محمدجواد پهلوان زاده

صنعت گردشگری یکی از بزرگ ترین و پربازده ترین بخش های اقتصادی در جهان است. گردشگری ارزش افزوده بسیاری را ایجاد می کند. در تقسیم بندی مهم ترین منابع درآمدزایی، یکی از بزرگ ترین بخش های اقتصادی جهان شده است که سریع ترین رشد را دارد. گردشگری مذهبی یکی از شاخه های مهم و پردرآمد صنعت گردشگری در جهان است. پژوهش پیش رو، با بهره گیری از علم آینده پژوهی، قصد دارد که دیدی روشن از آینده ی گردشگری مذهبی شهر مشهد به برنامه ریزان و گردشگران ارائه نماید. در این پژوهش، با مطالعه ادبیات موضوع و مصاحبه با خبرگان صنعت گردشگری، پیشران های نهایی شناسایی شده است؛ سپس، با استفاده از رویکرد تحلیل تأثیر متقابل، داده ها وارد نرم افزار میک مک شده و چهار پیشران مؤثر بر آینده گردشگری مذهبی شهر مشهد مشخص شده است: امنیت و آرامش، تصویر مثبت از مقصد، هزینه های سفر و رضایت گردشگران، که از میان نوزده عامل مؤثر انتخاب شده اند. در مرحله بعدی، برای تدوین سناریو، چهار پیشران مؤثر با تعیین حالت های عدم قطعیت در پرسش نامه توسط خبرگان وارد نرم افزار سناریو ویزارد شد و سازگارترین سناریوهای پیش و مشخص شد. پس از شناسایی سناریوها و مشورت با خبرگان، امنیت و آرامش و هزینه سفر برای تدوین سناریوها انتخاب شدند و با توجه به شرایط، آینده گردشگری مذهبی شهر مشهد در قالب چهار سناریو ارائه شد.

هدف: با توجه به اینکه در اغلب حوزه های تخصصی، تصمیم گیری ها به صورت گروهی انجام می شود، در این پژوهش، روشی برای انتخاب گزینه مطلوب در شرایط عدم قطعیت و افزایش اثربخشی تصمیم گیری گروهی ارائه شده است.روش: در این پژوهش برای ایجاد روش بهترین بدترین اعداد Z از روش های ZlCWAA و تحلیل پوششی داده ها که به ترتیب وظایف میانگین گیری از اعداد Z و تخصیص وزن به متخصصان را برعهده دارند، استفاده شد. روش بهترین بدترین اعداد Z یکی از روش های ابداعی در حوزه تصمیم گیری است که در این پژوهش از روش گروهی بهترین بدترین اعدادZ  استفاده شده است. یافته ها: برای تصمیم گیری بهتر، به اطلاعات صحیح ، معتبر، دقیق تر و با اطمینان بیشتری نیاز است. با توجه به مطالعه موردی و داده های گردآوری شده از دیدگاه هر کارشناس در خصوص مهم ترین شاخص های انتخاب سبد بهینه سهام، مقایسه ای بین روش های FBWM، ZBWM و DEA-GZBWM انجام گرفت و مشخص شد که روش پیشنهادیِ DEA-GZBWM، نرخ ناسازگاری کمتری دارد و ابهام های کلام پاسخ دهنده در این روش کاهش یافته است، از این رو، می توان به اطلاعات به دست آمده از این روش اطمینان بیشتری کرد. نتیجه گیری: به منظور اثبات عملکرد روش DEA-GZBWM، یک مطالعه موردی انجام شد تا چگونگی استفاده از این روش در انتخاب سبد بهینه سهام نشان داده شود. در این مطالعه موردی، سرمایه گذار با کمک متخصصان حوزه مالی (افراد خبره) به سرمایه گذاری و انتخاب سبد سهام بهینه از میان شرکت های موجود در سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام می کند. در نهایت، مقایسه ای میان نتایج روش پیشنهادی با روش های FBWM و ZBWM بر اساس وزن، رتبه و نرخ ناسازگاری انجام گرفت. نتایج نشان داد که روش پیشنهادی با کسب نرخ ناسازگاری کمتر 108/0 نسبت به روش های دیگر، عملکرد بهتری دارد.

در این پژوهش، جهت افزایش کارایی شبکه زنجیره تأمین پیشنهادی، مدلی چندمحصولی با اهداف چندگانه بهطور همزمان در نظر گرفته شده است. این مدل به گونه ای طراحی شده که شامل چهار سطح (تامین، تولید، توزیع و مشتریان دسته اول) در شبکه رو به سمت جلو و چهار سطح (مراکز جمع آوری، مراکز بازیافت، مراکز انهدام و مشتریان دسته دوم) در شبکه برگشتی می باشند. مدل دارای سه تابع هدف حداقل کردن هزینه کل، حداقل کردن اثرات زیست محیطی و حداکثر کردن اثرات اجتماعی زنجیره تامین می باشد. تابع هدف هزینه شامل هزینه خرید (تهیه مواد اولیه از تامین کنندگان و هزینه خرید محصولات برگشتی از مشتریان)، هزینه های عملیاتی، هزینه موجودی، هزینه حمل و نقل یا انتقال جریان بین تسهیلات و هزینه ثابت راه اندازی می باشد. در تابع هدف دوم همواره سعی شده است تا اثرات زیست محیطی که به محیط زیست تاثیرات نامطلوبی می گذارد، حداقل گردد. در این مقاله حداقل کردن گاز کربن دی اکسید ناشی از انتقال جریان بین تسهیلات به عنوان تابع هدف زیست محیطی در نظر گرفته شده است. تابع هدف سوم در برگیرنده شاخص رفاه کارکنان می باشد. با توجه به این که مدل ارائه شده به دسته NP-hard تعلق دارد، از الگوریتم ژنتیک چندهدفه جهت حل مدل استفاده شده و در نهایت جواب های پارتو مشخص شد. براساس نتایج به دست آمده، دو تابع هدف اقتصادی و محیط زیستی با یکدیگر در تضاد هستند.

هدف: در طی سالیان گذشته و پس از دفاع مقدس، یکی از بزرگ ترین رویدادهای فرهنگی کشور که موجب انتقال تجارب و بازگویی وقایع تاریخی و فداکاری های رزمندگان اسلام در طول هشت سال دفاع مقدس شده، راهیان نور بوده است. حضور موثر راویان در این رویداد و انتقال هر چه بهتر و بیش تر مفاهیم و واقعیت های جنگ موجب افزایش کارایی و بهره وری راویان و رضایت زائران می گردد که مستلزم تدوین و ارایه یک برنامه و الگوی جامع جهت ارزیابی عملکرد است. لذا اهداف اصلی این پژوهش استخراج شاخص های ارزیابی عملکرد راویان و طراحی و ارایه یک الگوی ارزیابی عملکرد جهت ارزیابی راویان می باشد.روش شناسی پژوهش: رویکرد پژوهش از نوع کاربردی و آمیخته است که در دو مرحله کیفی و کمی طراحی و انجام شد. در مرحله نخست، با روش تحقیق تحلیل مضمون و از طریق مبانی نظری و مصاحبه با خبرگانِ آشنا با روایتگری در اردوهای راهیان نور، شاخص های عملکردی راویان یا همان مضامین پایه ای استخراج شد. بر اساس تحلیل مصاحبه با خبرگان و مضامین پایه ای، دسته بندی این مضامین انجام گرفت که به هر دسته، مضمون سازمان دهنده اطلاق می شود. در مرحله دوم پژوهش با استفاده از پرسش نامه، از مطلعین حوزه راهیان نور در دو موضوع وزن دهی شاخص های استخراج شده در مرحله اول و تعیین وضعیت عملکرد راویان نظرخواهی شد. تحلیل و بررسی نتایج این پرسش نامه از طریق ماتریس IPA انجام شد تا وضعیت موجود و مطلوب شاخص ها و اولویت شاخص های سازمان دهنده مشخص گردد. برای ارزیابی عملکرد راویان، پرسش نامه دیگری نیز جهت ارزیابی راویان توسط گروه های زائرین، مدیران کاروان، خادمین یادمان و مسئولین یادمان تهیه و تدوین شد؛ پس از طراحی سوالات متناظر هر شاخص، سوالات به ستاد مرکزی راهیان نور عرضه شد تا آن ها مشخص کنند که هر سوال مناسب چه گروه از پاسخ دهندگان خواهد بود؛ که حاصل این کار، تعیین دسته سوالات مختص به هر یک از گروه های ارزیاب کننده بود.یافته ها: نتیجه دسته بندی مضامین منجر به استخراج هفت مضمون سازمان دهنده دانش شغلی، مدیریت و سازمان دهی، مهارت های ارتباطی و اخلاقی، وضعیت ظاهری، روایتگری عاقلانه یا عقلانیت، کیفیت محتوایی و رضایت نسبی شد. هم چنین سه شاخص روایتگری عاقلانه با %43، کیفیت محتوایی با %32 و مهارت های ارتباطی و اخلاقی با %13 و با اختلاف زیاد از سایر شاخص های سازمان دهنده، سه رتبه اول بیش ترین اهمیت را به خود اختصاص دادند. علاوه بر این پاسخ چهار دسته فهرست سوالات پرسش نامه برای گروه های مختلف (زائر، مدیر کاروان، خادم یادمان و مسئول یادمان) تهیه گردید و درنهایت، الگویی جهت ارزیابی عملکرد راویان و به صورت گام به گام ارایه شد.اصالت/ارزش افزوده علمی: این پژوهش برای اولین بار در زمینه اردوهای راهیان نور صورت می گیرد و با توجه به تفاوت های ساختاری با سایر سازمان ها ازجمله افتخاری بودن راویان و فعالیت داوطلبانه آن ها، دارای نوآوری ساختاری و کاربردی می باشد. هم چنین جهت کاربردی تر بودن پژوهش، ارایه الگوی ارزیابی عملکرد برای سایر افراد مرتبط با اردوهای راهیان نور و استفاده از سایر روش های ارزیابی عملکرد نظیر مدیریت بر مبنای هدف، روش مقیاس رتبه بندی رفتاری، روش ثبت وقایع حساس و روش ارزیابی روان شناختی و مقایسه کردن نتایج آن ها پیشنهاد می گردد.

شناخت شایستگی در سازمان، نقطه شروع بسیاری از پیاده سازی های منابع انسانی مانند مدیریت استعداد و جانشین پروری است. توجه به این موضوع می تواند در تمامی ابعاد عملکردهای ورودی و خروجی یک سازمان را بهبود بخشد، به ویژه در محیط رقابتی. هدف این تحقیق، طراحی الگوی شایستگی مسئولین خادمین اردوها ی راهیان نور کشور است. رویکرد پژوهش این تحقیق از نوع آمیخته است، که در دو فاز کیفی و کمی طراحی و اجرا شده است. در فاز نخست، از روش تحقیق تحلیل مضمون بهره گرفته شده و با استفاده از مبانی نظری همچنین با مطالعه ی اسناد راهیان نور و بررسی کامل منویات مقام معظم رهبری در مورد شایستگی مسئولین به مصاحبه با خبرگان مسئولین خادمین پرداخته شد. شاخصه های شایستگی مسئولین خادمین یا مضامین پایه استخراج شدند و با تحلیل مصاحبه ها و مضامین پایه، این مضامین دسته بندی شده و به هر دسته، مضمون سازمان دهنده اطلاق گردید. نتیجه دسته بندی منجر به استخراج هفت مضمون سازمان دهنده شد.که عبارت اند از: خصوصیات ظاهری، خصوصیات شخصی، سیاسی، تعالی اخلاق، مهارت هایی تخصصی، تجربیات و دیدگاه. درفاز دوم پژوهش میزان اهمیت هر شاخص با استفاده از طیف لیکرت بدست آمد. با استفاده از روش وزن دهی رتبه بندی میزان وزن و رتبه هرشاخص و همچنین مضامین سازمان دهنده تعیین گشت. با توجه به نتایج بدست آمده به ترتیب شاخص های سیاسی 40 درصد، خصوصیات شخصی19درصد، تعالی اخلاق16درصد و مهارت های تخصصی با 12 درصد بیشترین اهمیت را از دیدگاه خبرگان بدست آوردند. در نهایت برای اجرای بهتر این فرآینده الگوی شایستگی مسئولین خادمین اردوهای راهیان نور طراحی گشت.