نوروز نیمروزی ناوخی

گلستان سعدی که قرن هفتم هجری قمری فراهم آمده ، در شمار اندرزنامه هایی است که حاوی محتواهای ارزشمند زیادی در زمینه های مختلف از جمله اجتماعی و سیاسی است. هدف از انجام تحقیق حاضر، شناخت اندیشه سعدی، ادیب بزرگ ایران در زمینه ناامنی اجتماعی و سیاسی در گلستان سعدی است. چارچوب نظری مقاله حاضر متکی بر نظریه نظام اجتماعی پارسونز و تحلیل ساختاری لوی اشتراوس است و با توجه به اینکه در هیچ یک از آثار قبلی، موضوع «ناامنی اجتماعی و سیاسی» مطرح نشده است. نسبت به آثار قبلی، از نوع اکتشافی است. سوم، در این مقاله تلاش شده است، با تحلیل گزاره های حکایات سعدی، نظام معرفتی سعدی در زمینه ناامنی اجتماعی و سیاسی مشخص شود. در این پژوهش، ابتدا موقعیت ها شناسایی و کدگذاری شدند و سپس کلیه عمل های اجتماعی گزارش شده در گلستان براساس عامل و طرف مقابل او کدگذاری گردید و بعد از این گام، عمل های اجتماعی یاد شده براساس «کُد» آن دسته بندی شد. بنابراین، تحقیق حاضر از نوع اسنادی و از نوع تحقیقات کیفی است. نتیجه این مطالعه نشان داد که ناامنی برای موقعیت های مختلف در جامعه مانند درباریان، لشکریان، مردم، افراد شاغل در بخش های مختلف درباری یا تجاری که با پادشاه در ارتباط هستند و یا حتی گدایان وجود دارد که ممکن است از طرف پادشاه یا متعلقان او مانند وزیر و دیگر درباریان، لشکریان و مأموران و یا شاهزاده باشد.

پژوهش حاضر از نوع پژوهش بینارشته ای ( ادبیات، تاریخ و جامعه شناسی) است. پرسش این نوشتار این است که براساس داده های منتج از منابع ادبی (سیاحتنامه ابراهیم بیگ، کتاب احمد و تمثیلات آخوندزاده) و تاریخی (حقایق الاخبار ناصری و شرح زندگانی من) عصر قاجار، نظام اداری این دوره تا چه حد تناسبی با مولفه های مدل سالا ریگز دارد؟ روش تحقیق، روش توصیفی-تحلیلی منابع ادبی و تاریخی در زمینه ساختار نظام اداری عصر قاجار و تکنیک جمع آوری داده ها فیش برداری از متون است. بررسی اجمالی منابع ادبی و تاریخی این عصر نشان می دهد که با توجه به تاخیر در شکل گیری دولت ملی در ایران و در نتیجه تاخیر در توسعه نظام اداری به مثابه ابزار و ماشین اداری دولت، مولفه های مدرن مدل سالا ریگز حضور تاریخی لازم را در نظام اداری ایران عصر قاجار ندارد بلکه با تلفیقی از حضور مولفه های سنتی و مدرن ضمن غلبه مولفه های سنتی مواجه هستیم. نتیجه نهایی اینکه، با مرور آثار ادبی و تاریخی عصر قاجار می توان گفت که وضعیت نظام اداری در ایران بویژه در دوره قاجار با توجه به پیشینه فرهنگی، اجتماعی و تاریخی جامعه ایران و حضور دو قدرت خارجی روس و انگلیس که مداخله گران موثری در نظام ترتیبات حکومتی و اداری ایران بودند انطباق بیشتری با مولفه های آسیب شناسانه مدل سالا ریگز دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین میزان دینداری و سبک زندگی دختران دانش آموز مقطع متوسطه شهر شیروان است. فرض مسئله تحقیق این است که با توجه به تغییرات فرهنگی-اجتماعی در سطح کلان جامعه و به تبع آن تغییرات احتمالی در سطح میانه خانواده، به احتمال زیاد در سطح نگرش ها و باورهای افراد به ویژه نسل نوجوان و جوان جامعه نیز شاهد تغییرات قابل توجهی باشیم. روش تحقیق روش پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه سبک زندگی (LSQ) و مقیاس سنجش دینداری گلاک و استارک است. جامعه آماری مورد بررسی همه دانش آموزان 16 دبیرستان دخترانه شهر شیروان است. حجم نمونه مورد بررسی 368 دانش آموز است که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند.  برای تجزیه و تحلیل داده ها از معادلات ساختاری PLS استفاده شد. نتایج حاکی از ارتباط مستقیم و زیاد (با ضریب مسیر 0.804، مقدار احتمال T-Value   37.458 و میزان اثر 0.382 ) بین میزان دینداری با سبک زندگی دختران است. همچنین سطح سواد والدین رابطه مستقیمی با سبک زندگی سلامت محور آنان دارد (با ضریب مسیر 0.096 ، مقدار احتمال T-Value  2.288 و میزان اثر 0.110)، اما بین وضعیت اقتصادی-اجتماعی دانش آموزان با سبک زندگی آنان ارتباط چندان قوی یافت نشد. به احتمال زیاد معنادار نشدن این ارتباط به دلیل واریانس پایین وضعیت اقتصادی-اجتماعی خانواده ها در شهری کوچک مانند شیروان است. یافته ها نیز پایین بودن چنین واریانسی را تأیید کرده است.

توجه به سلامتی زنان به عنوان نیمی از جمعیت که سهم مهمی از نیروی کار را تشکیل می دهند و رسالت مهم فرزندآوری را نیز بر عهده دارند، از اهمیت زیادی برخوردار است. بر این اساس مشارکت زنان در فعالیت های ورزشی یکی از راه های مهم تأمین سلامت روانی و جسمانی آنهاست. هدف این تحقیق، بررسی مقایسه ای مشارکت ورزشی بانوان در سطح استان گلستان و تحلیل نقش تفاوت های فرهنگی در مشارکت ورزشی بانوان بوده است. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی – همبستگی مبتنی بر روش پیمایشی بوده و تکنیک جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری تمامی زنان 15 تا 50 ساله مناطق روستایی و شهری استان بر اساس سرشماری سال 1395 تعداد 573057 نفر زن بود از آن 600 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. همچنین برای تحلیل یافته ها از آزمون T مستقل و لاندا استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان داد بطور کلی میزان مشارکت ورزشی بانوان در حد پایین است. کیفیت مشارکت ورزشی بیشتر بصورت فعالیت های ورزشی غیر رسمی و نامنظم است. پاسخگویان، بیشترین تشویق به فعالیت های ورزشی را از سوی اعضای خانواده، دوستان، همسایه ها و فامیل دریافت می کردند. همچنین بر اساس اظهارات پاسخگویان تاثیر کمبود امکانات زیرساختی بر فعالیت های ورزشی و تفاوت نحوه توزیع فضاها و امکانات ورزشی در سطح استان در سطح 95 درصد معنادار بوده و شدت این تاثیر در اغلب شهرستان ها در حد متوسط و در شهرستان گنبد و بویژه گمیشان در حد متوسط به بالاست.

هدف از این مقاله بررسی امکان پارادایم جامعه شناسی اسلامی در شرایط کنونی با توجه به عدم توافق لازم در پذیرش علم دینی، فقدان فلسفه علوم اجتماعی اسلامی مدون، نبود علمی بنام جامعه شناسی اسلامی و اجتماع علمی پیرامون آن و فقدان سایر شرایط لازم جهت تحقق پارادایم مذکور است. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که در بستر تحول از علوم انسانی موجود (با مبانی و رویکرد غربی) به علوم انسانی مطلوب موردنظر (با مبانی و رویکرد اسلامی) با توجه به پسینی و تصادفی بودن امر پارادایم در تاریخ علم، در حال حاضر صحبت از پارادایم جامعه شناسی اسلامی تا چه حد امکان پذیر است؟ چارچوب نظری این مبحث نظریه ی کوهن در تاریخ و فلسفه علم است. روش تحقیق، مطالعه ی اسناد موجود در خصوص مسئله ی پیدایش پارادایم علمی با استفاده از تکنیک فیش برداری از کتب و اسناد موجود است. نتایج بررسی ها مؤید آن است که صحبت از یک پارادایم جدید بدون نقد و ابطال پارادایم های رایج در مواجهه با نیازها و مسائل جدید در میان اعضای اجتماع علمی و پیدایش آن را صرفاً حاصل ترکیب پارادایم های رایج دانستن، اشکالات جدی فلسفی، منطقی و دشواری های عملی به دنبال دارد. در نهایت آسیب هایی به مبانی فکری و اعتقادی پارادایم جامعه شناسی اسلامی در نتیجه ی عدم پذیرش آن به عنوان یک پارادایم جانشین در میان اعضای اجتماعات علمی دنیا به ویژه کشورهای اسلامی به همراه دارد.