کیومرث بشلیده

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه برخی متغیرهای شغلی و سازمانی با رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان با توجه به نقش میانجی گری استرس شغلی بود. از اینرو 200 معلم زن مدارس دخترانه دولتی ایلام به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه های رفتار شهروندی سازمانی معلمان سامچ و دراچ- زهاوی، اعتماد سازمانی چاثوث، مک، جاوهاری و ماناکتولا، عدالت سازمانی کالکولیت، اخلاق کاری اسلامی علی و استرس شغلی پارکر و دکوئیتز  بودند. طرح پژوهشی همبستگی (از نوع تحلیل ساختاری) بود. داده ها از روش الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و استفاده از نرم افزارهای Spss ویراست 16 و AMOS ویراست 20 تحلیل شدند. تحلیل داده های پژوهش، برازندگی مدل فرضی پژوهش را تأیید کردند و نشان دادند که عدالت سازمانی و اخلاق کاری اسلامی بر رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان اثر مستقیم دارند؛ اما اثر مستقیم اعتماد سازمانی بر رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان تأیید نشد. تحلیل روابط میانجی با روش بوت استراپ نیز نشان داد که استرس شغلی در رابطه اعتماد سازمانی و اخلاق کاری اسلامی با رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان، نقش میانجی دارد؛ اما در رابطه عدالت سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان، این نقش را ایفا نمی کند. با توجه به نقشی که رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان در پیامدهای مدرسه دارد، بایستی به عوامل تأثیرگذار بر آن از جمله متغیرهای مورد بررسی در این پژوهش توجه نمود.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه فضیلت سازمانی با رفتار مدنی سازمانی، وفاداری سازمانی و بهزیستی معنوی در کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون بود. نمونه مورد مطالعه شامل 227 نفر از کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون بودند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در این پژوهش که یک طرح توصیفی از نوع همبستگی است، پرسشنامه های رفتار مدنی سازمانی کوونوسکی و ارگان، بهزیستی معنوی پالوتزیان و الیسون، وفاداری سازمانی علی و الکاظمی و فضیلت سازمانی کامرون و همکاران استفاده شدند که همه ی آنها از پایایی و روایی مناسبی برخوردار بودند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه استفاده گردید. نتایج نشان دادند که فضیلت سازمانی و ابعاد آن با رفتار مدنی سازمانی، بهزیستی معنوی و وفاداری سازمانی همبستگی مثبت معناداری دارد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که از ابعاد فضیلت سازمانی به ترتیب خوش بینی سازمانی و بخشش سازمانی در تبیین واریانس رفتار مدنی سازمانی، خوش بینی سازمانی، صداقت سازمانی و بخشش سازمانی در تبیین واریانس بهزیستی معنوی و همین طور خوش بینی سازمانی و صداقت سازمانی در تبیین واریانس وفاداری سازمانی بیشترین نقش را ایفا می کنند. این یافته ها بیانگر نقش و اهمیت فضیلیت سازمانی در پیش بینی پیامدهای سازمانی تأکید دارد.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی ساده و چندگانه ی روان رنجورخویی، تعارض کار- خانواده، گرانباری نقش، عدالت رویه ای، عدالت توزیعی و کنترل شغلی با فرسودگی شغلی در کارکنان شرکت گاز اهواز بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر، شامل تمامی کارکنان شرکت گاز اهواز بود. برای انجام این پژوهش تعداد 260 نفر به عنوان نمونه و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل خرده مقیاس روان رنجورخویی از پرسشنامه ی شخصیتی نئو (NEO)، پرسشنامه ی تعارض کار– خانواده، پرسشنامه ی گرانباری نقش، پرسشنامه ی عدالت سازمانی، پرسشنامه ی کنترل شغلی و پرسشنامه ی فرسودگی شغلی می باشند. تحقیق حاضر از نوع همبستگی است و داده های آن با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتیجه ی پژوهش حاضر بیانگر وجود رابطه ی مثبت معنی دار بین روان رنجورخویی، تعارض کار- خانواده و گرانباری نقش با فرسودگی شغلی و رابطه ی منفی معنی دار بین عدالت رویه ای، عدالت توزیعی و کنترل شغلی با فرسودگی شغلی بود. همچنین تحلیل رگرسیون با روش سلسله مراتبی نشان داد که متغیرهای پیش بین حدود 75 درصد واریانس فرسودگی شغلی را تبیین می کنند. همچنین تحلیل رگرسیون با روش گام به گام نشان داد که از میان متغیرهای پیش بین، به ترتیب روان رنجورخویی و عدالت رویه ای پیش بین های مناسبی برای فرسودگی شغلی هستند.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی گر عزت نفس در رابطه رضایت زناشویی با رضایت شغلی معلمان مدارس راهنمایی شهر ماهشهر است. نمونه مورد مطالعه شامل 200 معلم زن و مرد بود که با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش که یک طرح توصیفی از نوع همبستگی است، از ابزارهایی شامل پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ، مقیاس رضایت زناشویی، پرسشنامه خشنودی شغلی استفاده شد که همه ی این ابزارها از پایایی و روایی مناسبی برخوردار بودند. به منظور تحلیل داده ها، از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد و تجزیه و تحلیل مدل پژوهش با استفاده از نرم افزار Amos18 انجام گرفت. شاخص های برازش مدل یابی معادلات ساختاری، مدل کلّی پژوهش را تأیید کردند؛ به عبارت دیگر، نتایج نشان دادند که رضایت زناشویی به طور کامل از طریق عزت نفس بر خشنودی شغلی تأثیر می گذارد. نتایج حاصل از روش خود راه انداز و فاصله ی اطمینان حاصل از آن نشان داد که اندازه ی اثر غیرمستقیم رضایت زناشویی از طریق عزت نفس بر خشنودی شغلی برابر با 153/0 است که در سطح 001/0p= معنی دار است. همچنین اثرمستقیم رضایت زناشویی بر خشنودی شغلی غیر معنی دار شد. به بیان دیگر، عزت نفس یک متغیر میانجی گر کامل است. تلویحات نظری مهمی از کارکرد رضایت زناشویی بر خشنودی شغلی از طریق عزت نفس در معلمان حاصل شده است که در متن مقاله به آن پرداخته می شود.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی میان موانع سازمانی با رفتارهای نابارور شغلی در کارگران پالایشگاه بیدبلند می باشد. تعداد 251 نفر از کارکنان پالایشگاه گاز بیدبلند با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و پرسشنامه های موانع سازمانی براون و میچل (1978) و رفتارهای نابارور شغلی(رابینسون و بنت، 2000) را تکمیل کردند. داده ها با روش رگرسیون چندگانه، همبستگی بنیادی و ساده تجزیه و تحلیل شدند. نتیجه های حاصل از تحلیل های همبستگی ساده، چندگانه و تحلیل همبستگی بنیادی نشان دادند که روابط مثبت معنی داری بین حیطه های موانع سازمانی با رفتارهای نابارور شغلی و ابعاد آن وجود دارد. به بیان دیگر، 44 درصد از واریانس رفتارهای نابارور فردی و سازمانی توسط ابعاد موانع سازمانی قابل تبیین است. از میان این موانع، متغیرهای مربوط به فقدان اطلاعات کاری، همکاران، الزامات نقش و زمانبندی کاری، نقش بیشتری در پیش بینی رفتارهای نابارور شغلی برخوردارند.

  در پژوهش حاضر ویژگی های شخصیتی و متغیرهای سازمانی به عنوان پیش بین های حادثه دیدگی در رانندگان اتوبوس های شهری در سازمان اتوبوس رانی شهر تهران مورد بررسی قرار گرفت. نمونه پژوهش شامل 150 راننده ی حادثه دیده (طی 5 سال گذشته) و 150 راننده ی حادثه ندیده بودند. برای انتخاب نمونه از گروههای حادثه دیده و حادثه ندیده از روش انتخاب تصادفی ساده استفاده شد. رانندگان حادثه دیده و حادثه ندیده ی نمونه ی پژوهش، به وسیله ی پرسشنامه ی شخصیتی پنج بُعد بزرگ (به جز گشاده ذهنی) و متغیرهای سازمانی مورد سنجش قرار گرفتند و به منظور ناشناس ماندن هویت آزمودنی ها از کسب اطلاعات جمعیت شناختی پرهیز شد. در این پژوهش، برای تحلیل داده ها از روش تحلیل تمیز استفاده شد. نتایج به دست آمده از کاربرد معادله ی تابع ممیز، فرضیه ی پژوهش را تأیید کرد. به بیان دیگر، از روی ویژگی های شخصیتی و سازمانی می توان احتمال حادثه دیدگی در رانندگان را پیش بینی کرد.  

پژوهش حاضر با هدف بررسی برازش یک مدل مفهومی از رابطه میان ذهن آگاهی با فرسودگی شغلی و بهزیستی روانشناختی با میانجی گری استرس شغلی در کارکنان شرکت بهره برداری مس درآلو استان کرمان انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل 300 نفر از کارکنان شرکت بهره برداری مس درآلو  است که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و در نهایت 210 پرسشنامه به شکل صحیح تکمیل و داده های حاصل از آنها در تحلیل استفاده شد. جهت سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه ی ذهن آگاهی فرایبورگ (فرم کوتاه)، پرسشنامه ی استرس شغلی HSE، پرسشنامه ی فرسودگی شغلی و مقیاس بهزیستی روانشناختی (فرم کوتاه) استفاده گردید. تجزیه وتحلیل داده ها با روش الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS ویراست 24 انجام شد. همچنین مسیرهای غیر مستقیم توسط روش بوت استراپ مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان دادند که الگوی پیشنهادی پس از اصلاح از برازش مناسبی با داده ها برخوردار است. تحلیل داده ها نشان داد که مسیرهای مستقیم از ذهن آگاهی به فرسودگی شغلی و از ذهن آگاهی به بهزیستی روانشناختی معنی دار نیستند و تمام اثر ذهن آگاهی بر فرسودگی شغلی و بهزیستی روانشناختی از طریق استرس شغلی صورت می پذیرد. بنابراین مطابق نتایج به دست آمده از طریق داده ها می توان چنین مطرح کرد که با افزایش سطح ذهن آگاهی افراد در سازمان می توان استرس شغلی آن ها را کاهش داد و متعاقباً به کاهش فرسودگی شغلی کارکنان و افزایش بهزیستی روانشناختی آن ها دست یافت.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای بر خودکارامدی و تصویر بدنی در مبتلایان به اضافه وزن و چاقی بوده است. روش: روش پژوهش حاضر آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مبتلایان به اضافه وزن و چاقی شهر اهواز در سال 1398 بودند که با روش نمونه گیری در دسترس و با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج، نهایتا 63 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی تعداد40 نفر از آنها انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس تصویر بدن (لیتلتون) و مقیاس خودکارآمدی (کلارک) بود. گروه آزمایش، سیزده جلسه 20 دقیقه ای هفتگی دو بار تحریک آندی نقطه DLPFC را دریافت نمودند، در حالیکه گروه کنترل هیچگونه مداخله ای دریافت ننمودند. داده ها با نرم افزار SPSS-21 و آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که تفاوت معنی داری میان گروه آزمایش و کنترل از لحاظ کارامدی (000/0F=124.4, P<) با اندازه اثر 89/0 و تصویر بدنی (000/0F=6.9, P<) با اندازه اثر 32/0 بوده است، همچنین میزان خودکارآمدی وزن در گروه آزمایش نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل به طور معنی داری افزایش یافت. میزان ترس از تصویر بدنی در گروه آزمایش نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافت. نتیجه گیری: تحریک الکتریکی فراجمجمه ای می تواند برای درمان اضافه وزن و چاقی سودمند و کارآمد باشد و در کلینیک های تغذیه، روانشناسی و مشاوره مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثر سبک های رهبری بر رفتار انحرافی کارکنان با میانجی گری سیاسی کاری ادارک شده و تعدیل گری حمایت اجتماعی در کارکنان شاغل در شرکت پالایش نفت آبادان می باشد. در الگوی پیشنهادی پژوهش، متغیرهای رهبری به عنوان متغیرهای مستقل و انحراف محیط کاری به عنوان متغیر وابسته و سیاسی کاری ادراک شده به عنوان متغیر میانجی در نظر گرفته شده است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: تعداد 480 نفر با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی از بین کارکنان شرکت پالایشگاه نفت آبادان انتخاب شدند. برای آزمودن الگوی پیشنهادی پژوهش از روش الگویابی معادلات ساختاری، استفاده شد. روش پژوهش حاضر، همبستگی و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری است. یافته ها: نتایج نشان داد که همه مسیرهای مستقیم به جز مسیر سبک رهبری تبادلی به سیاسی کاری در الگوی پژوهش معنادار است. همچنین اثر میانجیگری سیاسی کاری ادراک شده بین سبک های رهبری اخلاقی و تبدیلی با رفتارهای انحرافی محیط کاری تایید گردید. اما نتایج، تعدیل گری حمایت اجتماعی را بین سیاسی کاری ادراک شده و رفتار انحرافی محیط کاری تایید نکرد. ارزش یا اصالت: پژوهش حاضر، برای اولین بار در ایران به بررسی تاثیر سبک رهبری سازمانی در ایجاد جو سیاسی کاری در سازمان و توانایی آن در کنترل این پدیده در سازمان پرداخته است.

زمینه: مربی گری روان شناختی مثبت گرا نقش مهمی در بهبود عملکرد و افزایش خودکارآمدی شغلی ایفا می کند. همچنین خودکارآمدی شغلی، یکی از عوامل کلیدی در بهره وری و رضایت شغلی محسوب می شود. از سوی دیگر، غرزدن یا ابراز نارضایتی مکرر در محیط کار، می تواند جو سازمانی را تضعیف کرده و کارایی فردی و گروهی را کاهش دهد. اگرچه پژوهش های متعددی بر اهمیت مربی گری مثبت گرا در افزایش خودکارآمدی متمرکز شده اند، تأثیر این نوع مداخله بر کاهش رفتارهای منفی مانند غرزدن کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مربی گری روانشناختی مثبت گرا بر غرزدن و خودکارآمدی شغلی کارکنان آموزش و پرورش شهرستان ایلام انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان آموزش و پرورش شهرستان ایلام در سال 1402 بودند؛ که با روش نمونه گیری تصادفی ساده 40 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس غرزدن (کووالسکی، 1996)، پرسشنامه خودکارآمدی شغلی (ریگز و نایت، 1994) بود و مدل مربی گری روانشناختی (وبلدینگ، 2020) در 8 جلسه 60 دقیقه ای فقط برای گروه آزمایش اجرا شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس در نرم افزار SPSS نسخه 26 استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که بین غرزدن و خودکارآمدی شغلی در گروه آزمایشی (مداخله مربی گری روانشناختی مثبت گرا) و گروه گواه تفاوت معنی داری به لحاظ آماری مشاهده می شود (000/0 P<). همچنین نتایج آزمون انکوا در متن مانکوا نشان داد که مداخله مربی گری روانشناختی مثبت گرا در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه موجب کاهش غرزدن (000/0 >P) و افزایش خودکارآمدی شغلی (001/0 P<) در کارکنان آموزش و پرورش می شود. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که مدیران و سیاست گذاران آموزشی می توانند با بهره گیری از این رویکرد، محیط کاری مثبت تری ایجاد کرده و عملکرد کارکنان را بهبود بخشند. برگزاری دوره های مربی گری مثبت گرا برای کارکنان و مدیران، طراحی برنامه های آموزشی مبتنی بر رویکردهای روان شناختی مثبت گرا، و تقویت مهارت های ارتباطی و حل مسئله می تواند به کاهش تنش ها و بهبود بهره وری سازمانی منجر شود.