آرمین خالقی

شتاب دهنده ها که در سال های اخیر به عنوان یکی از بازیگران اصلی اکوسیستم های کارآفرینی جایگاه ویژه ای کسب نموده اند، از فرآیند ارزیابی و انتخاب متمایزی نسبت به سایر مدل های پرورش کسب وکار مانند مراکز رشد استفاده می کنند. علت اصلی این موضوع در عدم قطعیت بالای کسب وکار نوپا در مراحل اولیه شکل گیری است. لذا برای ارزیابی کسب و کارهای نوپا برای ورود به شتاب دهنده ارزیاب ها باید روش هایی را توسعه دهند که با اطلاعات ناقص و محدود و تغییرپذیری بالا تناسب داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناخت چگونگی تصمیم گیری ارزیاب های خبره در پذیرش یا عدم پذیرش متقاضیان پیش شتابدهی از روش پژوهشی تحلیل پروتکل های کلامی بهره گرفته است. با بررسی 32 پروتکل کلامی حاصل از تصمیم گیری ارزیاب های شتاب دهنده های حوزه فناوری اطلاعات شهر تهران در سال 1398 مشخص شد که آن ها به جای تمرکز بر چندین معیار بر اساس روش تصمیم گیری مبتنی بر یک دلیل صرفا با یافتن یک مشکل غیرقابل حل تصمیم به عدم پذیرش می گیرند. این موضوع نشان می دهد که وجه مشترک تصمیم گیری در ارزیابی پیش شتابدهی در روش تصمیم گیری است که ارزیاب های خبره آن را به کار می برند. نوآوری این پژوهش را می توان در استفاده از روش تحلیل پروتکل های کلامی در چارچوب عقلانیت اکولوژیکی برای توصیف چگونگی تصمیم گیری در فرایند پیش شتابدهی دانست.

مقاله حاضر به بررسی تأثیر رهبری اخلاقی بر گرایش به نوآوری با در نظر گرفتن نقش میانجی معنویت کارکنان می‌پردازد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از حیث روش جمع‌آوری داده‌ها از نوع توصیفی-همبستگی و از نظر رویکرد کمی است. جامعه آماری شامل کارشناسان شرکت مرکز تحقیقات و نوآوری صنایع خودرو سایپا است که شامل 190 نفر هستند. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران، تعداد 127 نفر برای پژوهش انتخاب شدند. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) و نرم‌افزار Smart PLS صورت پذیرفت. نتایج پژوهش از یکسو حاکی از تأثیر مثبت و معنادار رهبری اخلاقی بر گرایش به نوآوری، رهبری اخلاقی بر معنویت و معنویت بر گرایش به نوآوری و از سویی دیگر، تأثیر غیرمستقیم رهبری اخلاقی بر گرایش به نوآوری از طریق متغیر میانجی معنویت است. این نتایج بینش‌هایی در رابطه با منشأ گرایش به نوآوری در سازمان‌ها ارائه می‌کند.

فرصت های کارآفرینانه در محیط های متغیر و پویا شکل می گیرند. تغییر و تحولات حوزه آموزش نویددهنده فرصت هایی است که فناوری نقشی اساسی در شکل دهی به آن ها ایفا خواهد کرد. در این پژوهش مدل آینده نگاری فناورانه ارائه و با به کارگیری مدل مذکور برای تشخیص فرصت ها ابتدا بر اساس مطالعه گزارش های موجود در این عرصه بیش از 30 فناوری آموزشی شناسایی و با متن کاوی 7901 سند پژوهشی، اصلی ترین روندهای فناوری در سال های اخیر تعیین گردید. همچنین بر اساس گزارش های آینده پژوهی، پیشران های تغییر در حوزه آموزش احصاء شد. در گام سوم برای اعتبارسنجی و اولویت بندی روندهای فناوری و پیشران های تغییر، پرسشنامه خبرگان مورداستفاده قرار گرفت و داده های لازم برای انجام تحلیل، گردآوری گردید. تحلیل نتایج پرسشنامه ها با آزمون فریدمن نشان می دهد که از میان روندهای فناوری سه روند شامل: «بازی های آموزشی» و «درس بازهای گسترده آنلاین» و «واقعیت افزوده» و از میان پیشران های تغییر سه پیشران شامل: «گسترش نفوذ رسانه های اجتماعی» و «ناهماهنگی در تعریف و سطح سواد دیجیتال نسل ها» و «فرهنگ پذیرش تغییر و نوآوری» بیشترین تأثیر را بر شکل گیری فرصت های کارآفرینانه در بازار آموزش ایران طی 5 سال آینده خواهند داشت.

نظریه ساخت یابی آنتونی گیدنز با رویکردی نو نسبت به ارتباط میان عامل و ساختار، تحولی در حوزه جامعه شناسی ایجاد نمود. ساراسون و همکاران (2006 ,Sarason,Dean,Dillard) با به کارگیری این نظریه در حوزه کارآفرینی، ساماندهی نوینی از رابطه میان کارآفرین و فرصت معرفی نمودند که در آن، کارآفرین و زمینه فرصت در یک موقعیت هم ساخت یابی با یکدیگر قرار می گیرند. با وجود این، در نظریه آن ها و نقدهای مرتبط با آن، بر ضرورت تبیین ماهیت این ساخت یابی و فرآیند آن تأکید شده است. این مقاله در پی آن است که با به کارگیری پارادایم پژوهشی-انتقادی در ترکیب رویکرد علومِ شناختی با جامعه شناسی و روان شناسی، درکی از ماهیت و فرآیندِ ساخت یابیِ میان کارآفرین و فرصت ارائه دهد. آها! کارآفرینانه بیان می کند که کارآفرین با درک نمودها در دنیای بیرون، بازنمودهای ذهنی را ایجاد می نماید و سپس به وسیله همگشت  بازنمودهای ذهنی، پیش نمودِ (ایده) واقعیتِ اجتماعیِ مطلوب را خلق و برای بیرونی سازی آن، تلاش می کند. به بیان دیگر به واسطه مقوله بازنمود اجتماعی است که کارآفرین از فرصت تاثیر می گیرد و با پیاده سازی ایده اش، بر آن تاثیر می گذارد. در واقع آها! کارآفرینانه به دنبال آن است که علاوه بر توسعه نظری، پژوهش های تجربی، شیوه آموزش و سیاست گذاری در حوزه کارآفرینی را نیز متحول کند.