فائزه شمس الدین قطرم

آموزش و تدریس، امری حساس و دشوار است که معلم می تواند با استفاده از تکنولوژی های آموزشی و امکانات مناسب، آن را به یک فعالیت دلخواه و مورد علاقه دانش آموزان مبدل کند؛ به گونه ای که میزان یادگیری فراگیران را نیز چند برابر کند. یکی از درس های مهم در نظام آموزشی هر کشور از جمله ایران، درس تاریخ است. تاریخ هر ملتی نمادی از هویت آن ملت است و هر زمان که معلمان تاریخ، مهارت های لازم را برای کاربرد فناوری های نوین داشته باشند، می توانند بر میزان یادگیری دانش آموزان، اثرگذار باشند. یکی از رویکردهای آموزشی نوین که ریشه در فلسفه ساختن گرایی دارد، نقشه مفهومی است. هدف ما از نگارش این مقاله، آشنا کردن معلمان با نرم افزار  iMindMapاست. این نرم افزار با تکیه بر نقشه مفهومی، تاثیر بسزایی در تدریس محتوای تاریخ به ویژه آموزش سلسله های تاریخی ایران خواهد داشت. همچنین استفاده از این روش، باعث یادگیری عمیق و مؤثر  فراگیران خواهد شد. بدین منظور پس از توضیح این نرم افزار و بیان امکاناتش برای مثال، سه نمونه اجرایی برای آموزش سلسله های سه قوم آریایی ها، سلجوقیان و صفویان از کتاب مطالعات اجتماعی پایه های هفتم، هشتم و نهم آورده شده است.

بلوغ، پدیده ای زیستی، پیچیده و یک برساخت اجتماعی است که به صورت متفاوتی در دختران درک و تجربه می شود. دختران نوجوانی که در خانواده های پدرسرپرست زندگی می کنند، ممکن است به دلیل فقدان مادر با چالش های خاصی در دوران قاعدگی مواجه شوند. هدف از پژوهش حاضر فهم تجربه قاعدگی و مسائل خاص دختران پدرسرپرست در دوران بلوغ است. پژوهش حاضر، مطالعه ای کیفی است که در سال 1401- 1402 در شهر یزد انجام شد. 10 دختر نوجوان پدرسرپرست 13تا 16 ساله که بیش از 6 ماه با پدر زندگی کرده اند، به صورت هدفمند وارد مطالعه شدند. داده ها با مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و با روش تحلیل مضمونی، تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که تجربه بلوغ نزد دختران پدرسرپرست، یک امر پدرانه و مردانه است که با شیوه رفتار پدر مرتبط است. برخلاف پدران بی اعتنا به موضوع، دخترانی که پدران آن ها سعی بر درک مسئله دارند، بهتر می توانند موضوع را مدیریت کنند. سه مضمون برساخت شده تحقیق عبارت اند از: پدرِ حامی، پدرِ بی اعتنا و بلوغ مسئله دار. نتیجه اینکه تجربه ی بلوغ دختران اگر چه با تغییرات زیستی آن ها مرتبط است، اما عمدتاً برساختی است متأثر از دیدگاه پدر، رفتار و نقش پدرانه ی وی در این زمینه. به واقع، در دختران پدرسرپرست، تجربه بلوغ، یک بازتولید اجتماعیِ مردانه و پدرانه می باشد که ارزش ها و هنجاری های فرهنگی و اجتماعی بر آن مترتب است. پیشنهاد می شود با توجه به گسترش خانواده های تک والدِ پدرسرپرست، مدارس، مراکز فرهنگی و رسانه ملی نقش آگاهی بخشی پررنگی درزمینه تغییرات بلوغ دختران داشته باشند.