نادر نظام تهرانی

عاش عدی بن زید العبادی فی بلاط کسری أبرویز، والحیره فی عهد النعمان، وکان له فی حیاته جانبان: فقد عاش حیاه لهو، وعبث، وعاقر الخمره؛ کما کان سیاسیا، وأدیبا شاعرا، اشتهر بخمریاته، وحکمه.وبلغ مکانه سامیه فی البلاطین، إلا أن مؤامرات الحساد، والأعداء أدت إلی الإیقاع به عند النعمان الذی حبسه ثم قتله، حیث ورد ذکر ذلک فی کثیر من المصادر، کالأغانی، ومعجم الأدباء، والجمهره، والشعر والشعراء؛ ویعتبر من الشعراء الذین یمتازون بالرقه، رغم أنه کان فی العصر الجاهلی.وله قصیده مستقله فی الحکمه تعتبر من عیون الشعر.

کان اسم الخطیب التبریزی یحیی بن علی (421 502 ﻫ) یترددفی المحافل الأدبیه فی القرن الخامس الهجری و لا زال، و قد شغلت شخصیته الذاتیه والعلمیه الرأی العام آنذاک لما تخللها من صفات مرضیه حیناً و غیر مرضیه حینا آخر، تنطبع بطابع العصر الذی عاش فیه و تناق مع التیامه المنغمس فی اللهو أحیانا والعوده إلی الصراط المستقیم أحیانا أخری، و هذا ما دعانی للبحث حول مجریات حیاته المختلفه و ما دار حولها من أخبار و أقوال و ما تبعها من تهم و طعن و جهت إلی تلک الشخصیه، مشوّقه إیاها تاره و منافحه عنها تاره أخری، کما بحث حول مکانته العلمیه و رأی المؤرخین فیها، والمنزله التی تبوأها فی عالم الآداب وصلته بنظام الملک مؤسس المدارس النظامیه، و حامل لواء العلم والآداب فی ذلک الزمن.

غزل مجون((بی پرده)) روایی‘در عصر جاهلی شکل گرفت‘و امرؤالقیس پرچمدار آن بود‘با وجود این که دین مبین اسلامی بر مسیر شعر و ادب اثر نهاد‘وشاعران را به رعایت عفت کلام در غزل فراخواند‘تنها یکی از شاعران موالی که اهل حبشه بود‘پرچم این شیوه غزل گویی را در صدر اسلام بر دوش کشید‘او به سحیم عبد بنی الحسحاس موسوم بود‘ و پیرو اشعار مجون روایی به حساب می آمد ‘ پافشاری او در رعایت این شیوه موجب شد که جانش را از دست بدهد ‘ و پرچم این مکتب شاعری را به عمر بن ابی ربیعه بسپارد. در این نگارش مثالهای فراوانی از اشعار ایشان برای نشان دادن همانندی آنان در این زمینه ها آورده شده است .