است. به همین منظور ضمن تعیین پیش فرض های مورد نیاز، با استفاده از روش تحلیل ثانویه و با کمک نرم افزار اسپکتروم، جمعیت شهرستان های استان به تفکیک گروه های سنی، جنسیت، شهری و روستایی پیش بینی شد. سناریوی مورد نظر بر اساس ادامه روند باروری، مرگ و میر و مهاجرت استان انتخاب گردید. تحولات آینده جمعیتی استان نشان می دهد که جمعیت استان از نظر ساختاری وارد مرحله سالمندی می شود و سهم جمعیت سالمند به صورت چشمگیری افزایش می یابد و از جمعیت زیر 15 سال کاسته می شود و همین امر فرایند تجدید نسل را دچار مشکل خواهد کرد. چنین روندی را می توان در بین شهرستان های استان نیز مشاهده کرد.