رضا میرعرب رضی

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی فراگیران به عنوان حلقه پایانی نظام یادگیری در هر نظام آموزشی و در رشته های فنی مهندسی برای تربیت دانش آموختگانی کارآمد از اهمیت بسیاری برخوردار است. این پژوهش با هدف شناسایی و تفسیر عوامل مؤثر بر تغییر نمرات استادان در پایان ترم تحصیلی انجام شد. به این منظور ابتدا براساس طرحی تفسیری مطالعه ای کیفی انجام شد و 22 مصاحبه با استادان رشته های فنی مهندسی دانشگاههای مازندران و گلستان انجام شد. مصاحبه ها از طریق روش تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و به مقوله بندی داده های گردآوری شده پرداخته شد. نتایج نشان داد شش مؤلفه مصلحت اندیشی، سطحی نگری، نجات بخشی، رودربایستی، جهت گیری سیاسی، و بی تفاوتی می تواند به عنوان عوامل مؤثر بر نمره گذاری استادان مشارکت کننده در پژوهش شناسایی شود. این مقوله ها نشان داد نظام ارزشیابی با تساهل و تسامح برخی از استادان با بی معنایی و بی عدالتی رو به رو است. زیرا با تغییر نمره از جانب آنان، نظام ارزشیابی معنای واقعی خود را از دست می دهد. سپس با روش زمینه یابی به آزمون اطلاعات از طریق پرسش نامه پرداخته شد. نمونه پژوهش در بخش کمّی شامل 131 عضو هیئت علمی رشته های فنی مهندسی دانشگاههای مازندران و گلستان بود. تحلیل داده های کمّی با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی، آزمونt  تک نمونه ای و آزمون w (برای تعیین وزن عوامل) انجام شد. نتایج نشان داد تمام شش مؤلفه بر رفتار نمره گذاری استادان تأثیر معناداری دارند. مصلحت اندیشی (45/0)، سپس سطحی نگری (28/0) و نجات بخشی (24/0) به ترتیب دارای بیشترین وزن در بین عوامل بودند.

هدف این پژوهش تبیین دلایل شکست اصلاحات آموزشی و میزان مقاومت معلمان در مواجهه با طرح های اصلاحی برنامه درسی است. ابتدا با روش سنتز پژوهشی، پژوهش های موجود در زمینه مورد بحث گردآوری شده، سپس جهت مطالعه میزان مقاومت معلمان، واکنش های 137 معلم دوره ابتدایی (پایه های اول، دوم و سوم) نسبت به اصلاحات آموزشی جمع آوری و تحلیل شده است. نتایج نشان داده است اصلاحات آموزشی با مقاومت معلمان تازه کار و باسابقه مواجه است. جامعه آماری پژوهش شامل 78 نفر معلم روستایی و 59 نفر معلم شهری کم سابقه و پر سابقه بودند. یافته ها نشان داد حدود 68 درصد معلمان مرد روستایی و شهری مخالف تغییرات بودند. این یافته بین معلمان روستایی زن نیز 67 درصد بود. درصد مخالفان در بین معلمان زن شهری اندکی کمتر و 59 درصد بود. آزمون تی نشان داد بین معلمان زن و مرد، معلمان شهر و روستا و معلمان کم سابقه و پر سابقه تفاوت معنی داری در نحوه رویارویی با تغییرات وجود ندارد. مجموع یافته های سنتز پژوهی و پیمایشی نشان داد شکست اصلاحات آموزشی در ایران به دلایل زیر اتفاق می افتد: عدم زنده انگاری پدیده مدرسه، برنامه درسی و گروه اجرا کننده آن و در نظر نگرفتن  بعد فرهنگی در اصلاحات آموزشی. نمی توان بدون درک عملکرد واقعی مدارس به تغییر خوش بین بود. نقطه شروع اصلاحات در تحول بنیادین اخیر، درک شیوه های عملکرد واقعی مدارس نبوده است. در آخر پیشنهاد هایی برای اجرای مؤثر تغییرات ارائه شده است.

هدف این پژوهش بررسی و اولویت بندی مواد و مهارت های اصلی،‌ هدف های آموزشی، بهترین روش های یاددهی - یادگیری و ظرفیت زمانی مناسب برای آموزش کارآفرینی در رشته علوم تربیتی است. این تحقیق بر روی دو جامعه آماری انجام شده است؛ حجم نمونه اول تحقیق را 117 نفر دانشجوی مقطع کارشناسی 27) پسر و 90 دختر) دانشگاه تهران در سال تحصیلی 1385-86 و حجم نمونه دوم تحقیق را 40 نفر از صاحب نظران تشکیل داده اند. روش تحقیق به صورت آمیخته (کمی و کیفی) است. برای گردآوری داده ها در روش کمی از دو پرسشنامه با آلفای کرونباخ 88.31 (دانشجویان) و 88.69 (صاحب نظران) استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل توصیفی (درصد و فراوانی)، تحلیل استنباطی T) مستقل، ضریب همبستگی پیرسون) و تحلیل کیفی استفاده شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، اولویت های آموزشی برای توسعه کارآفرینی در بین دانشجویان رشته های علوم تربیتی که باید در برنامه درسی آن ها گنجانده شوند، عبارت اند از: انجام پروژه های تحصیلی مرتبط با رشته علوم تربیتی در قسمت آموزش سازمان های مختلف، آشنایی با نحوه تدوین طرح کسب و کار، آشنایی با شغل های مربوط به رشته تحصیلی، آشنایی با قانون های کسب و کار، آشنایی با مهارت های مالی و بازاریابی، آشنایی با مفاهیم خلاقیت، نوآوری و مهارت های مربوط به آن و ...