رویا کاظمی

فرزندآوری یکی از مؤلفه های مهم علم جمعیت است و از جمله موضوعاتی است که در جوامع مختلف اهمیت دارد. اکثر کشورهای جهان به نوعی در حالت عدم تعادل جمعیتی قرار دارند و با چالش های ناشی از آن مواجهند. این مسئله سبب می شود که کشورهای با روند نزولی رشد جمعیت، به تدریج با سالخوردگی جمعیت و چالش های ناشی از آن مواجه شوند. فرزندآوری از جهات مختلف فقهی، حقوقی، اقتصادی، اجتماعی و اخلاقی قابل بررسی است. در ایران به مسئله فرزندآوری کمتر با رویکرد اخلاقی پرداخته شده است، اما در غرب این موضوع با رویکردهای مختلف اخلاق هنجاری مانند غایت گرایی، وظیفه گرایی و فضیلت گرایی بررسی شده است. از این میان، وظیفه گرایان _ برمبنای اصل ادای وظیفه _ استدلال های قابل توجهی بر اخلاقی بودن فرزندآوری ارائه کرده اند، ازجمله استدلال از طریق ارزشِ ذاتی فرزندآوری که تقریر های مختلفی از آن ارائه شده است. در این مقاله به بررسی و نقد استدلال ارزشِ ذاتی فرزندآوری با تقریرهای گوناگون آن پرداخته می شود.

ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روابط زناشویی، همواره ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻘﻘﺎن برای ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ آن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ. صمیمیت، ﯾﮑﯽ از ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﻣﻬﻢ روابط زﻧﺎﺷﻮیی اﺳﺖ و شناخت عواملی که آن را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽکنند، نقش مهمی در افزایش کیفیت زندگی زناشویی و کاهش تعارضات دارد. این پژوهش، با هدف بررسی نقش طرح واره های ناسازگار اولیه و جهت گیری مذهبی، در پیش بینی صمیمیت زناشویی انجام شد. طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. بدین منظور، 303 نفر از جامعه آماری دانشجویان و طلاب متأهل شهر قم، به طور تصادفی طبقه ای انتخاب و به پرسش نامه های صمیمیت زناشویی، طرح واره های ناسازگار اولیه و جهت گیری مذهبی پاسخ دادند. برای آزمون فرضیه ها و تجزیه و تحلیل داده ها، از همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین حوزه های طرح واره های ناسازگار اولیه و جهت گیری مذهبی بیرونی، با صمیمیت زناشویی، رابطه منفی و معنادار و بین جهت گیری مذهبی درونی با صمیمیت زناشویی، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. تحلیل رگرسیون نشان داد که حوزه بریدگی و طرد، جهت گیری مذهبی درونی و حوزه خودگردانی و عملکرد مختل، از مهم ترین پیش بین های صمیمیت زناشویی هستند. این یافته ها، به خوبی نقش مهم جهت گیری مذهبی و طرح واره های ناسازگار اولیه را در پیش بینی صمیمیت زناشویی نشان می دهند و می توانند اطلاعات مناسبی را به مشاوران و روان شناسان خانواده ارائه کنند.

زندگی خانوادگی، یکی از مه مترین پایگا ههای اجتماعی زندگی بشری است و همسران به عنوان دو رکن اصلیخانواده، باید برای تعالی آن بکوشند. همسرداری مهارتی است که طی آن، زن و شوهر با شناخت کامل از یکدیگر،می توانند به تمام ابعاد نیازهای یکدیگر پاسخ دهند. امروزه یکی از مهم ترین منشأ اختلافات همسران، نداشتن الگوبرای تبعیت در شیوه همسرداری است. اهتمام اسلام به روابط همسران، سبب شده تا کامل ترین الگو در این زمینهرا معرفی کند. پیامبر اسلام(ص) به عنوان سرچشمه کمالات بشری، بهترین الگوی رفتاری برای همسرداری تمامانسا نهاست. به نظر می رسد ا گر زندگی خانوادگی افراد بر اساس سیره نبوی، سامان یابد، عدالت، محبت، همکاری،گذشت، مدارا، مودت و... بر روابط همسران غالب خواهد شد. در این مقاله سعی شده با روش تاریخی _ تحلیلی، بهسیره رفتاری پیامبر اسلام(ص) با همسران، پرداخته شود.

هدف این پژوهش مقایسه عادت های غذایی سال های اولیه زندگی و سبک های دلبستگی دو گروه از دختران چاق و دارای وزن عادی 9 تا 11 سال بود. بدین منظور 150 دانش آموز چاق و 150دانش آموز دارای وزن عادی ساکن شهرستان رفسنجان با استفاده از روش نمونه برداری هدفمند انتخاب شدند و به پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه روش های جامع تغذیه شدن (ماشر-ایزنمن، 2007) و سیاهه دلبستگی به والدین (گالون و رابینسون، 2005) پاسخ دادند. نتایج آزمون مستقل نشان داد در زیرمقیاس های روش های تغذیه شدن (مانند استقلال عمل کودک، نظم جویی هیجانی با مواد غذایی، تشویق به تعادل و تنوع، استفاده از غذا به عنوان پاداش، مشارکت کودک در برنامه ریزی غذایی، اجبار به خوردن، ایجاد محدودیت با هدف سلامتی و با هدف کنترل وزن) بین دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد. بین سبک های دلبستگی دو گروه تفاوتی مشاهده نشد. همچنین نتایج، تفاوت میان وزن هنگام تولد دو گروه و شاخص توده بدنی بیشتر والدین گروه دختران چاق را نشان داد. یافته های این پژوهش در شناخت علل چاقی دوران کودکی، پیشگیری از چاقی و طراحی مداخله برای درمان آن کاربرد دارد و می توان با آموزش های مناسب برخی از عادت های غذایی را در بستر فرهنگ تعدیل کرد.