مصطفی زارعان

" مقیـاس هوش هیجانـی (بشارت، 2007)، پرسشنـامه سبـک دفـاعی (اندروز، سینگ، و باند، 1993) و مقیاس پذیرش اعتیاد (AAS؛ وید و دیگران، 1992)، در 296 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران با انتخاب تصادفی اجرا شد. نتایج نشان دادند که بین نمره‌های کل هوش هیجانی، زیرمقیاس ادراک هیجانی و پذیرش اعتیاد رابطه منفی معنادار وجود دارد. با کنترل اثر هوش هیجانی و مؤلفه‌های آن، بین مکانیزمهای دفاعی رشد یافته و رشد نایافته و پذیرش اعتیاد به ترتیب رابطه منفی و مثبت معنادار مشاهده شد. اما با کنترل اثر مکانیزمهای دفاعی، هوش هیجانی، مؤلفه ادراک هیجانی و پذیرش اعتیاد رابطه منفی داشتند. بنابراین، سازه هوش هیجانی می‌تواند نقش متغیر میانجی نیرومند بین وی‍ژگیهای هیجانی با پذیرش اعتیاد داشته باشد. "

با توجه به نقش مؤلفه های مذهبی و معنوی در بهزیستی و سلامتی افراد و اهمیت ارزیابی و بررسی این مؤلفه ها، مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس چندبعدی بهزیستی مذهبی - معنوی طرح ریزی و اجرا گردید. نمونه این پژوهش شامل سیصد و بیست نفر (204 دختر و 116 پسر) از دانشجویان دانشگاه تبریز بودند.. مقیاس های به کار رفته در این مطالعه شامل مقیاس چندبعدی بهزیستی مذهبی - معنوی (MI RSWB 48) ، پرسشنامه های سلامت عمومی (GHQ-28)، سبک حل مسأله (PSS) و جهت گیری مذهبی درونی/بیرونی آلپورت (AIERO) بودند که به صورت گروهی اجرا شدند. نتایج نشان داد که ضرایب آلفا برای نمره کلی مقیاس چند بعدی بهزیستی مذهبی - معنوی برابر با 81/0 بود و برای شش مولفه آن در دامنه 57/0 تا 86/0 قرار داشت. همچنین شاخص های مختلف روایی برای این مقیاس در ارتباط با متغیرهای سلامت عمومی، سبک حل مسأله، جهت گیری مذهبی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارزیابی شد که نتایج عموماً با پیش بینی های نظری در این زمینه همخوانی داشتند. با توجه به ضرایب آلفای کرونباخ و روایی گزارش شده، در مجموع می توان نتیجه گرفت که مقیاس چندبعدی بهزیستی مذهبی - معنوی در جمعیت دانشجویی دانشگاه تبریز از ویژگی های روانسنجی مناسب برخوردار است.

فرآیند هنجاریابی و انطباق فرهنگی آزمون های سیالی کلامی در زبان فارسی و فرهنگ ایران، بیانگر تنوع سلایق و البته خطاهای محتوایی و روش شناختی است. هدف مقاله مروری حاضر بررسی مطالعات ایرانی در زمینه سیالی کلامی از نظر ساختار و محتوا؛ و در نهایت، معرفی آزمون سیالی کلامی متناسب با فرهنگ ایرانی و زبان فارسی برپایه دانش و یافته های موجود بود. در یک طرح مرور نظام مند، 35 مطالعه با در نظر گرفتن ملاک های ورود و خروج، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده دست کم شش نسخه از آزمون سیالی کلامی برای جمعیت ایرانی بود که در گروه ها و جمعیت های مختلف اجرا شده بودند و هر کدام نقاط قوت و ضعف بخصوص خود را داشتند. همچنین نسخه جدیدی برگرفته از داده های خام مطالعه قاسمیان شیروان و همکاران (2018) به عنوان نسخه استاندارد آزمون سیالی کلامی معرفی گردید که بیشترین تناسب را با معیارهای تدوین آزمون داشت. به نظر می رسد با توجه به نقش پررنگ سیالی کلامی نه تنها در توانمندی های زبانی، بلکه در کارکردهای شناختی عام، وجود یک آزمون واحد برای سنجش سیالی کلامی در جمعیت های بالینی و غیربالینی و مقایسه کارآمد آن ها برای مقاصد پژوهشی و درمانی ضروری بود و آزمون حاضر می تواند مبنای مطالعات بعدی باشد.

با توجه به گستردگی مشکلات رشدی - رفتاری ، پرسشنامه های موجود جنبه های محدودی از این مشکلات را ارزیابی می نمایند. پرسشنامه مشکلات رشدی - رفتاری (FTF) نسبت به سایر ابزارها جامعیت بیشتری دارد و با یک نگاه جامع نسبت به این مشکلات ساخته شده است. هدف از پژوهش حاضر، اعتبارسنجی این پرسشنامه در جامعه ایرانی می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی می باشد، نمونه ای با حجم 700 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای از استانهای تهران،آذربایجان شرقی، اصفهان، اهواز و کردستان انتخاب شدند، 55 آزمودنی به دلیل پاسخ ناقص به پرسشنامه ها از تحلیل های آماری کنار گذاشته شدند و به این ترتیب نمونه نهایی مورد پژوهش به 645 مادر تقلیل یافت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 و لیزرل مورد تحلیل قرار گرفتند. پرسشنامه حاضر از هجده بعد شکل گرفته که ضرایب پایایی ابعاد پرسشنامه بین 486/0 (نقص در سازماندهی) تا 916/0 (نقص مهارت تحصیلی) قرار دارند. و همچنین با توجه به شاخص های برازش گزارش شده، مشخص شده که مدل شش عاملی بهترین مدل از نظر برازش محسوب می شود. بنابر یافته های پژوهش حاضر، پرسشنامه مشکلات رشدی - رفتاری ( FTF) در جامعه ایرانی به عنوان ابزار سنجش مشکلات رشدی - رفتاری اعتبار مطلوبی دارد و در تحقیقات و کارهای بالینی به عنوان یک ابزار معتبر قابل استفاده می باشد.

زمینه: عوامل شخصیتی در کنار سایر ویژگی های روانشناختی از جمله ادراک خطر، حساسیت اضطرابی و باورهای فراشناختی بر پایه پژوهش های قبلی از جمله عوامل مهم و تأثیرگذار در شرایط پاندمی بوده اند. در این میان نوروزگرایی و برونگرایی بیشتر مورد توجه محققان بوده است؛ با این حال نقش میانجی سازه های روانشناختی در پاندمی کرونا کمتر بررسی شده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش میانجی ادراک خطر و حساسیت اضطرابی در رابطه نوروزگرایی و برونگرایی با مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا انجام شد. روش: روش مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام افرادی بود که در سال 99-98 در ایران با مسأله ویروس کرونا درگیر بوده اند که از میان آنها 649 نفر به صورت در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا، شاخص حساسیت اضطرابی (ریس، پترسون، گارسکی و مک نالی، 1986)، مقیاس پنج عامل شخصیت (دونلان، اسوالد، بیرد و لوکاس، 2006) و مقیاس ادراک ریسک (بنیتن، اسلوویک و سورسون، 1993) استفاده گردید. یافته ها: ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخص های برازندگی نشان داد که مدل فرضی با مدل اندازه گیری برازش دارد (96/0 = CFI ، 94/0 = NFI و 054/0 = RMSEA ). نتایج تحلیل آماری نشان داد که نوروزگرایی و برونگرایی با واسطه گری حساسیت اضطرابی بر روی مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا به ترتیب با ضرایب استاندارد 052/0- و 161/0 در سطح 05/0 > p اثر معنی داری دارند. همچنین، نوروزگرایی با واسطه گری ادراک خطر بر مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا با ضریب استاندارد 100/0 در سطح 05/0 > p اثر معنی داری دارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش به نظر می رسد مشکلات روانشناختی و رفتاری مربوط به ویروس کرونا به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر عوامل روانشناختی قرار دارد و شایسته است در برنامه های مدیریت بهداشتی کلان مورد توجه قرار گیرد

درمان شناختی رفتاری حساس به فرهنگ (CaCBT) یک روش درمانی جدید برای اختلالات هیجانی است که برای افزایش کارایی درمان شناختی رفتاری (CBT) در فرهنگ های غیر غربی به کار می رود. هدف این پژوهش، مطالعه کارایی CaCBT بر علایم اختلالات هیجانی در جامعه ایرانی بود. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی، به لحاظ جمع آوری داده ها از نوع تجربی و طرح آن تک-موردی بود. جامعه آن را دانشجویان دانشگاه تبریز در سال 98-97 تشکیل می دادند. برای انتخاب نمونه ابتدا پرسشنامه DASS-42 بین 335 دانشجو که به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای وارد مطالعه شده بودند، اجرا شد. سپس 4 نفر که بالاترین نمره را در DASS-42 کسب کرده بودند، برای مرحله درمان انتخاب شدند. بسته درمان شناختی رفتاری حساس به فرهنگ (نعیم و همکاران، 2015) به مدت 8 جلسه بر شرکت کنندگان و خانواده آن ها از سوی دو درمانگر مستقل اجرا شد. از پرسشنامه های افسردگی و اضطراب بک نیز جهت اندازه گیری شدت علایم افسردگی و اضطراب استفاده شد. نتایج مطالعه با استفاده از درصد بهبودی نشان داد شرکت کننده ها بهبودی قابل ملاحظه ای در علایم افسردگی و اضطراب داشته اند و نمرات پیگیری در حد مطلوب بود. همچنین اندازه اثر برای همه شرکت کنندگان حداقل در سطح متوسط (52/0) بود. بر اساس یافته های پژوهش به نظر می رسد با تغییر یا انطباق درمان های سنتی روان شناختی بر پایه مؤلفه های بافتاری و فرهنگی، می توان پروتکل های درمانی مناسب تری برای جمعیت ایرانی تدوین کرده و به کاربست. ملاحظات کاربردی و بالینی CaCBT در مقاله مورد بحث قرار گرفته است.

ضرب آهنگ شناختی کند، برای توصیف نوع خاصی از اختلال توجه، تمرکز حواس و کُندی در پردازش اطلاعات به کار می رود. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس ضرب-آهنگ شناختی کند (SCTS) فرم والد در بین کودکان ایرانی است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی است، نمونه ای با حجم 1700 نفر و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای از استان های تهران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان ، فارس و خراسان انتخاب شدند، 122 آزمودنی به علت پاسخ ناقص به به پرسشنامه ها از تحلیل آماری کنار گذاشته شدند و به این ترتیب نمونه نهایی به 1578 والد تقلیل یافت. به منظور تعیین روایی عاملی مقیاس ضرب آهنگ شناختی کند از روش آماری تحلیل عامل تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی مقیاس ضرب آهنگ شناختی کند از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی سازه مقیاس ضرب آهنگ شناختی کند، ضرایب همبستگی آن با خرده مقیاس نقص توجه پرسشنامه ارزیابی سلامت روان کودکان و نوجوانان) (CSI- 4گزارش شد. نتایج یافته های آماری نشان داده که این مقیاس در جامعه ایرانی از روایی سازه، ملاکی و همگرا برخوردار است، نتایج نشان دهنده سه عاملی بودن مقیاس است و همچنین اعتبار مقیاس با استفاده از روش آلفای کرونباخی و آزمون بازآزمون بعد از دو هفته مورد تایید قرار گرفت. با توجه به یافته های پژوهش حاضر، فرم والد مقیاس ضرب آهنگ شناختی کند(SCTS) اعتبار و روایی مطلوبی دارد و از آن می توان در پژوهش های مربوط به ضرب آهنگ شناختی کند در جامعه ایرانی استفاده کرد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی سرمایه روانشناختی در رابطه با پیش بینی افکار خودکشی با توجه به عامل های شخصیتی و کارکردهای خانوادگی در بین دانشجویان در حال تحصیل در دانشگاههای تبریز بود. مطالعه حاضر از نوع مطالعات همبستگی به روش مدلیابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه های شهر تبریز بودند. نمونه انتخابی شامل 240 نفر از بین جامعه آماری مورد نظر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های پژوهش عبارتند از: پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت، مقیاس سنجش عملکرد خانواده و پرسشنامه سرمایه های روان شناختی، پرسشنامه افکار خودکشی بک. تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که عامل های شخصیت هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم از طریق نقش میانجی سرمایه های روانشناختی توانایی پیش بینی افکار خودکشی را دارد اما کارکرد خانواده فقط به صورت مستقیم توانست افکار خودکشی را پیش بینی نماید. بنابراین افکار خودکشی متاثر از عامل های شخصیت و کارکرد خانواده می باشد. بر این اساس مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود. از این یافته میتوان برای طراحی مداخله و رویکرد جامع کاهش آسیب های روانشناختی و خودآسیب رسان در جامعه دانشجوئی استفاده کرد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی کفایت روان سنجی پرسشنامه خشونت در روابط پیش از ازدواج در جامعه ایرانی بود. در این مطالعه توصیفی-تحلیلی، تعداد 240 نفر (171 زن و 69 مرد) از دانشجویان دانشگاه تبریز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به پرسشنامه خشونت در روابط پیش از ازدواج (DVQ+)، پرسشنامه جنسیت زدگی (ASI) و مقیاس ارزیابی رابطه (RAS) پاسخ دادند. تجزیه وتحلیل داده ها با تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی پیرسون و بررسی روایی سازه و روایی ملاکی پرسشنامه در نرم افزارهای Spss-24 و Amos-24 انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی مدل 8 عاملی این پرسشنامه را (با اندکی تغییر) تائید کرد. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 94/0 محاسبه شد و برای عامل های 8 گانه بین 86/0 (برای تحقیر در جمع) تا 93/0 (برای تحقیر) در نوسان بود. از طرفی روایی ملاکی پرسشنامه از طریق همبسته کردن آن با پرسشنامه جنسیت زدگی (20 /0r=، 01/0p<) و با مقیاس ارزیابی رابطه (46 /0-r=، 01/0p<) مطلوب ارزیابی شده و روایی سازه آن با استفاده از روایی همگرا و واگرا مورد تائید قرار گرفت. بر اساس یافته های به دست آمده می توان گفت پرسشنامه خشونت در روابط پیش از ازدواج از ویژگی های روان سنجی مطلوب و انطباق خوبی در جامعه ایرانی برخوردار است. از این رو این پرسشنامه می تواند برای اهداف پژوهشی و بالینی در زمینه روابط پیش از ازدواج و خشونت جنسی مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی کارکردهای نوروپسیکولوژیک (عصب روان شناختی) بیماران مبتلا به اختلال وسواسی جبری نوع احتکار کننده و دارای کندی وسواسی بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر بر اساس ماهیت و هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ روش پژوهش ، مقطعی- تحلیلی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به اختلال وسواسی جبری نوع جبری نوع احتکار کننده و دارای کندی وسواسی شهر ارومیه در بازه زمانی فروردین تا دی ماه 1401 بود. نمونه آماری پ ژوهش شامل 30  نفر از بیماران مبتلا به اختلال وسواسی جبری نوع احتکار کننده و دارای کندی وسواسی (15 نفر برای هر گروه از بیماران) مراجعه کننده به مراکز درمان روان پزشکی و روان شناختی شهرستان ارومیه و 15 نفر از افراد سالم بدون تشخیص اختلال وسواسی جبری بود. روش نمونه گیری به صورت دردسترس بود. شرکت کنندگان در گروه های مختلف از نظر سن، جنسیت، تحصیلات، وضعیت تأهل، وضعیت اقتصادی،  اجتماعی و خانواده ای و دامنه هوشی همتا گردیده بودند. آزمودنی ها با استفاده از پرسش نامه بازنگری شده وسواسی اجباری، پرسشنامه وسواسی-جبری مادزلی، آزمون ویسکانسین، آزمون برو/نرو، آزمون خطرپذیری بادکنکی بارت و آزمون برج لندن مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که افراد مبتلا به اختلال وسواسی جبری نوع احتکار کننده و دارای کندی وسواسی تفاوت معناداری در ارزیابی های عصب شناختی از نظر مهار پاسخ،  انعطاف پذیری شناختی، حل مسئله با گروه سالم دارند. نتیجه گیری: این نتایج نشان دهنده ی نقص در  مهار پاسخ،  انعطاف پذیری شناختی و حل مسئله در این بیماران می باشد؛ درحالی که الگوی اختلالات عصب شناختی در این دو اختلال متفاوت هست

زمینه و هدف: حساسیت به طرد مبتنی بر وزن یکی عامل روانشناختی مهم در افراد دارای اضافهوزن و چاق است که میتواند تأثیرات منفی قابل توجهی بر سلامت روانی و جسمانی آنها داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی و ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس حساسیت به طرد مبتنی بر وزن در افراد دارای اضافهوزن و چاق انجام شد. مواد و روشها: طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع اعتباریابی بود. جامعه آماری شامل افراد دارای اضافهوزن و چاق بود که از این میان، 372 نفر با شاخص توده بدنی بالای 25 به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه حساسیت به طرد مبتنی بر وزن (W-RS) پاسخ دادند. جهت ارزیابی ساختار عاملی مقیاس، از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد و اعتبار بازآزمایی، همسانی درونی و روایی همگرا نیز مورد بررسی قرار گرفت دادهها با استفاده از نرمافزارهای SPSS نسخه 26 و AMOS نسخه 24 تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که این مقیاس از دو عامل «حساسیت بینفردی» و «حساسیت موقعیتی» تشکیل شده است. تحلیل عاملی تأییدی نیز ساختار دوعاملی بهدستآمده را تأیید کرد. ضرایب اعتبار بازآزمایی زیرمقیاسها و مقیاس کلی بین 0/85 تا 0/91 بود. همچنین، ضرایب آلفای کرونباخ بین 0/92 تا 0/950 بهدست آمد، که نشاندهنده همسانی درونی مطلوب مقیاس است. پایایی ترکیبی بالای 0/7 و میانگین واریانس استخراج شده بالای 0/5 نیز روایی همگرای این مقیاس را تأیید کردند. نتیجهگیری: شاخصهای برازش در تحلیل عاملی تأییدی نشاندهنده انطباق مناسب مدل دو عاملی مقیاس حساسیت به طرد مبتنی بر وزن با دادهها بودند؛ بنابراین، این مقیاس بهعنوان یک ابزار دارای روایی و اعتبار مناسب جهت سنجش انتظارات مضطرابه نسبت به طردشدن در افراد دارای اضافه و چاق مورد تأیید قرار گرفت.

مقدمه: مطالعه پیشینه نظری و ادبیات پژوهشی مطرح می کنند که هیجان منفی به عنوان عامل زمینه ساز در آسیب شناسی اختلالات هیجانی نقش بسزایی دارد. با این حال به نظر می رسد متغیرهای دیگری همچون مانیا و دیسفوریا نیز در این رابطه دخیل هستند. این پژوهش با هدف بررسی نقش هیجان منفی، دیسفوریا و مانیا در پیش بینی علایم و نشانه های اختلالات هیجانی صورت گرفت. روش:طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود.نمونه موردمطالعه شامل 380 دانشجو در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشدو دکترا بود که به شیوه نمونه در دسترس انتخاب شدند.لینک پرسشنامه آنلاین در شبکه های مجازی قرار داده شد و از شرکت کنندگان خواسته شدکه برنامه عاطفه مثبت و منفی واتسون (1999)، سیاهه علائم افسردگی و اضطراب واتسون (2007)، مقیاس نئپین دیسفوریا برل و استارچویج (2012) و مقیاس خودگزارشی مانیا آلتمن (1997) را تکمیل کنند. برای تحلیل داده ها از روش رگرسیون چندگانه و جهت برازش مدل مفهومی با مدل مشاهده شده از تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها:یافته ها نشان داد بین هیجان منفی با پانیک، اضطراب اجتماعی و افسردگی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین رابطه دیسفوریا با پانیک، اضطراب اجتماعی و افسردگی نیز مثبت و ازنظر آماری معنادار است. از طرفی ارتباط مانیا با پانیک، اضطراب اجتماعی و افسردگی منفی و ازنظر آماری معنادار می باشد.نتیجه گیری:براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت سازه های سنتی در آسیب شناسی روانی همچون دیسفوریا و مانیا همچنان نقش مؤثری در تبیین واریانس اختلالات هیجانی دارند و تکیه صِرف بر هیجان منفی محدودیت های نظری و بالینی در درمان به همراه خواهد داشت. چراکه پس از شناسایی دقیق عوامل مؤثر در اختلالات هیجانی، می توان برنامه های مداخله ای متناسب با هر اختلال را طرح ریزی کرد.کلیدواژه ها:هیجان منفی، دیسفوریا، مانیا، اختلالات هیجانی، پانیک، اضطراب، افسردگی

بهزیستی روانشناختی یکی از مهم ترین شاخص ها در ارزیابی سلامت روانشناختی افراد است، که می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش میانجی سرمایه روانشناختی در رابطه بین معنا در زندگی با بهزیستی روانشناختی در دانشجویان بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است که به روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری این مطالعه دانشجویان دانشگاه تبریز در سه ماه اول سال 1402 بودند. در این مطالعه 240 نفر به روش نمونه گیری در دسترس در یک نظرسنجی آنلاین شرکت کردند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه معنای زندگی استیگر و همکاران (MLQ)،  پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (RSPWB) و پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز (PCQ)  استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی از برازش مطلوب برخوردار است. نتایج آزمون بوت استرپ نشان داد که اثر مستقیم معنا در زندگی بر بهزیستی روانشناختی (0/346= β) و سرمایه روانشناختی (0/753= β) معنادار بود، همچنین اثر مستقیم سرمایه روانشناختی بر بهزیستی روانشناختی (0/494= β) معنادار بود (0/05>P). همچنین نتایج نشان داد که سرمایه روانشناختی در بین معنا در زندگی و بهزیستی روانشناختی (0/372=β) نقش میانجی جزئی داشت (0/05>P). در مجموع می توان نتیجه گرفت که معنا در زندگی هم به صورت مستقیم و هم به واسطه ارتقاء مولفه های سرمایه روانشناختی بر بهبود بهزیستی روانشناختی دانشجویان موثر بوده است.

زمینه و اهداف: امروزه عملکرد تحصیلی و عوامل موثر بر آن توجه روانشناسان و محققان علوم تربیتی را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای اهمال کاری تحصیلی در رابطه بین علائم نارسایی توجه/ فزون کنشی و ضرب آهنگ شناختی کند با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه اول صورت پذیرفت.روش ها: طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود که در قالب روش معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری موردمطالعه کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول شهر تبریز در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. از این جامعه نمونه ای به حجم 250 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس درجه بندی رفتار کودکان (سوانسون و همکاران،1980)، مقیاس کندگامی شناختی (پنی و همکاران، 2009)، مقیاس اهمال کاری تحصیلی (سواری،1390) و پرسشنامه عملکرد تحصیلی (درتاج، 1383) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از ماتریس همبستگی، مدل معادلات ساختاری و شاخص های نیکویی برازش در نرم افزار AMOS-24 استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از مدل معادلات ساختاری نشان داد علائم نارسایی توجه/ فزون کنشی و همچنین علائم ضرب آهنگ شناختی کند بر عملکرد تحصیلی اثر مستقیم و غیرمستقیم با واسطه گری اهمال کاری تحصیلی دارند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده می توان گفت عملکرد تحصیلی دانش آموزان علاوه بر عوامل سنتی از قبیل نارسایی توجه/ فزون کنشی و اهمال کاری، می تواند تحت تأثیر متغیرهای نوظهور ازجمله ضرب آهنگ شناختی کند قرار گیرد و این امر مطالعه هر چه بیشتر و دقیق تر عوامل مختلف مؤثر بر عملکرد تحصیلی را خاطرنشان می سازد.