اصغر اسدی

طرح غدیر"" با هدف ایجاد امکان دسترسی مستقیم افراد زیر پوشش به منابع کتابخانه های دانشگاهی طراحی شده و از سال 1378، پس از یک دوره آزمایشی با همکاری 240 کتابخانه، از سوی پژوهشگاه علوم و فنّاوری اطلاعات ایران به عنوان مرکز هماهنگ کننده در وزارت علوم، تحقیقات، و فنّاوری به اجرا درآمده است. با گذشت چندین سال از شروع این طرح، لازم بود کیفیت این خدمت ارزیابی شود تا در صورت نیاز، تغییراتی در آن صورت پذیرد. به همین دلیل، در این مقاله نتیجه ارزیابی کیفیت خدمات مرکز هماهنگ کننده این طرح از دیدگاه کتابخانه های همکار آن با استفاده از ""سروکوآل"" و روش پیمایش ارائه شده است. جامعه این پژوهش را تمامی کتابخانه های زیر پوشش طرح تشکیل می داد که عضویت در آن را پذیرفته اند. این کتابخانه ها که به عنوان کتابخانه های عضو یا همکار نامیده می شوند، شامل 240 کتابخانه وابسته به 66 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی بودند. تمامی اعضاء جامعه آماری برای گردآوری داده ها درنظر گرفته شد و پرسشنامه ها در اختیار مدیران کتابخانه هایی که عضو طرح بودند، قرار گرفت و از آنان درخواست شد پرسشنامه ها را در اختیار نمایندگان طرح غدیر در کتابخانه (در صورت وجود) نیز قرار دهند. درنهایت، از میان پرسشنامه های برگردانده شده از طرف 131 کتابخانه، 178 پرسشنامه قابل تحلیل تشخیص داده شد. به این ترتیب، میزان رضایت و انتظار کتابخانه ها از خدمات و شکاف بین خدماتی که دریافت کرده اند و انتظارات و خواست های آنها از مرکز هماهنگ کننده بررسی گردید. بر این اساس، میزان رضایت کتابخانه ها از این پژوهشگاه و خدمات آن در چارچوب این طرح در حد بالاتر از متوسط و به نسبت زیاد (میانگین 5/3) قرار داشت. در ابعاد سروکوآل نیز، همدلی (150/1-) و پاسخ گویی (10/1-)، بیشترین میزان شکاف و اطمینان خاطر (53/-)، کمترین میزان شکاف را بین خدمات مورد انتظار و خدمات دریافت شده از مرکز هماهنگ کننده دارا بودند.

چگونه باید تصمیم گیری کرد ؟ ابتدا باید مشکل را تشخیص داد سپس عوامل مشکل آفرین را مشخص کرد ، در پی آن باید طراحی راه حلهای احتمالی بهترین راه حل را برگزید و البته باید راه حل انتخاب شده را به مرحله اجرا گذاشت . مراحل فوق فرایند تصمیم گیری عقلایی را به ذهن متبادر می سازد که بیشتر بر پایه تفر اولیه بنا شده است . اما پرسش این است که آیا افراد و سازمانها همواره این گونه تصمیم گیری می کنند ؟ بدیهی است که همواره چنین نبوده ، رویکردهای مختلفی برای تصمیم گیری سراغ داریم .

فرهنگ ریسک، از موضوعات جدیدی است که پس از وقوع بحران های مالی وارد ادبیات مدیریت ریسک شده است. درحالیکه پژوهش های متعددی در خصوص مدل های کمّی مدیریت ریسک صورت گرفته، با وجود این، جنبه های رفتاری مدیریت ریسک، که در مفهوم فرهنگ ریسک تجلی می یابد، نیازمند تلاش های فکری، توسعه تئوری ها و انجام پژو هش های بیشتری است. هدفاصلیاینپژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک در راستای دستیابی به مقیاسی برایشناساییوسنجش فرهنگ ریسک است. از سوی دیگر یک گام مهم و حیاتی در هر پژوهشی تصمیم گیری در خصوص مؤلفه های مناسب هر سازه است. نگه داشتن مؤلفه های نامناسب و حذف مؤلفه های با اهمیت جهت گیری مطالعات را گمراه می سازد. در این پژوهش شیوه دلفی فازی به عنوان یکی از فنون تحلیل علمی برای دستیابی به اتفاق نظر میان اعضای پنل برای تعیین مؤلفه ها و ابعاد فرهنگ ریسک بکار برده شده است. این روش ابهام، تنوع و تفاوت دیدگاه ها را در میان آنها کاهش می دهد و با دادن اطمینان از اینکه آیا داده های جمع آوری شده از اعتبار لازم برخوردار هستند، کیفیت مؤلفه های انتخاب شده را افزایش می دهد. بدین منظور پرسشنامه ای با بهره گیری از نتایج پژوهش های پیشین تدوین و برای اعضای پنل که شامل مدیران ریسک نظام بانکی بودند ارسال شد. روش دلفی فازی دراین پژوهش درمجموع در دو دور به انجام رسید. اعضای پنل دلفی در مجموع 56 مؤلفه، 13 بعد فرعی و 4 بعد اصلی را به عنوان ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک در صنعت بانکداری تشخیص دادند. 2 مؤلفه نیز به عنوان نتایج ملموس فرهنگ ریسک شناسایی شد.

در این پژوهش تأثیر ساختار سرمایه (نسبت وجوه نقد حاصل از جریانات نقد عملیاتی، نسبت حقوق صاحبان سهام به دارائی ها) بر سیاستهای تقسیم سود و همچنین اثر تعاملی این متغیرها بر سیاست تقسیم سود در صنایع مختلف بررسی شده است. سیاست تقسیم سود عبارت از نسبت سود نقدی بر سود هر سهم میباشد،آزمون فرضیه های تحقیق به کمک تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از دادههای تابلویی انجام شده است. در تحقیق حاضر تأثیر متغیرهای مستقل بر سود تقسیمی به دو صورت مورد بررسی قرار گرفته است، تأثیر هر کدام از متغیرها به طور جداگانه برسود تقسیمی با استفاده از روش حداقل مربعات تلفیقی وتأثیر تعاملی متغیرهای ساختار مالکیت به همراه نوع صنعت به عنوان متغیر مجازی را بر سود تقسیمی با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته مورد ارزیابی قرارداده است. نتایج نشان داد که متغیرهای ساختار سرمایه ارتباط معنی داری با سود تقسیمی دارند و همچنین تأثیر تعاملی ساختار سرمایه بر سیاست تقسیم سود معنی دار می باشد.

هدف این مطالعه بررسی تأثیر شوک بازارهای موازی بازار سهام بر بازدهی این بازار است. در تحقیق حاضر جهت تبیین بهتر واقعیت متغیر نقدینگی به دو جز پول و شبه پول و متغیر مخارج دولت به مخارج جاری و عمرانی تفکیک شده است. در تحقیق حاضر از داده های فصلی 1-1370 تا 4-1394 با استفاده از روش مدل های پویای خودرگرسیون برداری تعدیل یافته تغییر پارامتر زمان در فضای نرم افزار MATLAB استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که شوک متغیرهای قیمت ارز، قیمت نفت، مخارج دولت و شبه پول بر بازدهی سهام تأثیر مثبت و معناداری داشته، اما قیمت طلا و سرمایه گذاری بخش خصوصی در مسکن بر بازدهی مخارج جاری و حجم پول بر سهام تأثیر منفی دارند. لازم بذکر است مخارج جاری دولت از بعد زمانی بیشترین زمان را جهت تخلیه تمامی اثرات خود بر بازدهی سهام دارد. به عبارتی افزایش حجم دولت و گسترش بخش دولتی در اقتصاد موجب بدتر شدن فضای کسب و کار بخش خصوصی و به تبع ان کاهش سطح سودآوری و بازدهی شرکت های بورسی شده است. همچنین نتایج تحقیق بیانگر این واقعیت است که شبه پول تأثیر مثبت و پول تأثیر منفی بر بازدهی سهام دارد. چون بخش شبه پول در حساب های بلند مدت بوده و حامی بخش تولید است، توانایی ایجاد سودآوری برای شرکت ها را داشته اما حجم پول که عمدتاً برای نیاز معاملاتی افراد بوده که عموماً صرف سفته بازی و سوداگری در بازارهای موازی بازار سهام می شود تأثیر منفی بر بازدهی این بازار داشته است.

نظارت بر شرکت های بیمه، همواره از مهم ترین دغدغه های دولت ها بوده است. در بیمه، پرداخت بهای ارائه خدمت پیش از انجام خدمت (پرداخت خسارت) و توانایی ایفای تعهدات توسط متعهد (بیمه گر)، از مهم ترین چالش های پیش روی بیمه گذاران است، تا جایی که دولت ها را وادار به ایجاد قوانینی سخت و محدودکننده نموده است. از جمله این قوانین، وجود توانگری شرکت های بیمه در مواجهه با خطر و جبران خسارات ناشی از خطرات بزرگ نظیر بلایای طبیعی یا حوادث غیر مترقبه است. در ایران تضاد آشکاری بین قوانین بیمه ای و حسابداری وجود دارد. با تدوین استاندارد 28 حسابداری در سال 1388 فاصله میان این استاندارد و واقعیت های بیمه ای آشکار شد. در بیمه همواره برآورد صحیح خسارت و ایجاد ذخیره مکفی برای یک ریسک، در زمان یا مکان نامعلوم مطرح است، ولیکن در استاندارد های حسابداری، برای ایجاد یک ذخیره با شرایط فوق به دلیل عدم شناسایی ذینفع یا برآورد صحیح از میزان و زمان بروز خسارت، بدهی شناسایی نشده و ذخیره فنی تکمیلی (بلایای طبیعی) را یک بدهی تلقی نمی نمایند. در این تحقیق نتایج حاصل از تأثیرات اجرای استاندارد 28 حسابداری و عدم محاسبه ذخیره فنی تکمیلی و همچنین تأثیر افزایش مطالبات شرکت های بیمه روی حد توانگری شرکت های بیمه مورد ارزیابی قرار گرفته است.

هدف از این مطالعه بررسی تأثیر اعلام هدف از افزایش سرمایه شرکت ها برتغییرات قیمت سهام در پیرامون مجامع است.در این پژوهش اثرات قیمتی چهار روش افزایش سرمایه شامل حق تقدم ، سهام جایزه ، ترکیبی از این دو وروش مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها به تفکیک سه هدف شرکت ها از اعلام افزایش سرمایه شامل طرح توسعه شرکت، اصلاح ساختار مالی و مشارکت در افزایش سرمایه شرکت های سرمایه پذیر مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش روی جامعه ی شامل 287 شرکت طی دوره چهار ساله ی 1394 الی 1397 انجام شده است. روش پژوهش تحلیل رویدادی است که به روش آمار توصیفی بازده های تئوریک و بازده تعدیل شده با شاخص اندازه گیری شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که اختلاف میانگین قیمت تئوریک از میانگین قیمت پایانی روز معاملاتی بعد از مجامع در انتشار سهام جایزه،حق تقدم و مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها مثبت است.بالاترین متوسط بازده تئوریک متعلق به شرکتهایی است که هدف مشارکت در افزایش سرمایه شرکت های سرمایه پذیر برای روش ترکیبی از حق تقدم وسهام جایزه، هدف اصلاح ساختارمالی برای روش تجدید ارزیابی دارایی ها و هدف طرح توسعه شرکت در روش سهام جایزه اعلام کرده بودند. در مورد سهام جایزه و تجدید ارزیابی دارایی ها با بالا رفتن درصد افزایش سرمایه اختلاف میانگین قیمت تئوریک از میانگین قیمت اولین روز معاملاتی بعد از مجامع و همچنین متوسط بازده تئوریک افزایش می یابد.بعلاوه بازده روزانه ی تعدیل شده با شاخص کل در چهار روش افزایش سرمایه و به تفکیک اهداف شرکت ها،در روز های پیرامون مجامع صفر نیست.