مرضیه دین دوست

هدف: یکی از چالش های اصلی دانشجویان رشته های روان شناسی و مشاوره برای شروع فعالیت حرفه ای شان، کمبود مهارت در مدیریت جلسات و برقراری ارتباط با مراجع است. از طرفی، عمده ی واحد های درسی در دانشگاه ها به بخش نظری اختصاص داده شده و دوره های عملی مورد کم توجهی واقع شده اند؛ در این بین نقش واحد کارورزی برای دانشجویان رشته های روان شناسی و مشاوره را نمی توان نادیده گرفت. هدف این پژوهش، شناسایی استاندارد های لازم برای گذراندن دوره های کارورزی از منظر دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های روان شناسی و مشاوره بود. روش: پژوهش حاضر به روش کیفی از نوع تحلیل مضمون انجام شد. نمونه ی مورد مطالعه 13 نفر از دانشجویان تحصیلا تکمیلی روان شناسی و مشاوره شهر تهران بودند. نمونه گیری هدفمند به کار گرفته شد. با افراد مصاحبه ی نیمه ساختاریافته انجام شد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و داده ها به روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه 3 مضمون اصلی شامل ملاک های لازم برای استاد ناظر، ملاک های لازم برای محیط آموزشی _ درمانی و تکالیف دانشجو و 11 زیر مضمون شناسایی شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که ارتقای کیفیت کارورزی دانشجویان روان شناسی و مشاوره مستلزم تقویت سه عنصر استاد ناظر، محیط آموزشی _ درمانی مناسب، و مشارکت فعال دانشجو است؛ این امر می تواند با تأمین نظارت کیفی، امکانات کافی و حمایت های آموزشی و حرفه ای، زمینه را برای تربیت بهتر درمانگران آینده فراهم کند. شماره ی مقاله: ۱

اهداف پژوهش حاضر با هدف وارسی و فهم عمیق ترس از در حاشیه ماندن در جوانان ایرانی انجام شد. مواد و روش ها روش مورداستفاده در این مطالعه، کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد بود. جامعه موردبررسی کلیه جوانان 18-25 ساله شهر مشهد بودند و به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابتدا با استفاده از مقیاس ترس از درحاشیه ماندن، افراد دچار چنین ترس هایی غربال شدند (36 نفر) و در گام دوم، با آنان مصاحبه بدون ساختار انجام شد (21 نفر). به علاوه از مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان نیز برای غنای داده ها بهره گرفته شد. داده های حاصل با استفاده از رویکرد سیستماتیک نظریه داده بنیاد تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها از مجموع مصاحبه ها، مقوله محوری«تلاش برای دستیابی به ادراک کفایتِ خود» و 8 مقوله اصلی شامل نابسندگی خانواده، بسترهای فردی ترس از در حاشیه ماندن، زیست اجتماعی چالش برانگیز، تداوم بخش های ترس از در حاشیه ماندن، ناکامی های ایجادشده، کامیابی های کوتاه مدت، غرق شدن در ترس از در حاشیه ماندن و نجات از ترس از در حاشیه ماندن استخراج شد. نتیجه گیری باتوجه به یافته ها می توان گفت ترس از در حاشیه ماندن در جوانان، از خلأ عمیق تر فقدان احساس کفایت خود نشئت می گیرد و لازم است برای پیشگیری و درمان چنین ترس هایی، احساس کفایت مندی و تقویت آن موردتوجه ویژه قرار گیرد. ۶۴۴,۲

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی تجارب زیسته فرزندان از روابط فرازناشویی والدین انجام شد. روش: روش پژوهش، کیفی با رویکرد پدیدارشناسی تفسیری است. جامعه مورد مطالعه، کلیه فرزندان 22-18 سالی بودند که یکی از والدین شان سابقه رابطه فرازناشویی داشته است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، تا زمان اشباع داده ها، 10 نفر از این فرزندان انتخاب شدند. از شرکت کنندگان مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و به روش اسمیت و اسبورن (2015) تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: در این مطالعه 6 مضمون اصلی: 1) مواجهه فرزند با روابط فرازناشویی والدین؛ 2) تعبیر فرزند از روابط فرازناشویی والدین ؛ 3) تغییرات ایجاد شده برای فرزند در خانواده؛ 4) آسیب های فردی وارد شده به فرزند؛ 5) آسیب های بین فردی وارد شده به فرزند و 6) رشد پس از ضربه روابط فرازناشویی والدین، استخراج شد. جوهره تجربه فرزندان "آرزوی ترمیم خانواده و بازگشت به شرایط پیش از وقوع رابطه فرازناشویی، در عین آگاهی به عدم امکان پذیری آن" بود. نتیجه گیری: مطابق یافته های پژوهش، به نظر می رسد زندگی فرزندان از چندین جنبه تحت تأثیر روابط فرازناشویی والدین قرار گرفته و لازم است  به تناسب شرایط شان برای این خانواده ها، سیستم های حمایتی فراهم شود.

زمینه: با شیوع ویروس کرونا آسیب های بسیاری از جمله اضطراب، افسردگی، دوری از خویشاوندان و افزایش حس تنهایی ایجاد می شود. با این حال تا کنون پژوهشی به طور جامع تبیین نکرده است که همسران سوگوار از بیماری کرونا با چه مسائلی روبرو هستند و چه چالش هایی را خواهند داشت. هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی تجارب زیسته همسران سوگوار در دوره همه گیری ویروس کرونا بود. روش: پژوهش حاضر به روش کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شد. نمونه مورد مطالعه 8 نفر از همسران سوگوار شهر تهران بودند که در بازه زمانی فروردین تا شهریور ماه 1399 همسر خود را از دست داده اند. روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی به کار گرفته شد. از افراد مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و داده ها به روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه 4 مضمون اصلی شامل: 1) نگرانی ها (نگرانی های مربوط به ادامه زندگی، نگرانی های مربوط به فرزندان، نگرانی های مالی)؛ 2) واکنش های شخصی (واکنش های عاطفی، واکنش های رفتاری)؛ 3) تغییرات روابط اجتماعی (ارتباط با اقوام، ارتباط با همکاران)؛ 4) تغییر دیدگاه (نسبت به دنیا، نسبت به اطرافیان)، شناسایی شد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان گفت زندگی همسران سوگوار به شدت تحت تأثیر این بیماری و فوت همسر قرار گرفته و لازم است به تناسب شرایط شان، برای آنان سیستم های حمایتی فراهم شود.

با توجه تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم ویروس کرونا بر ابعاد مختلف زندگی افراد، هدف از پژوهش حاضر شناسایی تجارب زیسته و چالش های همسران سالم در دوره همه گیری ویروس کرونا بود. روش پژوهش حاضر کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری بود. جامعه پژوهش کلیه زوجین در شهر تهران بودند که خود و همسرشان از ابتدای شیوع ویروس کرونا، به این بیماری مبتلا نشده اند. نمونه مورد مطالعه شامل 9 نفر از همسران سالم بودند که به نمونه گیری هدفمند وارد پژوهش شدند. از افراد مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و به روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه 4 مضمون اصلی شامل نگرانی ها، واکنش های شخصی، تغییرات روابط اجتماعی و تغییر دیدگاه، شناسایی شد. با توجه به یافته ها می توان گفت زندگی همسران به شدت تحت تأثیر این بیماری قرار گرفته و لازم است برای آنان به تناسب شرایط شان، سیستم های حمایتی فراهم شود.

رشد روزافزون سرطان در چند دهه اخیر و اثرات زیان بار آن بر تمام ابعاد زندگی بیمار سبب توجه گسترده متخصصان به این بیماری شده است. تحقیقات نشان می دهد بروز بیماری های تهدیدکننده زندگی در یک عضو خانواده بالاخص ابتلای والدین باعث بروز مشکلاتی در افراد خانواده به خصوص فرزندان خواهد شد. با توجه به اهمیت مادر در زندگی فرزندان و به خصوص فرزندان دختر، هدف از پژوهش حاضر شناسایی تجارب زیسته فرزندان دختر دارای مادر مبتلا به سرطان بود. روش پژوهش حاضر کیفی از نوع پدیدارشناختی بود. نمونه مورد مطالعه شامل 9 نفر از دخترانی با میانگین سنی 37 سال بودند که مادر مبتلا به سرطان داشتند و به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخب شدند. از افراد مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و به روش پدیدارشناسی تفسیری اسمیت و اوسبورن (2007) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه 5 مضمون اصلی شناسایی شد: 1) نحوه واکنش به بیماری مادر؛ مانند عدم آمادگی برای مقابله با بیماری و سرطان را شبیه مرگ دانستن؛ 2) کمبود حمایت اجتماعی؛ افراد به دلایلی همچون دوری از قضاوت های شخصی در خصوص سرطان و شخص مبتلا و یا اصرار شخص بیمار، خود را از حمایت های اجتماعی محروم کرده بودند؛ 3) تجربه هیجاناتی همچون غم، ناامیدی و احساس گناه؛ 4) راهبردهای مقابله ای همچون ارتباط با سایر افراد با وضعیت مشابه، کسب اطلاعات و آگاهی، انجام امور معنوی؛ 5) تحمیل هزینه های روانی همچون ترس از دست دادن مادر، بروز مشکلات خواب، افسردگی و تغییر سریع نقش از دختر به مراقبت کننده . با توجه به یافته ها می توان گفت زندگی دختران به شدت تحت تأثیر سرطان مادرشان قرار گرفته است و لازم است برای خانواده هایی که با سرطان روبرو می شوند، یک سیستم حمایتی فراهم شود.

ویروس کرونا تأثیرات قابل توجهی بر روابط همسران گذاشته است. میزان مرگ ومیر ناشی از آن نیز چالشی جدی است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و بررسی تفاوت تجارب زیسته همسران سالم و همسران سوگوار در دوره همه گیری ویروس کرونا بود. روش پژوهش، کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری بود. جامعه آماری پژوهش کلیه همسران سالم استان های تهران و خراسان رضوی، که از ابتدای شیوع ویروس کرونا خود و همسرشان به این بیماری مبتلا نشده اند و کلیه همسران این دو استان که همسرشان را به دلیل ابتلا به بیماری کرونا از دست داده اند، بودند. نمونه شامل 9 همسر سالم و 8 همسر سوگوار بود. روش نمونه گیری در دسترس برای همسران سالم و روش هدفمند و گلوله برفی برای همسران سوگوار به کار گرفته شد. مصاحبه ها به شکل نیمه ساختاریافته انجام شد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و به روش کلایزی تجزیه و تحلیل شد. 4 مضمون اصلی در تجارب هر دو گروه همسران شامل: نگرانی ها، واکنش های شخصی، تغییرات روابط اجتماعی و تغییر دیدگاه، شناسایی شد. تفاوت عمده در زیرشاخه های مضمون های شناسایی شده (به طور مثال نگرانی های مربوط به ابتلا به بیماری برای همسران سالم و نگرانی های مربوط به ادامه زندگی برای همسران سوگوار) بود و با توجه به مشترک بودن سوالات، در مضمون های اصلی شباهت داشتند. نتایج پژوهش با شناسایی عمیق تجارب این دو گروه از همسران، به این مسئله پی برد که مراقبت از خود و خانواده در برابر بیماری کرونا یا فوت بر اثر آن، می تواند مسائل قابل توجهی را ایجاد کند و لازم است به تناسب شرایط خانواده ها، برایشان سیستم های حمایتی فراهم شود.