محمدرضا زندمقدم

محمدرضا زندمقدم

مدرک تحصیلی: استادیار گروه جغرافیا، واحد سمنان. دانشگاه آزاد اسلامی. سمنان. ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۵۱ مورد از کل ۵۱ مورد.
۴۱.

مدیریت اراضی رها شده شهری و سامان دهی آن ها با الگوی توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی شهرسمنان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اراضی اراضی رهاشده کاربری اراضی تغییرات جمعیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۷ تعداد دانلود : ۴۱۴
امروزه رشد جمعیت از یک سو و محدودیت منابع از سوی دیگر دست اندرکاران امر گسترش را با شگفتی مواجه ساخته است. تغییرات جمعیتی سبب تغییر فعالیت های اقتصادی شده و نقطه آغاز تغییرات کاربری اراضی به شمار می رود. در واقع بهره برداری بی رویه، تغییرات نادرست کاربری اراضی و دست اندازی بشر به عرصه های منابع طبیعی، روزبه روز بر بر هم زدن تعادل های منطقه ای می افزاید. در دهه های اخیر شاهد تغییر کاربری اراضی در سمنان هستیم. تحت اثر عوامل مختلفی پدیده تغییر کاربری اراضی شکل گرفته است به طور مثال در اراضی رهاشده، سطوحی از مراتع به مناطق مسکونی و شرایط ییلاقی از یک سده پیش محل رفت وآمد شمار زیادی از افراد برای بهره مندی از آب و هوای مناسب منطقه بوده است. یکی از عوامل مهم نیز تغییراتی است که در شمار جمعیت سمنان رخ داده است به گونه ای که بر پایه آمار جمعیتی می توان گفت جمعیت روستاها به شدت کاهش یافته است. همان طور که در دیگر مناطق ایران شاهد تغییر کاربری اراضی به ویژه مراتع هستیم، این موضوع در منطقه نیز قابل دیدن است. این نوشتار سعی دارد ارتباط بین تغییرات جمعیت را با تغییرات کاربری اراضی منطقه مورد بررسی و همچنین تعیین تغییرات کاربری اراضی را در طی یک دوره چند ساله بررسی نماید برای تعیین تغییرات کاربری زمین از سامانه اطلاعات جغرافیایی google Earth بهره گیری می شود. همچنین آمار جمعیتی در این 2 سال تهیه شد و ضریب رشد جمعیت محاسبه شد. با توجه به نتایج بدست آمده نرخ اراضی رها شده در منطقه مورد بررسی مثبت بوده در واقع افزایش یافته است. بنابراین شمار زیادی از افراد در طول این چند سال مهاجرت کرده و جمعیت کاهش یافته و به دنبال این روند گستره زیادی از مراتع (88/37 درصد) که در گذشته به دیمزار تبدیل شده بودند هم اکنون به صورت اراضی رهاشده در منطقه نمایان شده اند. در روستاهای اطراف چند سطح اراضی مرتعی بیشترین کاهش و اراضی رها شده بیشترین افزایش را داشته است. در نهایت می توان بیان کرد، بین نرخ رشد جمعیت و سطح اراضی رها شده رابطه منطقی وجود دارد.
۴۲.

تحلیل و سطح بندی پتانسیل های اکوتوریسم و تأثیر آن در توسعه پایدار، با استفاده از مدل چند متغیره topsis (منطقه موردی: استان مازندران)

کلید واژه ها: برنامه ریزی اکوتوریسم تحلیل وسطح بندی استان مازندران TOPSIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۵۱
صنعت گردشگری به ویژه بوم گردی، به عنوان رویکردی جدید برای توسعه هم زیستی انسان و طبیعت، به منظور بهره وری اقتصادی، امروزه درتوسعه مناطق جایگاه چشمگیری یافته است.استان مازندران به سبب طبیعت بکروزیبا، در این راستا از مزیت قابل توجهی برخوردار است.هدف از این مطالعه معرفی استان مازندران به عنوان یکی از قطب های طبیعت گردی می باشد. یافته های تحقیق حاکی از توانایی های این منطقه در زمینه صنعت نوپای اکوتوریسم از جمله موقعیت جغرافیایی خاص خود و داشتن آب و هوایی مطبوع به ویژه درفصل بهار و تابستان و بهره مندی از مناظر چشم نواز طبیعی، ظرفیت تبدیل شدن به یکی ازقطب های طبیعت گردی ر ادارا می باشد .مانع اساسی و ضعف بزرگ در راه رسیدن به این هدف، به تعدد تصمیم گیران، مسائل مدیریتی و ضعف در زیرساخت ها برمی گردد. هدف اصلی این پژوهش شناسائی و تحلیل جاذبه ها و شناخت قابلیت های اکوتوریسم استان مازندران در شاخه های گوناگون این صنعت و سپس سطح بندی استان بر اساس9 شاخص اصلی جهت جذب اکوتوریست می باشد.روش تحقیق در این پژوهش، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی و موردی می باشدکه ضمن جمع آوری اطلاعات اکوتوریسم استان و دسته بندی آن، توسط  مدل TOPSIS به سطح بندی توانمندی های استان پرداخته شده است.بر اساس امتیاز نهائی تاپسیس از لحاظ توان های اکوتوریسم شهرستان های )ساری، چالوس، سوادکوه، رامسر، نور)در سطح خوب و شهرستان های )جویبار، نوشهر، نکا، قائم شهر(در سطحی ضعیف قرار گرفته اند. نتایج حاصله در این پژوهش بیانگر آن است که در اکثر موارد، استان از لحاظ شاخص های اکوتوریسم در وضعیت خوبی قرار گرفته است
۴۳.

منظر شهری و ارتباط فرهنگی با رویکرد انتظامی پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: محله های هاشم آباد و قیام دشت شهرداری منطقه 15 تهران)

کلید واژه ها: مکتب چشم انداز فضای جغرافیایی پدافند غیر عامل قیام دشت هاشم آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۴۸
چشم اندازهای فرهنگی یکی از مهمترین عوامل نهادینه کردن فرهنگ پدافند غیرعامل محسوب می گردند، در این مقاله به انجام یک پژوهش علمی با روش مقایسه ای بین دو محله هاشم آباد و قیام دشت به صورت مقدماتی از دیدگاه منظر شهری با رویکرد انتظامی پرداخته ایم. ناهماهنگی بین ابعاد و ارتفاع ساختمان ها، استفاده از الگوهای طراحی و مصالح و رنگ معابر متفاوت و ناهمگون در عناصر دخیل در سیمای شهر، نماهای ساختمان های مغشوش و ناهمخوان با یکدیگر، کوچه های تنگ و باریک از جمله مصادیق این موضوع هستند که چهره ای نازیبا و آشفته بهاین محلات بخشیده از طرفی در زمان بحران و جنگ به ویژه بمباران هوایی تخلیه جمعیت با مشکل رو به رو خواهد شد و یک درهم تنیدگی و ازدحام و سردرگمی ایجاد خواهد شد کما اینکه در زمان حمله هوایی عراق به تهران شاهد این مسئله بودیم. لذا توجه به این امر خود می تواند از مصادیق پدافند غیر عامل و شهر سازی باشد، از طرفی انواع جرم و جنایت های متعدد را نیز به واسطه همین فضای نامناسب جغرافیایی در دل خود جای داده است. و به نوعی دیگر نه تنها سلامت روانی فرزندان و شهروندان این محله را با مخاطرات جدی رو به رو ساخته است بلکه به عبارت دیگر باعث جرم خیزی منطقه نیز گردیده است که این خود در هنگام بروز بحران و جنگ مشکلات را دوچندان می کند و یک نوع آنارشیست منطقه ای به وجود می آید.
۴۵.

کنترل فرسایشی خندقی در جلگه های لُسی چین با استفاده از سیستم مکان یابی جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۱ تعداد دانلود : ۸۳۲
امروزه استفاده از روشها و تحلیل های کمی در ژئومرفولوژی بیش از پیش متداول گردیده و کاربردهای وسیعی را در بررسیهای محیطی به خود اختصاص داده است. لیکن متاسفانه در کشور ما و در تدریس های دانشگاهی این رشته و کتب مربوطه چندان به آن پرداخته نشده و به نظر می رسد که ضرورتهای آن هنوز مورد توجه جدی قرار نگرفته است. همچنین کاربرد فن آوری های روز و کاربرد هر چه بیشتر آنها در علم جغرافیا از ضروریات قطعی به شمار می رود. یکی از مهمترین آنها سیستم موقعیت یابی جهانی یا G.P.Sمی باشد، که ابعاد بسیار گسترده ای یافته است. در این مقاله سعی شده تا سیستم کنترل فرسایشی خندقی که یکی از مهمترین عوامل فرساینده خاکهای سست و ناپایدار همچون خاک لُس می باشد را با استفاده از این فن آوری مورد بررسی قرار دهند. مترجم که رساله دکتری خویش را در ارتباط با ژئومرفولوژی اراضی لسی جنوب و شرق آق بند در شمال استان گلستان نوشته است، به خوبی به اهمیت بهره گیری از این نوع فن آوری ها و روشهای پیشنهادی در ایران پی برده و تلاش نموده با ترجمه مقاله، امکان استفاده از آن را برای دیگر علاقمندان فراهم سازد.
۴۶.

بررسی و مطالعه مورفولوژیک نهشته های لسی در مدیریت و برنامه ریزی شهرهای شمال شرقی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۲
لس نهشته بادی است که به رنگ زرد مایل به خاکستری بوده و 70 تا 90 درصد مواد تشکیل دهنده آن را سیلت در برگرفته است. این رسوبات به واسطه برخی ویژگی ها همچون وجود کانی های رس و... هم توان فرسایش پذیری قابل توجهی دارند و هم اینک پایداری لس ها را حتی تا زاویه 90 درجه برشیاتفه نیز می توان یافت. ولی با تمام این اوصاف جزو خاک های فرو ریزنده محسوب گردیده و با اشباع خاک توسط آب، حرکات توده ای و ناگهانی در آنها می تواند فاجعه آمیز گردد و خسارت های جبران ناپذیری را به مدیران و برنامه ریزان شهری و همه افرادی که به هر گونه با این رسوبات در ارتباط می باشند، وارد آورد. قرارگیری شهر گرگان در یک منطقه نسبتا مرطوب از شمال شرق کشور باعث گردیده تا این شهر که هم اکنون مراحل رشد و توسعه شهری را به سرعت در حال سپری نمودن می باشد، در معرض خطر جدی قرار گیرد، لذا چنانچه توجهی ویژه به پتانسیل و دینامیک حرکتی لس در این شهر صورت نگیرد، می توان اظهار داشت که در آینده ای نه چندان دور می بایست شاهد خسارات جانی و مالی زیادی در این شهر بود. نویسنده که خود در منطقه فوق به صورت مستقیم و به تحقیق و پژوهش پرداخته است، سعی دارد تا در این مقاله این ویژگی ها و پتانسیل های مخرب حرکتی در لس ها را جهت ارایه و استفاده تمامی علاقمندان و پژوهشگران بخصوص مدیران و برنامه ریزان شهری معرفی نماید تا بتوان ضمن جلوگیری از اینگونه خسارات، زمینه های هرچه بیشتر تحقیق را در شهرهای در حال توسعه کشور مورد توجه جدی قرار داد.
۴۷.

بررسی توانمندی های دشت کویر به عنوان ژئوپارک بزرگ ایران مرکزی و نقش آن در توسعه پایدار استان سمنان

کلید واژه ها: اکوتوریسم سمنان توریسم دشت کویر ژئوتوریسم ژئوپارک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶۴ تعداد دانلود : ۸۷۵
امروز نقش و اهمیت صنعت گردشگری بیش از پیش در هر کشوری توسعه یافته و تمامی کشورها سعی دارند تا از این صنعت حداکثر بهره برداری لازم را داشته باشند، به گونه ای که یکی از شاخص های مهم توسعه یافتگی محسوب گردیده و جایگاه هر کشور در استفاده بهینه از این مهم مشخص گردیده. در این میان کشور ایران علی رغم برخوداری ازپتانسیل های بسیار قابل توجه تاکنون نتوانسته است، آن چنان که باید و شاید بهره گیری لازم را از این صنعت داشته باشد. این مهم تنها معطوف به اماکن و مراکز تفریحی، باستانی و فرهنگی نمی شود، چرا که ما دارای پتانسیل های بسیار شناخته شده دیگری در سایر عرصه های طبیعی نیز می باشیم که تاکنون کمتر به آنها در این مقوله توجه جدی معطوف داشته شده است. ویژگی های مهم اکو توریستی، یکی از این موارد محسوب می گردد. اما صنعت توریسم در دهه اخیر پا را فراتر گذاشته و وارد عرصه های بسیار جدی و جدیدتری همچمون به کارگیری و بهره مندی از توانایی های ژئوتوریسم می باشد. که در کنار پیکره اصلی این صنعت نوپا تفکر ایجاد ژئوپارکها از سوی سازمان یونسکو با هدف حفظ و حراست و شناساندن میراث های کهن 4 بیلیون ساله کره زمین می باشد. در این میان کشور ما نیز با برخورداری از یک تاریخ قابل توجه و بسیار مهم مطالعه شده زمین شناسی که از دیر باز مورد توجه تمامی پژوهشگران و محققین خارجی و داخلی بوده است، دارای توانمندی ها و پتانسیل بسیار بالایی در ایجاد و احداث ژئوپارکها تلقی می گردد. یکی از مهم ترین این مناطق دشت کویر بزرگ ایران مرکزی در جنوب استان سمنان است. که در این مقاله سعی شده تا علاوه بر معرفی این منطقه بسیار مهم که از دیدگاه نویسنده به عنوان هارتلند ایران مرکزی محسوب می گردد. توجه تمامی مسوولین دولتی و غیر دولتی را به همراه سایر پژوهشگران و محققین علاقه مند به این مهم معطوف دارد. چرا که در راهی که پیش روی خواهیم داشت، نیازمندی یاری مبرم تمامی این عزیزان خواهیم بود. و فقط با همفکری، همدلی و بهره مندی و بکارگیری تمامی عناصر مهم منطقه ای میتوان به این هدف ارزشمند در راه دست یابی به اعتلای توسعه پایدار استان سمنان دست یافت و سعی خواهیم داشت تا در نهایت علاوه بر یک جمع بندی کامل بتوانیم زمینه اطمینان لازم را جهت یک موافقت پژوهشی و علمی از مسوولین محترم منطقه ای به منظور شروع مطالعه اصلی طرح ژئو پارک بزرگ ایران مرکزی اخذ نماییم.
۴۸.

ژئومرفولژی لسهای جنوب و شرق آق بند در شمال استان گلستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: لس خندق بدلند فرسایش تونلی لغزش اقلیم خشک و نیمه خشک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۵۵
در این مقاله به بررسی فرایندهاو فرمهای پدیده آمده در لسهای جنوب و شرق آق بند در شمال استان گلستان پرداخته شده است. منطقه مورد مطالعه قطب کشاورزی استان گلستان است، بدین ترتیب بررسی و شناخت رخسارهای فرسایشی از جمله فرسایش خندقی، بدلند، فرسایش تونلی، لغزش در آن اهمیت دارد. از مهمترین فرآیندهای اصلی تشکیل دهنده این اشکال خصوصیات اقلیمی منطقه خشک و نیمه خشک بوده که به همراه سایر عوامل طبیعی دخالت لازم را صورت داده اند. با استفاده از روشهای آزمایشگاهی که در تجزیه و تحلیل خاکهای منطقه مورد مطالعه صورت گرفته، این نتیجه حاصل شد که وجود آهک، سیلت، رس و کچ در لس های منطقه رخساره های فرسایش خندقی در نواحی خشک مرکزی، پایپنگ در نواحی نیمه خشک شمالی، لغزش در نواحی مرطوب جنوبی و بدلند را تقریبا در اکثر بخشهای شمالی و مرکزی بوجود آورده است.
۴۹.

واکاوی نقش شاخص های تأثیر گذار در شهر خلاق جهت خلق فضاهای تعاملی شهری (مورد مطالعه: شهر ری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر خلاق فضا تعامل شهر ری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۵۸
شهر خلاق می تواند نیازها و خواسته های جوامع شهری را در ابعاد گوناگون برطرف کند نیازهایی که هریک در رشد شهر تأثیر گذار است فضای شهری زمانی تحقق می پذیرد که شخص یا افرادی بخواهند از آن استفاده کنند یا در این فرآیند دخیل باشند و این فرآیند از یک سو به پویایی محیط و از سوی دیگر به بروز طبقه خلاق کمک می کندکه عوامل تأثیر گذار (سرمایه انسانی، نوآوری، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی) به عنوان شاخص ها در ایجاد خلاقیت و برنامه ریزی می تواند تأثیر گذار باشد که در این تحقیق بطور کلی به آن پرداخته شده است هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص های تأثیر گذار جهت خلق فضاهای تعاملی با تاکید بر شهر خلاق می باشد در این راستا با توجه به موضوع پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است به لحاظ سطح مطالعه، در دو سطح توصیفی و تبیینی (توصیفی- تحلیلی) استفاده گردید همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری چون SPSS، و نرم افزار Super decision استفاده شده است در سطح توصیفی از جداول یک بعدی، درصد و فراوانی استفاده شده است همچنین در سطح استنباطی نیز برای آزمون فرضیات از آزمون های T-Test، تی دو نمونه مستقل، تحلیل مسیر، پیرسون استفاده گردیده است و برای رتبه بندی عوامل مؤثر بر تحقق شهر خلاق از مدل ANP بهره گرفته شده است در نهایت نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که سرمایه اجتماعی پیش بینی کننده خوبی برای تبیین و بررسی سطح شهر خلاق در شهر ری می باشد.
۵۰.

تحلیل مولفه های درون ساختاری موثر در گردشگری پایدار شهری (مطالعه موردی شهرگلوگاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری توسعه پایدار تحلیل رگرسیون رضایتمندی شهر گلوگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۷۲
شهرها به عنوان مهمترین مکان های جذب گردشگر نقش مهمی در توسعه شهری دارند. هدف این پژوهش بررسی مولفه های درون ساختاری موثر بر گردشگری پایدار شهری است. پژوهش از نظر هدف کاربردی است و از نظر روش اجرا توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را سه گروه سرپرست خانوارها، گردشگران و مسولین تشکیل می دهند. برای انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که در بین خانوارها تعداد 360 پرسشنامه، در گروه گردشگران تعداد 285 پرسشنامه و در گروه مسولین تعداد 50 پرسشنامه به صورت طبقه بندی نسبتی شده انتخاب شده است.برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون، مدل میک مک و از مدل holsat برای مشخص نمودن رضایت از عملکرد هرساختار بر روی رشد و توسعه گردشگری استفاده شده است. نتایج پژوهش با مدل HOLSAT نشان می دهد بالاترین سطح رضایت در متغیر اقتصادی مربوط به مؤلفه به دست آوردن تجربه با سطح رضایت (23/1)، درمتغیر اجتماعی- فرهنگی مربوط ارتقا سطح استاندارد زندگی(5/0)، در متغیر محیطی حمایت از مناطق گردشگری(06/1) و در متغیر نهادی مربوط به فعالیت نهادهای غیر دولتی در زمینه گردشگری(66/0-) بوده است.نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که تمامی متغیرها رابطه معناداری با رشد و توسعه گردشگری پایدارشهری دارند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که از نظر خانوارها متغیر ساختار نهادی با ضریب بتای 392/0، از نظر گردشگران متغیر ساختار اجتماعی- فرهنگی با ضریب بتای 549/0 و از نظر مسولین متغیر ساختار محیطی با ضریب بتای 444/0 بیشترین تاثیر گذاری را بر توسعه گردشگری شهر گلوگاه داشته اند.
۵۱.

پهنه بندی و رویکرد فضایی بر مدیریت بحران با تاکید بر آسیب پذیری اجتماعی- فیزیکی شهرها در برابر زلزله (نمونه موردی استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت بحران آسیب پذیری زلزله آمار فضایی ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۶۰
شهرها کانون هایی هستند که انسان ها را به همراه نیازها و احتیاجات مختلفشان در خود پذیرفته اند و عالی ترین نیازهای بشر در آن تبلور عینی یافته است. برآورد ریسک و ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای از یک شهر از موضوعات مهم و اساسی محسوب می شود. به عبارت دیگر، ریسک ترکیبی از خطر و آسیب پذیری است و از آنجا که آسیب پذیری ممکن است صورت های گوناگونی همچون آسیب پذیری جانی، عملکردی، اجتماعی، مالی و یا ترکیبی از این موارد را به خود بگیرد، تخمین برآرود ریسک نیاز به رهیافتی جامع نگر دارد. و لازم است تا در آن از روش، معیار و تخصص های گوناگونی استفاده گردد. در نتیجه پژوهش حاضر با رویکرد "توسعه ای – کاربردی" و از نظر روش تحقیق ترکیبی از روش های "توصیفی، اسنادی و تحلیلی و میدانی" می باشد. بدین شرح که با استفاده از متغیرهای مربوطه در دو شاخص "اجتماعی و کالبدی" که از طریق سازمان های مربوطه "شهرداری های استان، استانداری استان، مرکز آمار ایران و مطالعات کتابخانه ای" متغیرهای لازم جمع آوری و بررسی می گردد. در مرحله بعد جهت تجزیه و تحلیل یافته ها با رویکرد فضایی از جمله روش های " VIKOR و TOPSIS " استفاده گردیده است؛ همچنین جهت تکمیل اطلاعات و خروجی های مناسب بررسی ها از نرم افزارهای " ArcGIS ، GRAFER8 ، VISIO ، SPSS ، MINITAB " و دیگر برنامه های لازم استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان داده است تفاوت زیادی بین شاخص و شهرستان ها از منظر آسیب پذیری وجود دارد. چراکه وزن شاخص ها دارای تفاوت زیادی بوده که میزان آن از (0) درصد تا (1) درصد متغیر بوده است. همچنین از نظر مکانی میزان TOPSIS بدست آمده میانگین آن برابر (0.372) درصد بوده است لذا میزان آسیب پذیری ناشی از زلزله علاوه بر اهمیت دوچندان آن در مدیریت بحران ضرورت بررسی آن در شاخص های مختلف از ضروریات برنا مه ریزی شهری می باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان