سید احمد حسینی کازرونی

سید احمد حسینی کازرونی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۱۴ مورد.
۲۱.

کاربرد نماد و تمثیل در شعر عطار نیشابوری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 117 - 135

کلیدواژه‌ها: نماد و تمثیل منطق الطیر مصیبت نامه الهی نامه و اسرارنامه ی عطار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۸۸۲
عطار نیشابوری، شاعر و عارف بزرگ قرن ششم و هفتم، معانی و مضامین بلند عرفانی را به بهترین وجه در قالب نماد و تمثیل ارائه می دهد. او در چهار اثر معروف خود (منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه) رمز و نماد را پایه و اصل داستانهایش قرار داده است. بازیگران صحنه های او نماد و تمثیلی هستند که هدف والای این شاعر را به بهترین وجه آراسته اند. تمثیل های به کار رفته در آثار عطار، گزارشگر احساسات و تجربه های اوست. و برای وصول به اهداف واقعی خود برای وصول به اهداف واقعی خود با بیان تمثیلی و غیر مستقیم از تلخی و گزندگی پند می کاهد. در این نوشتار نویسندگان جهت ضرورت تحقیق با محور قراردادن چهار اثر عطار به تشریح توصیفی مبنی بر تجزیه و تحلیل نمادها و تمثیل های به کار رفته در شعر این شاعر پرداخته است.
۲۲.

تمثیل در شعر میرزا حبیب خراسانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۱۱ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۰ 29 - 42

کلیدواژه‌ها: تصویر سازی تمثیل عشق عقل میرزاحبیب خراسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۴۱
در این مقاله با محور تمثیل به بررسی اشعار میرزا حبیب خراسانی با مفاهیم مبتنی بر تقابل عقل و عشق و جسم و جان پرداخته شده است. اشعاری که در آنها تشبیه محمل ایجاد تمثیل است. از دیرباز تمثیل یکی از ابزار های مهم بلاغی مورد توجه شاعران بوده است؛ لذا شاعران سعی در استفاده از آن داشتند. میرزا حبیب خراسانی نیز با استفاده از تمثیل هایی که دارای بار معنایی تصویری و اندیشه است اول سعی در ایجاد تصاویر و ایماژ در شعر در جهت خیال انگیز کردن آن و ایجاد لذّت در مخاطب دارد. شاعر با استفاده از ایماژ به بیان ادراکات حسی و عاطفی خود می پردازد؛ دوم سعی در ابلاغ و انتقال پیام دارد؛ در واقع هر تمثیل با بار معنایی اندیشه، پیامی در خود دارد که آنرا به مخاطب انتقال می دهد. در این نوع تمثیل در جهت درک مفاهیم انتزاعی از امور حسی برای توضیح آن بهره برده    می شود. این مقاله به شیوه کتابخانه ای و از طریق فیش برداری به شیوه توصیفی تحلیلی در دیوان اشعار میرزا حبیب خراسانی صورت گرفته است.      
۲۳.

کاربرد عشق در قرآن و اندیشه های مولانا و هگل بر اساس رویکرد بینامتنیت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد سنندج سال یازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۱ 111 - 140

کلیدواژه‌ها: قران عشق عرفان بینامتنیت مولانا هگل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۱ تعداد دانلود : ۱۷۴۶
تحلیل با رویکرد «بینامتنیت» ارتباط یک متن با سایر متون را بررسی می کند. هدف اصلی این پژوهش، مقایسه کاربرد عشق از منظر مولانا و هگل با تکیه بر قران است. عشق موضوعی است که از دیرباز فلاسفه، عارفان و اندیشمندان در شناخت و درک ماهیت آن کوشیده اند و یکی از مهم ترین موضوعاتی است که همه عرفا و فلاسفه بدان نظر داشته و درباره اش سخن گفته اند. آنان عشق را جان و اساس عالم می دانند که به واسطه آن همه موجودات از ادنی تا اعلی در جنبش و به سوی سرمنشأ عشق، یعنی ذات حق تعالی درحرکت اند. مولانا و هگل دو متفکّر برجسته از دو برهه زمانی بسیار دور از هم هستند که به بیان جنبه های مختلف عشق پرداخته اند و در آثار و نوشته هایشان عشق، نقشی محوری دارد. پرسش اصلی این جستار این است که بارزترین وجوه مشترک میان عشق درسروده های مولانا و آثار هگل کدام است؟ در این پژوهش با رهیافتی توصیفی – تحلیلی ابتدا به توضیح و تبیین عشق و سپس به شرح مصادیق بارز آن با استناد به آیات قران، از مثنوی و آثار هگل می پردازد. در نهایت این نتیجه حاصل شد که آنچه در مسیر دانندگی و تکامل روح انسانی با تکیه بر عشق خالصانه صورت می گیرد، مهم ترین نکته در اشتراک نظر این دو اندیشمند است.
۲۴.

تحلیل گفتمان دراماتیک با رویکرد سبک شناسی لایه ای در رمان لحظه های سکسکه احمد اکبرپور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد سنندج سال یازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۱ 51 - 76

کلیدواژه‌ها: گفتمان نمایشی سبک شناسی لایه ای رمان نوجوان لحظه های سکسکه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۶۱۳
گفتمان، اصطلاحی است که برای نمونه های کاربرد زبان و چگونگی تأثیر آن بر مخاطب، اعم از زبانی که ایجاد ارتباط می کند یا واحدهای زبانی بزرگتر چون مصاحبه و مکالمه و متن و... به کار برده می شود. با این تفاسیر تبلور گفتمان به شکل های گوناگونی صورت می پذیرد؛ گاهی یک متن سخنرانی، گاهی رمان و گاهی نمایشنامه یا فیلمنامه و... با این رسالت گفتمان، به نظر می رسد که در بعضی از متنون به خصوص رمان ها، به خاطر شرایط و نوع ساختار جملات می توان دو یا چند گونه گفتمان را قائل شد. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی محتوا انجام شده، سعی برآن بوده تا ابتدا به تعریف گفتمان پرداخته شود و سپس با توجه به ویژگی های سبکی رمان لحظه های سکسکه از احمد اکبرپور، گفتمان نمایشی آن نیز مورد بررسی قرار گیرد. یافته ها حاکی از آن است که سبک بارز این رمان، طنز است و به لحاظ ساختاری به نمایشنامه و فیلمنامه نیز نزدیک است. به طوری که اگر نویسنده نوع نمایشنامه و فیلمنامه را به جای رمان برای بیان ایدئولوژی خود انتخاب می کرد، باز هم در ایجاد گفتمان موفق بود.از طرفی متن رمان می تواند به عنوان یک فیلمنامه خوب در زمینه جنگ تحمیلی و معرفی آن به مخاطب نوجوان باشد.
۲۵.

بررسی ساختار و انواع تمثیل در منظومه «شیرین و خسرو» امیر خسرو دهلوی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۱۱ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۲ 8 - 33

کلیدواژه‌ها: تمثیل فابل پارابل شیرین و خسرو امیر خسرو دهلوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۴۸۵
از مباحثی که در حوزه علم بلاغت قرار گرفته و سبب زیبایی هر چه بیشتر کلام می شود، مبحث تمثیل است. این شگرد بلاغی یکی از شیوه های بسیار مهم و مؤثر در القای مفاهیم ذهنی به مخاطب و حاصل تجربیات و حوادث مختلف هر قومی به حساب می آید که به صورت عبارتهای دلنشین و کوتاه یا داستانهای تمثیلی ظاهر می شود. وظیفه تمثیل انتقال هنری تجربیات و پیامهای اخلاقی، اجتماعی، دینی و ... گذشتگان به آیندگان است. تمثیل از آغاز در آثار ادبی فارسی جایگاه ویژه ای داشته و با ورود عرفان به شعر و ادب فارسی بر اهمیت و کارکرد آن افزوده شده است. اما اوج استفاده از تمثیل را در سبک هندی شاهد هستیم. با وجود اهمیت این شاخه بیانی و تحقیقات صورت گرفته در مورد جایگاه آن در آثار ادبی، متاسفانه درخصوص نقش و اهمیت تمثیل در آثار داستانی غفلت شده است. پژوهش حاضر بر آن است با تکیه بر شیوه توصیفی-تحلیلی، و روش کتابخانه ای، جلوه های تمثیل را در منظومه «شیرین و خسرو» امیر خسرو دهلوی بررسی نماید. یافته های تحقیق نشان می دهد بیشتر تمثیلات به کار رفته در این اثر از نوع تشبیه تمثیل هستند. بنابر موضوع منظومه، بیشتر تمثیلات از نظر موضوع، بر محور عشق استوار هستند، همچنین از موضوعاتی مانند ناپایداری دنیا، توصیه به اغتنام فرصت، بیان مکافات عمل، ارزش انسانیت و... برای تشریح و تبیین مقاصد تعلیمی استفاده کرده است.
۲۶.

بازتاب نقش تمثیلی موجودات فراطبیعی در اسطوره و شاه نامه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۱۱ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۱ 105 - 117

کلیدواژه‌ها: اسطوره و موجودات اساطیری شاه نامه پهلوانان اساطیری تمثیل صور خیال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۲۱
اسطوره، تعریف دقیق، جامع و مانعی ندارد. صاحب نظران تعریف های متفاوتی از آن ارایه کرده اند، اما چون در گذشته کتابت و نوشتار وجود نداشته، به طریق نقل، سینه به سینه از پدران به فرزندان منتقل شده است. اسطوره جلوه ای نمادین و تمثیلی از ارزش ها و باورهای یک فرهنگ است و ریشه در اندیشه ی ماورایی دارد که اعمال و ارزش های پهلوانی یک قوم را برای تبیین جهان بازگو می کند. از دیرباز تاکنون اسطوره ها در ذهن و زبان مردم یک سرزمین جای گاهی ویژه داشته و مردم بر این باور بوده اند که داشتن اساطیر، سند بزرگی و برتری آنان بر همسایگان و رقیبان بوده است. در حکایت های شاه نامه و اساطیر، ظهور نقش تمثیلی و نمادین بسیاری از موجودات صاحب شعور و اراده محرز است. این موجودات از نظر خلقت با انسان یکسان هستند. اما آن چه آن ها را متمایز می کند نمودشان است. در اساطیر پیش به ویژه شاه نامه: رخش، سمیرغ، اژدها و ... نمود شخصیتی دارند؛ یعنی پهلوانان با آنان سخن می گویند. آن ها گاه راه را به پهلوان نشان می دهند و زمانی آنان را از رفتن به راهی باز می دارند. فردوسی با پندار آرایه ی تشخیص و تمثیل، زیباترین صور خیال را در شاه نامه به تصویر کشیده است.
۲۷.

تجلی اشارات عرفانی و اسطوره ای در سروده های محمد بیابانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۶ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۶۲ 128 - 149

کلیدواژه‌ها: پیامبران درون مایه عرفان اسطوره محمد بیابانی شعر معاصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۴
شعر فارسی متأثر از پشتوانه های تاریخی، عرفانی و اسطوره ای است. تأثیر این عناصر را در اشعار شاعران معاصر، بیش از دوره های دیگر می توان دید و دلیل آن مردمی بودن شعر امروز است. شعر و اسطوره جدایی ناپذیرند و اسطوره سبب بارور شدن واژه ها و شکوفایی شعر می شود.  در قرآن کریم، بخش زیادی از مفاهیم در قالب نماد و تمثیل بیان شده است. وجود این تمثیل ها در حقیقت نزدیک کننده هر چه بیشتر مفهوم به ذهن مخاطب است. داستان های عرفانی نیز که غالباً صورتی تمثیلی یا تأویلی دارند، از این سبک قرآن به ویژه در تأویل داستان های قرآنی بهره برده اند. معروف ترین داستان های رمزی در قرآن کریم، داستان پیامبران است که شاعران در آثار خویش به اشارات آن توجه کرده اند و به طور صریح یا غیرصریح به رمزگشایی از آن پرداخته اند. هدف اصلی این مقاله، پژوهش پیرامون تجلّی اشارات عرفانی و اسطوره ای در آثار محمد بیابانی است. بیابانی در آثارش در عین هنجار گریزی و سنّت شکنی، رگه هایی از عرفان را دخیل می سازد. با همه اصالت و نجابت و سنّت ایرانی بودن، اشعار وی رنگ و بوی تجدد و مرزشکنی و تازگی به خود می گیرد و مفاهیم، مضامین و پیام هایش حتی با درون مایه های عرفانی رنگ تازگی دارد. این مقاله به روش پژوهشی، توصیفی-تحلیلی، به درون مایه های عرفانی اشعار بیابانی می پردازد.
۲۸.

رویکرد تمثیلی صائب تبریزی در بیان ویژگی های انسان سالم از منظر روان شناسان انسان گرا، با تکیه بر دیوان غزلیات شاعر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 28 - 57

کلیدواژه‌ها: صائب تبریزی دیوان غزلیات شخصیت تمثیل سبک هندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۴۴
امروزه استفاده از علم نوین روان شناسی در عرصه ی ادبیات فارسی و در تحلیل عوالم درونی متون کلاسیک و معاصر، توانسته است راه های تازه ای پیش روی پژوهشگران و منتقدان قرار دهد. بر همین اساس، ساختار کلّی این مقاله مطابق رویکرد فوق شکل گرفته و دو هدف عمده را دنبال می کند. اوّل کشف و شناسایی ویژگی های بارز شخصیت افراد سالم (خودشکوفا) بر اساس نظریه ی انسان گراها و دوم بررسی رویکرد تمثیلی صائب در بیان این ویژگی ها. برای دست یابی به این دو مقصود نیز از سخنان و اشعاری که شاعر با توجّه به دو خصیصه ی مهمّ سبک هندی یعنی بسیارگویی و کشف مضمون های تازه، در دیوان غزلیّاتش به این موضوع پرداخته، استفاده شده است.در این روش 364 غزل از دیوان مذکور بر اساس جدول مورگان و استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده از بین 6995 غزل، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است. بر همین اساس بعد از بیان مطالبی درمورد تمثیل، کارکرد و شاخه های آن، موضوع شخصیت و مفهوم آن تبیین شده و سپس دوازده ویژگی معرّفی شده انسان های سالم در نظریه انسان گرا، از دیوان صائب استخراج شده و رویکرد تمثیلی او در بیان این ویژگی ها مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت.
۲۹.

بررسی و نقد تمثیل های حماسی و اسطوره ای در شعر محمد بیابانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۱۱ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۰ 84 - 102

کلیدواژه‌ها: اسطوره تمثیل حماسه محمد بیابانی شعر معاصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۳۴۰
محمد بیابانی یکی از شاعران نوپرداز معاصر به مقوله تمثیل نگاهی ویژه دارد و در اشعار خود کوشیده است تا با استفاده از عناصر بیانی به ویژه تمثیل برحسن تأثیر و زیبایی کلام خود بیفزاید. از این رو، در این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته، تمثیل های حماسی و اسطوره ای به کاررفته در سروده های بیابانی و اهداف و شیوه های کاربرد آن ها در این سروده ها بررسی و توصیف شده است. هدف از این پژوهش آن است که دانسته شود شاعر این تمثیل های حماسی و اسطورهای را چگونه و با چه هدف هایی در سروده های خویش به کار گرفته و این اشاره ها و تناسب های ذهنی چه تأثیری در پرورش معانی و مفاهیم مورد نظر شاعر داشته است. بدین منظور، این مفاهیم اسطوره ای و اشاره های داستانی را در سه بخش تمثیل های حماسی و اسطورهای ایرانی، اشارات و تلمیحات اسلامی، دسته بندی و بررسی نموده ایم که در این میان، تمثیل های حماسی و اسطوره های ایرانی سهم بسیار چشمگیری در سروده های شاعر داشته است. این تمثیل های حماسی و اساطیری با اهداف گوناگون در شعر بیابانی به کار رفته است؛ شاعر برای پرورش معانی و مفاهیم مورد نظر خود و اغلب برای بیان مفاهیم و مسائل سیاسی و اجتماعی روزگار خویش از آن ها بهره گرفته است. بهره گیری از این تمثیل های حماسی و اسطوره ای، زبان و بیان شعری او را نیز تشخّص و ویژگی بخشیده و بر قدرت تأثیر و القای آن افزوده است.
۳۰.

بررسی مؤلفه های تمثیلی رمان عاشقانه های یونس در شکم ماهی از جمشید خانیان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۱۰ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۷ 111 - 127

کلیدواژه‌ها: سبک شناسی لایه ای ادبیات پایداری تمثیل و عرفان رمان نوجوان جمشید خانیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۳۱۶
ادبیات پایداری به معنای خاص، یکی از انواع ادبی است که در ایران عمر کوتاهی دارد و داستان ها و رمان های زیادی در این نوع نوشته شده که در آن، نویسنده تمثیل و نماد را دستمایه ی بیان خود کرده و اثرش را خلق می کند. تمثیل شامل چیزی گنگ، ناشناخته و پنهان از ماست که در عصر جدید و در نقد سبک شناسانه ی یک اثر به عنوان رمزگان از آن یاد می شود و حتی می تواند سبک یک نویسنده را دربرگیرد. در سبک شناسی لایه ای، که از شیوه های نوین سبک شناسی به حساب می آید، بافت موقعیتی را به عنوان کلان لایه مد نظر قرار داده و متن را به خرد لایه هایی تجزیه می کنیم. سپس با بررسی آن ها به جستجو در ویژگی های شاخص و پربسامد می پردازیم که در نهایت منجر به کشف ایدئولوژی می شود. در این مطالعه ، که به روش توصیفی تحلیلی محتوا انجام شده ، ابتدا با توجه به بافت موقعیتی، رمان عاشقانه های یونس در شکم ماهی از جمشید خانیان را که یکی از آثار تمثیلی خلق شده در ادبیات پایداری است به خرد لایه های واژگانی، نحوی و بلاغی تجزیه کرده و سپس به بررسی سبک شناسانه آن پرداخته می شود. یافته ها حاکی از آن است که ایدئولوژی نویسنده در لایه ی نحوی نهفته است؛ چرا که این داستان تمثیلی است و معمولاً تمثیل در لایه ی نحوی نمود پیدا می کند. او با آوردن یک نمونه ی عالی ، بهترین نوع عشق را سیروسلوک و حرکت از عشق زمینی به عشق آسمانی می داند؛ سپس با بهره گیری از رمزگان و تمثیل، مخاطب را به تأویل و تفکر وا می دارد و سبکی تمثیلی را برای رمانش رقم می زند.
۳۱.

سوگسروده ها و مصیبت خوانی ها در ادبیات استان بوشهر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ادبیات غنایی سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 75 - 87

کلیدواژه‌ها: سوگسروده ؛ مصیبت خوانی استان بوشهر ؛ ادبیات ؛ موسیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۸۱۱
منطقه بوشهر از نظر تاریخی دارای سابقه ای بسیار درخشان است. این اقلیم، یکی از مراکز مهم و قدیمی تمدن و فرهنگ ایران زمین محسوب می شود که دارای قدمت و تمدنی کهن است. این درخشش به ویژه در آواها، نواها و اشعار نوحه ها در آیین های سوگواری جلوه بیشتری دارد. با توجه به شرایط اقلیمی و محیطی، فرهنگ عامه و بافت سنتی غالب براین استان، نوحه در آن از جایگاه بالایی برخوردار است. در این میان نقش و اهمیت شعر در ساخت نوحه، جایگاهی درخور و شایسته است. شیوه این پژوهش کتابخانه ای است؛ اما در برخی از موارد از شیوه میدانی نیز استفاده شده است. دستاورد این پژوهش و هدف اساسی از طرح این مساله شناخت اشعار مختلف نوحه در زمینه های خاص از جمله ذکر، نوحه پیش خوانی، نوحه پامنبری، نوحه سینه زنی دوره ای، لایی لایی، سرود یا سرور، اشعارروضه، شبیه خوانی ذوالجناح، صبحدم، شبیه خوانی شام غریبان و دیگر آواها و نواهای خاص آیین عزاداری در استان بوشهر است. بررسی زبان، بیان، اندیشه، موسیقی و قالب اشعار این نوحه ها منعکس کننده ویژگی تاریخ و فرهنگ غنی این استان است .
۳۲.

سبک شناسی لایه ای رمان هستی از فرهاد حسن زاده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) دوره ۱۰ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۸ 41 - 58

کلیدواژه‌ها: سبک شناسی لایه ای ادبیات داستانی مجموعه رمان نوجوان امروز مؤلفه های سبکی کلان لایه های روایی هستی فرهاد حسن زاده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۷۳۰
به کارگیری شاخه های جدید سبک شناسی و بازیابی ابزارهایی مناسب برای تجزیه و تحلیل متون فارسی می تواند دریچه ای تازه به شناخت مطلب باشد. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی و تحلیل محتوا انجام شده، سعی بر آن بوده است تا رمان هستی از فرهاد حسن زاده از دیدگاه سبک شناسی انتقادی مورد توجه قرار گیرد. یعنی در کلان لایه های روایی و متنی با تجزیه و تحلیل کانون سازی، میزان تداوم کانون سازی (کانون سازی متغیر و چندگانه) و جنبه های کانون سازی (جنبه ی ادراکی زمان به ترتیب، دیرش، بسامد و مکان و جنبه جهان بینی) و نیز خرد لایه های آوایی، واژگانی، نحوی، کاربردشناسی و بلاغی در ارتباط با لایه ی بیرونی آن (بافت موقعیتی متن) مورد بررسی قرار گیرد. یافته ها حاکی از آن است که برخی متغیرهای سبکی در متن وجود دارد که منجر به کشف جهان بینی و تبیین مسائل اجتماعی روز مثل جنگ، فقر و... در متن می شود؛ از طرفی نوع به کارگیری جملات با توجه به مخاطب شناسی باعث استقبال مخاطب نوجوان از این رمان و موفقیتش در عرصه ملی و بین المللی شده است.
۳۳.

ماهیت و کارکرد تصویر نمادین در شعر نیما(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ادبیات غنایی سال هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 29 - 44

کلیدواژه‌ها: نماد تصویرنمادین کارکرد تصویر نیما

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۹۶
تصویر از اساسی ترین اصطلاحات نقد ادبی و از مباحث بنیادی بلاغت امروز است. این مقاله بر آن است که ویژگی و کارکرد تصویر نمادین شعر نیما را بررسی نماید. بنابراین نماد و همچنین شاخصه های ایماژ نمادین در شعر نیما با بحث از: گنگی ذاتی، تأویل پذیری و چند معنایی، وحدت ایده و تصویر و ساختار ارگانیک تبیین شده، و به نظم افکار و احساسات و القای احساس و عاطفه، دو نقش و کارکرد مهم ساختار تصویر در شعر نیما پرداخته شده است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کیفی و کتابخانه ای است. هدف از مقاله حاضر ارزیابی تصاویر شعر نیما از منظر منطق تخیلی خاص و بررسی کیفیت نظام ایماژی در شعر او با تکیه بر نظریه های زیبایی شناسی ادبی مدرن و مطابقه آن با مکتب های ادبی است. یافته ها گویای آن است که ماهیت، کارکرد و فرآیند تصویر نمادین با توجه به نگرش او به مکتب های ادبی، متفاوت است. با توجه به طرح مسایل اجتماعی و سیاسی و گرایش نیما به وقایع اجتماعی، قلمرو معنایی این ساختار از تصویر در شعر او، نمادگرایی انسانی -اجتماعی است و ساختار اندامیک نماد، یکی از شاخصه های بارز تصویرگری نمادین در شعر نیما است.
۳۴.

باستان گرایی (آرکائیسم) در اشعار نصرت رحمانی و علی موسوی گرمارودی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) دوره ۱۰ بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 35 - 50

کلیدواژه‌ها: آشنایی زدایی باستان گرایی نصرت رحمانی موسوی گرمارودی شعر معاصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۷۳۸
یکی از شیوه های آشنایی زدایی و برجسته سازی کلام در نظر منتقدان فرمالیسم، استفاده از واژه ها و عبارات کهن است که در نقد ادبی به باستان گرایی (آرکائیسم) معروف است. کاربرد بجا و مناسب باستان گرایی، علاوه بر تعالی شعر، باعث اعجاب و التذاذ مخاطب نیز می شود. نصرت رحمانی و علی موسوی گرمارودی از این شگرد زبانی به نحو چشمگیری استفاده نموده و علاوه بر زیبایی، زبان شعر خود را نیز تشخص بخشیده اند. گفتنی است بسامد این نوع آشنایی زدایی در شعر گرمارودی- به دلیل آشنایی و مطالعه عمیق در اشعار کلاسیک فارسی- بسیار بالاتر از رحمانی است و می توان آن را یکی از ویژگی های سبکی وی به شمار آورد. هدف این پژوهش بررسی و کاربرد باستان گرایی در اشعار این دو شاعر است که به تشخص زبان و بیان شاعرانه آنها منجر شده است.
۳۵.

گونه شناسی مرثیه های استان بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ و ادبیات عامه سال ششم آذر و دی ۱۳۹۷ شماره ۲۳ 201-218

کلیدواژه‌ها: مرثیه های عامیانه استان بوشهر موسیقی ادبیات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۱۲
استان بوشهر را بی تردید از استان های تاریخی کشور می توان به شمار آورد. این استان از نظر فرهنگ عامیانه، یکی از غنی ترین گنجینه های ایران زمین است. این گنجینه عظیم، به ویژه در موسیقی آیینی، نوحه خوانی و مرثیه سرایی، بیشتر نمود دارد. با توجه به خرده فرهنگ های سنتی و شرایط خاص جغرافیایی موجود در این استان، مرثیه های عامیانه در آن جایگاهی مهم دارد. در این پژوهش بنا بر این است تا به شیوه ای تحلیلی، گونه شناسی مرثیه ها در این استان، بررسی شود. شیوه این پژوهش کتابخانه ای است؛ اما در برخی از مورد ها از شیوه میدانی نیز استفاده شده است. هدف اساسی این نوشتار، شناخت مرثیه های عامیانه در زمینه های خاص؛ از جمله سنج و دمام، ذکرخوانی، عَلَم، کتاب خوانی، پیش خوانی، پامنبری، سینه زنی دوره ای، لایی لایی گهواره علی اصغر (ع) ، سرود حجله گاه قاسم (ع) ، چاووش، روضه خوانی، شبیه خوانی ذوالجناح، صبحدم، شبیه خوانی شام غریبان و دیگر مرثیه های به کار گرفته شده در آیین های عزاداری استان بوشهر است. یافته های این نوشتار، علاوه بر گونه شناسی مرثیه های استان بوشهر، نشان دهنده تأثیر این مرثیه ها از نظر زبان، بیان، اندیشه، موسیقی و قالب، بر ادبیات آیینی این استان است.
۳۶.

بررسی تمثیلی زیبایی درون و برون از دیدگاه مولوی و حافظ(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۱۰ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۶ 106 - 125

کلیدواژه‌ها: تمثیل زیبایی درون و برون حافظ و مولوی آن معرفت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۷۱۶
شاعران و نویسندگان ایرانی، در طول تاریخ ادب فارسی، همواره از انواع تمثیل برای بیان مفاهیم عرفانی و اخلاقی خود استفاده کرده اند. تمثیل، یکی از ابزارهایی است که علاوه بر التذاذ ادبی که در خواننده ایجاد می کند،حسّ عاطفی هم در او برمی انگیزاند و مفاهیم شعری را چنان بر دل و جان او می نشاند که گویی نقش بر سنگ است. حافظ و مولوی برای بیان مفاهیم اخلاقی و عرقانی از انواع تمثیل استفاده کرده اند؛ مولوی بیشتر از تمثیل های داستانی؛ اسلوب معادله و ارسال مثل؛ و حافظ از تمثیل های ارسال مثل و  اسلوب معادله برای بیان تفاوت زیبایی درون با بیرون استفاده کرده اند.حافظ زیبایی درون را به «آن» و «لطیفه ی غیبی» تعبیر می کند و مولوی با آوردن حکایت تمثیلی، زیبایی درون را که از پاکی دل و معرفت سرچشمه می گیرد بر زیبایی ظاهری که صفا و پاکی دل در آن هیچ دخالتی ندارد، ترجیح می دهد.
۳۷.

جایگاه گونه های تمثیل در حکایات تمثیلی مصیبت نامه عطار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۹ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۲ 94 - 110

کلیدواژه‌ها: حکایت های تمثیلی تمثیل استعاره تمثیلیه مثل اسلوب و معادله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۴۱۱
قهرمان مصیبت نامه «سالک فکرت» است که به دنبال شناخت حقیقت است. آنچه در مصیبت نامه نشان داده شده تلاش روح و فکر آدمی در جهت پی بردن به حقیقت و کنه معنی وجودی خداست که آن را در خود می یابد. در لابه لای این حکایات تمثیلی مواردی نغز از تشبیه، تمثیل، مثل، استعاره تمثیلیه و اسلوب و معادله به چشم می خورد. در این تحقیق محققان در پی یافتن آنند که عطار در مصیبت نامه چگونه از تمثیل بهره برده و از چه انواعی بهره گرفته است، انواع تمثیل چه تأثیری در بیان شاعر داشته، ساختار تمثیل در حکایات تمثیلی مصیبت نامه چگونه است به شیوه کتابخانه ای و از طریق فیش برداری به توصیف و تحلیل داده ها پرداخته شده است.
۳۸.

بررسی نقش رویدادهای اجتماعی در انتخاب درونمایه های شعر قیصر امین پور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد سنندج سال نهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: قیصر امین پور درونمایه های شعر رویدادهای اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۶ تعداد دانلود : ۹۰۹
شعر امروز با زمان شناسی نیما یوشیج، دگرگونی در شکل و درون مایه را آزمود. نیما شاعر امروز را با جامعه آشنا ساخت و خود جامعه گراترین شاعر روزگار خود شد. پس از نیما، نوآوری های شاگردان او در دهه های 30 و 40 جلا و جلوه ای تازه به این شعر بخشید. اوج گیری خیزش هم گانی ایرانیان در دهه ی پنجاه، پدیدآمدن ادبیات تازه ای را در پی داشت. انقلاب بزرگترین تحول اجتماعی ممکن هر ملتی است و انقلاب اسلامی ایران با توجه به پشتوانه ی عظیم مردمی خود، چشم اندازی روشن برای پدیدآوردندگانش را نوید می داد. شاعران به عنوان پیشروترین اعضای نهاد اجتماعی همواره در فراز و فرودهای اجتماعی نقشی ویژه بر عهده دارند. از این روی می توان در متن آفرینش های هنری شاعران، سلسله رویدادهای اجتماعی عصر شاعر را کشف، استخراج و تحلیل نمود. در این پژوهش تحلیلی – توصیفی، سه دوره ی انقلاب، جنگ، ادوار پس از جنگ را در پنج دفتر شعر «در کوچه ی آفتاب»،  «تنفس صبح»، «آینه های ناگهان»، «گل ها همه آفتابگردانند» و «دستور زبان عشق» مورد ارزیابی قرار داده ایم. مهمترین دستاورد و نتیجه ی این پژوهش، توجه تمام شاعر به رویدادهای اجتماعی روزگار خویش بوده است که همین موضوع زمینه های تحول و تغییر اندیشه ی شاعر را ممکن می سازد.
۳۹.

آشنایی زدایی و کارکرد آن در اشعار نصرت رحمانی و علی موسوی گرمارودی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ادبیات غنایی سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۲ 33 - 44

کلیدواژه‌ها: آشنایی زدایی هنجار گریزی فرمالیسم موسوی گرمارودی نصرت رحمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۷۳
آشنایی زدایی (غریب سازی) یکی از شگردهای آفرینش شعر و از مباحث مهم نقد ادبی معاصر است که نخستین بار توسط فرمالیست ها (صورتگرایان) روس مطرح شد. آنها اعتقاد داشتند استفاده مکرر از واژگان و ترکیبات کهن در شعر، از ارزش و زیبایی متن کاسته و انگیزه مخاطبِ شعر نیز از آن سلب خواهد شد. به همین دلیل آنها بحث آشنایی زدایی را مطرح کردند و هدف اصلی آن را جلوگیری از تکرار و ابتذالِ واژگان، ترکیبات و تصاویر کلیشه ای در متون ادبی دانستند. آشنایی زدایی یکی از عوامل تعیین سبک شاعران نیز به شمار می رود. نصرت رحمانی و علی موسوی گرمارودی در آثار خود به شیوه های گوناگون آشنایی زدایی توجه داشته و از همین رهگذر، واژگان، ترکیبات و تصاویر تازه ای خلق کرده اند که در این مقاله به بخش هایی از آنها خواهیم پرداخت.
۴۰.

انگاره های جنسیتی در هزار و یک شب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) دوره ۹ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۳ 239 - 262

کلیدواژه‌ها: هزار و یک شب انگاره جنسیت انگاره های جنسیتی نقش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۴۳۱
هزار و یک شب یکی از متون ادبی چند ملیتی است که عناصر فرهنگ های ملل گوناگون را در خود جای داده است. در این اثر به وضوح، فرهنگ جنسیتی و نظام مردسالار به چشم می خورد، پژوهش حاضر با بررسی حکایت های هزار و یک شب، انگاره ها و اندیشه های جنسیتی فرهنگ گذشته ی شرقی را به نمایش گذاشته؛نقش هر یک از دو جنس (زن و مرد ) را در این فرهنگ تبیین کرده است. این پژوهش ، با هدف بررسی و نمایاندن وضعیت فرهنگی جوامع شرقی در عهد قدیم به ویژه عصر ساسانی، نقش و جایگاه زنان و مردان در تقابل با همدیگر (تقابل های جنسیتی) تدوین شده که در آن شهرزاد به عنوان الگوی تمام عیار جنسیت زن و شهریار نماد جنسیت مرد و نظام مردسالاری معرفی شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، زن در تمام حکایت های هزار و یک شب دارای نقش های متفاوتی است؛ تمام سعی و تلاش شهرزاد بر این است که نقش های مختلفی به زنان قصه هایش واگذار کند که از یک طرف قابل پذیرش در جامعه ی مرد سالارِ عهد ساسانی باشد و از طرف دیگر برای شهرزاد بسیار مهم است که بتواند ذهن بیمار گونه شهریار را تلطیف کرده و آماده دریافت نقش های مثبت برای زنان باشد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان