غلامعلی رشید

هدف: موقعیت ممتاز جغرافیایی و ژئوپلیتیکی مناطق ساحلی اقیانوسی، نقش مهمی در ارتقای قدرت و تأمین امنیت کشورها ایفا می کند. امروزه اهمیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی مناطق ساحلی اقیانوسی رو به افزایش است. این مناطق تأثیر چشمگیری بر منزلت ژئوپلیتیکی و جایگاه آنها در مناسبات بین المللی بر جای می گذارند. این پژوهش با هدف تبیین نقش منطقه ساحلی ایران در اقیانوس هند بر امنیت ملی انجام شده است.روش: تحقیق از نوع بنیادی و کاربردی بوده، روش آن توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داده ها و اطلاعات، از روش ترکیبی (کتابخانه ای و میدانی)، با بهره گیری از ابزارهای فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده استفاده شده است.یافته ها: در روش میدانی، جامعه آماری اعتبار سنجی مشتمل بر 12 نفر از اعضای هیئت علمی متخصص در حوزه تحقیق و جامعه آماری سنجش مشتمل بر 54 خبره بوده است. تحلیل داده و اطلاعات با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس انجام شده استنتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که ویژگی های جغرافیایی و ژئوپلیتیکی مناطق ترکیبی ساحلی اقیانوسی (آبی و خشکی)، از طریق تأثیر بر شاخص های توسعه و نیز تغییر برایند قدرت ملی کشور، در قالب هفت عامل مکانی- فضایی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، زیست محیطی و نظامی بر امنیت ملی تأثیر گذارند. ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های تأثیر منطقه ساحلی اقیانوسی ایران بر امنیت ملی در قالب 79 شاخص احصا شده، وزن دهی، رتبه بندی و در قالب مدل معادلات ساختاری ترسیم شده است.

تجربیات جنگ های اخیر نشان داده است که شبکه های فرماندهی و کنترل منسجم و هوشمند به عنوان اصلی ترین رکن فرماندهی و اداره صحنه نبرد است. بنابراین این پژوهش با هدف تعیین مؤلفه ها و ویژگی های فرماندهی و کنترل هوشمند در صحنه نبرد انجام شد. روش تحقیق با رویکرد کیفی با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی است. نوع تجزیه وتحلیل بکار رفته در این تحقیق با استفاده از آمار ناپارامتریک استنباطی (تحلیل بار عاملی از طریق لیزرل در نرم افزار SPSS ) و توصیفی (فراوانی و میانگین) بود. نتایج تحقیق نشان داد که فرماندهی و کنترل هوشمند در صحنه نبرد به ترتیب شامل چهار مؤلفه است که عبارت اند از: 1) تصمیم گیری با پنج ویژگی 2) اقدام با سه ویژگی 3) مشاهده با هشت ویژگی 4) توجیه با چهار ویژگی.