داوود خدادادی

این پژوهش به دنبال بسط اکتشافی ابعاد زمینه ای گزارشگری منابع انسانی سبز و ارزیابی ماتریس مرجع حسابداری پایدار در سطح شرکت های بازار سرمایه می باشد. نوع روش شناسی پژوهش، ترکیبی است و برمبنای نتیجه در دسته پژوهش های توسعه ای قرار می گیرد. در این پژوهش جهت جمع آوری داده ها در بخش کیفی از مصاحبه استفاده شد و در بخش کمی چک لیست های ماتریسی جهت مقایسه زوجی مورد توجه بود. جامعه هدف در بخش کیفی ۱2 نفر از متخصصان دانشگاهی بودند که چه به لحاظ علمی و چه به لحاظ تجربی، خبره تلقی می شدند. نمونه گیری در بخش روش شناسی کیفی، نمونه گیری نظری و نحوه تعیین نمونه گلوله برفی بود. اما جامعه هدف در بخش کمی 20 نفر از مدیران مالی شرکت های بورسی بودند، که براساس تجربه های کاری و سطح دانش فنی و تخصصی از طریق نمونه گیری همگن انتخاب شدند. نتایج پژوهش در بخش کیفی از وجودِ ۳ مقوله؛ ۶ مولفه و 36 مضمون مفهومی در قالب یک مدل ۶ بعدی حکایت داشت که طی سه مرحله کدگذاری در تحلیل نظری داده بنیاد کسب گردید. همچنین نتایج در بخش کمی نشان داد، درصد تاثیرگذاری مولفه ی افشاء سیستم اطلاعات مدیریت منابع انسانی سبز نسبت به بقیه ابعاد زمینه ای گزارشگری منابع انسانی سبز نقش مؤثرتری در توسعه حسابداری پایدار دارد. نتیجه کسب شده گویایی این واقعیت است که سیستم اطلاعات منابع انسانی سبز به دلیل چرخه ی اطلاعاتی ایجاد شده، با ارزیابی محیط بیرون شرکت تلاش می کند تا نسبت به تغییرات زیست محیطی از انعطاف پذیری بالاتری برای پاسخگویی برخوردار باشد.

برای کنترل های داخلی الگوهای متنوعی طراحی و معرفی شده اند، این سیستم ها همواره دارای نقاط ضعف و قوتی هستند، مهم ترین دلایل ضعف سیستم های کنترل های داخلی در واحدهای تجاری، سنتی بودن سیستم ها و به روز نشدن آن ها است. هدف اصلی این مقاله ارایه الگوی بهینه کنترل های داخلی به منظور کاهش ریسک بنگاه های اقتصادی است. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی بوده که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شده است. جامعه آماری شامل افراد متخصص و صاحب نظر از اساتید و خبرگان حوزه حسابرسی و متخصصین مربوطه بوده ک ه با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدفمند در مجموع تعداد 12 نفر به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. داده ها به روش مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شد. مدل مفهومی نهایی این پژوهش در قالب احصای شرایط علی، شرایط زمینه ای، میانجی، راهکارها و پیامدهای پیاده سازی کنترل داخلی مطلوب تدوین گردیده است. در این پژوهش به منظور کدگذاری و تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Maxqda استفاده گردیده است. نتایج این پژوهش نشان داد که از منظر نهادهای حرفه ای، عواملی همچون قوانین و مقررات حاکم، التزام مسئولان دستگاه های اجرایی به پاسخ گویی، نظام حسابداری و گزارشگری مالی و روش های کنترل و نظارت و نیز از منظر استفاده کنندگان از اطلاعات مالی عواملی چون سودآوری درازمدت، جلوگیری از هرگونه اختلاس و تقلب، تهیه گزارش های مالی و مدیریتی اتکاپذیر، می تواند به عنوان عوامل علّی اثرگذار بر کیفیت کنترل داخلی به منظور کاهش ریسک بنگاه های اقتصادی باشد. در نهایت با در نظر گرفتن شرایط میانجی و بستر ساز آن و توجه به الگوی بومی شده در مطالعه، راهکارهای افزایش اثربخشی کنترل داخلی در پنج سطح راهکارهای لازم در بعد محیط کنترل، بعد ارزیابی ریسک، بعد فعالیت های کنترلی، بعد اطلاعات و ارتباطات و بعد فعالیت های نظارتی ارایه گردید.

سیستم اطلاعات حسابداری میتواند نقش بسزایی در کمک به حفاظت از محیط زیست از سوی شرکتهای تولیدی آلاینده بر عهده گیرد. اینکه مخارج مصرف شده برای محیط زیست از سوی شرکت چگونه در حسابها منعکس شود یا نحوه افشای آنها چگونه باشد، مسائلی هستند که حسابداری میتواند با پرداختن به آنها، اطلاعات مناسبی به مدیریت ارائه نماید. با این وجود علیرغم نقش مهم حسابداری زیستمحیطی، تاکنون شاخص جامعی برای آن ارائه نشده است؛ از اینرو هدف اصلی این پژوهش ارائه الگویی جامع از اهمیت نسبی شاخصهای حسابداری زیستمحیطی است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق آمیخته در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، اعضای هیئت علمی دانشگاهها و در بخش کمی 194 نفر از مدیران، کارشناسان و افراد مطلع در حوزه حسابداری زیستمحیطی است. برای تجزیه و تحلیل دادههای کیفی از روش نظریه داده بنیاد و در بخش کمی از معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتههای بخش کیفی نشان داد که شش مقوله اصلی تعهد مدیریت ارشد، استراتژی، عدم قطعیت، مشروعیت اجتماعی، نظارت و کنترل محیطی و سیستم اطلاعات حسابداری به عنوان ابعاد مدل شناسایی شدهاند. در نهایت در بخش کمی نتایج مدل ضریب تاثیر عامل های تغییر بر پیامدها نشان دهنده تایید روابط بود و از نتایج شاخص نیکویی برازش، مقدار شاخص برازش برابر 943/0 شد که نشان از برازش و مطلوبیت قوی مدل است.

هدف اصلی این تحقیق بررسی سودمندی متغیرهای حسابداری در پیش بینی ریسک سیستماتیک و هزینه تامین سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در راستای این هدف تعداد 40 شرکت که اطلاعات مورد نیاز برای دوره ی 7 ساله تحقیق (88 – 82) در مورد آنها قابل دسترس بود انتخاب شدند. این مطالعه در برگیرنده تحقیق تجربی کاربردی است. متغیرهای مورد آزمون در این پژوهش عبارتند از: اهرم مالی، اهرم عملیاتی، ضریب تغییرپذیری حاشیه سود، نسبت گردش دارائیها، ضریب رشد، هزینه استقراض. به منظور آزمون فرضیه ها از تکنیک های آماری رگرسیون ساده و رگرسیون چند متغیره بهره گرفته شد و نهایتا از روش گزینش دنباله ای متغیرها تحت عنوان حذف پسرو جهت انتخاب مدل بهینه استفاده گردید. معنی دار بودن الگوها با استفاده از آماره های f و t صورت گرفت. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که در سطح رگرسیون ساده، تنها بین سه متغیر اهرم مالی، ضریب تغییر پذیری حاشیه سود و نسبت گردش دارائیها با ریسک سیستماتیک رابطه معنادار وجود دارد و هیچ یک از متغیر های تحقیق با هزینه تامین سرمایه رابطه معناداری ندارند. همچنین در مرحله نهایی طراحی مدل پیش بینی ریسک سیستماتیک و هزینه تامین سرمایه نیز مشخص گردید که هیچ یک از متغیرهای مستقل شرایط حضور در مدل نهایی را نداشتند.

ساختار مالکیت شرکت به عنوان یکی از مکانیزم های اصلی حاکمیت شرکتی برای کنترل مدیران و کاهش تضاد نمایندگی می تواند بر تصمیمات سرمایه گذاری اعتباردهندگان و سرمایه گذاران تاثیرگذار باشد. رابطه بین ساختار مالکیت با سایر متغیرها همواره از جمله موضوعات مطرح در حوزه ادبیات مالی بوده است. هدف این تحقیق بررسی رابطه بین ساختار مالکیت و محدودیت در تامین مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. این تحقیق از نظر هدف جزو تحقیقات کاربردی و از نظر روش شناسی در طبقه تحقیقات پس رویدادی قرار دارد. برای آزمون فرضیه های تحقیق، تعدادنمونه این پژوهش 105 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1392 تا 1395 انتخاب و با استفاده از تحلیل رگرسیون و آزمون همبستگی و نیز استفاده از داده های ترکیبی فرضیات تحقیق مورد آزمون آماری قرار گرفت. یافته های تحقیق حاکی از آن است که نسبت مالکیت دولتی و نسبت مالکیت شرکتی با محدودیت در تامین مالی رابطه معنی دار منفی و نسبت مالکیت انفرادی و درصد تمرکز مالکیت با محدودیت در تامین مالی رابطه معنی دار مثبتی دارند. همچنین نسبت مالکیت خصوصی با محدودیت در تامین مالی رابطه معنی داری ندارد.

این تحقیق با هدف بررسی تأثیر ریسک سقوط سهام و سرمایه گذاران نهادی بر بازده سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در سال های 1390 الی 1396 انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شرکت ها پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار با 99 نمونه می باشد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی- همبستگی مبتنی بر تحلیل داده های مقطعی است و از حیث هدف کاربردی است. آزمون فرضیات تحقیق با استفاده از نرم افزار Eviews9 انجام شده است. نتایج نشان داد که بین ریسک سقوط قیمت سهام و بازده سهام رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین سرمایه گذاران نهادی و بازده سهام رابطه منفی و معناداری وجود دارد.

وضعیت آموزش اخلاق حرفه ای و شیوه ارزیابی آن در دانشجویان حسابداری و حسابرسی نشان می دهد که درس اخلاق به عنوان یک درس دو واحدی در مقطع مشخص به دانشجویان ارائه می شود و با انجام یک ارزیابی کتبی به پایان می رسد. درحالی که ارزشیابی رسمی بایستی با استفاده از شیوه های کارآمد که شامل ارزیابی دانش، نگرش و توانمندی های اخلاقی و حرفه ای در کل دوره تحصیل و بعد از فارغ التحصیلی می شود، باشد و نبایستی به ارزیابی همان درس به صورت مقطعی و صرفاً در حوزه تئوری های اخلاق محدود گردد. بسیاری از دانشجویان رشته حسابداری، حسابرسی و فعالان این حرفه نه تنها سهم مناسبی از اصول و فلسفه پشتوانه آیین رفتار حرفه ای ندارند؛ بلکه مهم تر از آن، از مهارت های کافی اخلاقی برای درک سیستم ارزشی برخوردار نیستند.هدف این بررسی پیشنهاد الگوی جامعی برای ارزیابی درس اخلاق در حیطه آموزش حسابرسی و حسابداری است. در این مطالعه توصیفی مقطعی، اساتید درگیر در مباحث حسابرسی و حسابداری به صورت سرشماری و هدفمند وارد مطالعه گردیدند. اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.1/79 درصد از اعضا با لزوم بازنگری ارزیابی این درس کاملاً موافق بوده و اعتقاد به استفاده از ابزارهای متعدد ارزیابی در اخلاق و رفتار حرفه ای داشته به طوری که اولاً همه حیطه های یادگیری را شامل شود و ثانیاً محدود به یک مقطع و دوره خاصی از برنامه آموزشی نبوده، بلکه مستمراً قابل بررسی و ارزیابی باشد.