افضل الدین بدلیل ابراهیم بن علی معرو ف به خاقانی شروانی نویسنده و شاعر بزرگ قرن ششم ، جز بزرگترین قصیده سرایان زبان و ادبیات فارسی است که به زبان عربی نیز شعر گفته . عمده شهرت خاقانی به خاطر قصاید پرهیمنه و مطنطن اوست که به زبان دشوار و صور خیال عالی و دور از ذهن سروده شده است . تسلط شاعر بر دانشهای زمان خود و اشرافش بر احادیث و علوم اسلامی و نسطور و اساطیر و تلمیحات سامی – ایرانی – عبری - ... درک شعر او را دشوار کرده است . دیوان خاقانی چند نوبت تصحیح و چاپ شده است ولی بخاطر عدم اصالت نسخه و بدخوانی مصححان ، فهم شعر شاعر دوچندان مشکل شده است . با وجود مقالات و پایان نامه های متعدد در این زمینه همچنان مواردی در دیوان وجود دارد که به تصحیح مجدد با دقت بیشتر نیازمند است . این مقاله به تصحیح و توضیح یکی از آن ابیات پرداخته . بیت مورد نظر و ابیات قبل و بعد آن که همگی به هم مرتبطند شرح و تحلیل شده است .
این مقاله درباره یکى از سخن سرایان سده سو م هجرى قمرى نوشته شده است. نام وى على بن عباس بن گریگوریوس مشهور به ابن الرومى مى باشد. در این نوشتار به مسأله بیمارى روانى ابن الرومى پرداخته شده است. همچنین به تناسب بحث به هجا و رثاى شاعر اشاره رفته، و به پار ه ا ى از ابهامات در این رابطه پاسخ داده شده است. در این مقاله دیدگاههاى برخى از ناقدان بزرگ قدیم و جدید نیز مورد ارزیابى قرارگرفته است. در پایان به این نتیجه خواهیم رسیدکه واقعیت و مجموعه قراین بدست آمده نشان مى دهد که ابن الرومى از شخصیتی متوازن و متعادل، بلکه در حد نبوغ برخودار بود.