سعید فروزانیان

اهداف: روش های مختلف آموزشی در افزایش کیفیت آموزشی و رضایت مندی دانشجویان، نقش مهمی ایفا می کنند. در سال های اخیر، آموزش پزشکی دستخوش تغییرات زیادی شده و روش های جدید آموزشی متنوعی ابداع شده است. هدف این مطالعه، مقایسه رضایت مندی دانشجویان پزشکی از تدریس درس فیزیولوژی به شیوه های سنتی و تلفیقی بود. ابزار و روش ها: این پژوهش توصیفی- تحلیلی روی 50 دانشجوی پزشکی ترم چهار دانشگاه علوم پزشکی بجنورد در سال 1394 انجام شد که به صورت تصادفی و بر حسب دردسترس بودن انتخاب شدند. ابزار پژوهش، دو پرسش نامه محقق ساخته بود که پایایی و روایی آنها مورد تایید قرار گرفت. پرسش نامه شماره یک بعد از تدریس مباحث کلیه و غدد به شیوه سخنرانی سنتی و تلفیقی و پرسش نامه شماره 2 صرفاً بعد از تدریس به شیوه تلفیقی توسط دانشجویان تکمیل شد. داده ها توسط آزمون آماری T وابسته و به کمک نرم افزار SPSS 16 آنالیز شدند. یافته ها: میانگین نمره رضایت دانشجویان از تدریس به روش سنتی (48/3±80/24) بیشتر از روش تلفیقی (03/4±30/22) بود (0001/0p<). در روش تلفیقی، اکثریت دانشجویان در خصوص بیان داستان هایی از زندگی روزمره (76%)، نحوه نشستن سر کلاس (48%)، نسبت دادن نقش های سلولی به دانشجویان (60%)، نمایش فیلم و انیمیشن (76%)، استفاده از مولاژ (84%) و اعضای واقعی بدن حیوانات (72%) در حین تدریس و بیان موارد بالینی در افزایش انگیزه یادگیری (76%)، نظر موافق و کاملاً موافق داشتند. نتیجه گیری: رضایت مطلوب دانشجویان از روش سخنرانی به شیوه سنتی در فهم مطالب و استقبال آنها از شیوه های نوین و فعال یادگیری در امر تدریس، نشان دهنده اثربخشی و کارآیی روش سنتی و لزوم ارتقای آن با روش های تلفیقی است.

سابقه و هدف: انسان؛ یکی از پیچیده ترین مخلوقاتی که نمود «فتبارک الله احسن الخالقین» است، موضوع بسیاری از علوم قرار گرفته است. یکی از علومی که به بررسی انسان ازجهت عوامل رشد و حیات و چگونگی فعالیت اعضای بدن می پردازد، «فیزیولوژی» است. از سوی دیگر بررسی انسان از این منظر در علوم دینی اسلامی هم صورت گرفته است و منابع مختلف دینی ازجمله قرآن و کتب باقی مانده از معصومان و بزرگان دینی نیز به آن پرداخته است. هدف اصلی این پژوهش رسیدن به دیدی جامع نسبت به امکان تطابق علم با دین و درک جدانبودن این دو مقوله از یکدیگر است. روش کار: روش این پژوهش تطبیق و تحلیل مطالب و مراجعه به کتابخانه است و برای اجرای آن، از کتاب های مختلف حوزه ی علوم اسلامی و کتب مربوط به دانش فیزیولوژی و پزشکی و مقالات حوزه ی دینی و پزشکی استفاده شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد بسیاری از مواردی که در حوزه ی علم فیزیولوژی و پزشکی به آنها اشاره شده، بزرگان دین اسلام، به ویژه امامان معصوم (ع) که دارای علم الهی و عصمت بالغه هستند نیز به آنها اشاره کرده اند، که با علوم روز منطبق است. نتیجه گیری: بحث مقایسه یی درباره ی علم فیزیولوژی در دو حوزه ی علوم تجربی و دینی، نشان می دهد که دین (منبعی که دارای آموزه های وحیانی است)، با علم تجربی منطبق است و در حوزه ی علوم تجربی نیز حرفی برای گفتن دارد. این امر موجب می شود در حوزه ی ارتباط علم و دین به تعارض های کامل بین این دو مقوله قائل نباشیم و ارتباط بین این دو را بپذیریم که این امر منجر می شود در بُعد پزشکی، فیزیولوژی و علوم تجربی عقاید دینی را مؤثر بدانیم و گام های بلندی برای ارتباط تنگاتنگ بین آنها برداریم