محبوبه رنجبر

تغییرات گسترده دنیای امروز به ویژه در عرصه ارتباطات، افزایش نقش روابط عمومی ها را به دنبال داشته است که نیازمند حضور کارشناسان و متخصصان حرفه ای در هر یک از بخش های مختلف این حرفه است. این امر برخورداری کارکنان روابط عمومی از شایستگی های خاص این حرفه را به ضرورت تبدیل کرده است. از سوی دیگر، شایستگی های مدیران به عنوان کلیدی ترین منابع انسانی و به دنبال آن مدیران روابط عمومی، از اهمیت بیشتری برخوردار است. هدف اصلی این مقاله، ارائه چهارچوب مفهومی الگوی شایستگی مدیران روابط عمومی با بهره مندی از رویکردهای نظری علم مدیریت و علم ارتباطات است. مقاله در دو مرحله اجرا شده است: طراحی چهارچوب مفهومی اولیه پژوهش، و اعتبارسنجی چهارچوب مفهومی طراحی شده. برای شناسایی شایستگی ها از تلفیق رویکردهای رجوع به ادبیات علمی، و بررسی شاخص های جذب گروه متمرکز با مدیران استفاده شده است. ابتدا ابعاد، مؤلفه ها و شاخص ها از الگوهای شایستگی ملی و بین المللی و مبانی نظری علم ارتباطات و روابط عمومی استخراج و سپس اعتبار چهارچوب با استفاده از نظر خبرگان بررسی و تأیید شد. جامعه آماری متشکل از خبرگان حوزه علوم ارتباطات، روابط عمومی و مدیریت بودند. با تشکیل گروه کانونی، گروه نمونه پانزده نفره ای از جامعه آماری که به روش قضاوتی انتخاب شدند طی دو مرحله پس از تأیید ابعاد و مؤلفه های چهارچوب مفهومی، شاخص یابی این ابعاد و مؤلفه ها را انجام دادند. با توجه به افزایش نقش روابط عمومی ها در توانمندی ارتباطی و موفقیت سازمان ها، چهارچوب مفهومی ارائه شده در این مقاله می تواند مورد استفاده مدیران سازمان ها قرار گیرد.

تغییرات و تحولات گسترده عصر انقلاب اطلاعات و ارتباطات موجب افزایش نقش روابط عمومی از یک سو و تغییر شکل جنبه های مختلف آن از سوی دیگر، شده است. این تغییر شکل و افزایش نقش های روابط عمومی خواهان کارشناسان و متخصصان حرفه ای هر یک از بخش های مختلف این عرصه است. بنابراین، برخورداری کارگزاران و فعالان عرصه روابط عمومی از شایستگی های خاص این حرفه را ضروری کرده است. هدف نهایی مقاله حاضر ارائه یک چارچوب از ملاحظات شایسته محوری کارگزاران حوزه روابط عمومی است. مقاله حاضر از طریق مطالعه و بررسی متون و اسناد وتحلیل آنها سعی کرده است یک الگوی پیشنهادی را برای شایستگی های حرفه ای کارگزاران روابط عمومی ارائه کند. مقاله حاضر ابتدا از طریق بررسی متون و اسناد وتحلیل آنها به شیوه داده بنیاد با بهره گیری از منطق استقراء و نظریه پردازی، چارچوب الگوی مقاله را ترسیم کرده است. سپس از طریق مراجعه به خبرگان در سه گروه کارشناسان مسلط به مفهوم شایستگی، مدیران حرفه ای و باسابقه عملکردی برتر در روابط عمومی و اساتید علم ارتباطات و روابط عمومی و بهره گیری از نظرات و دیدگاه های آنان، از فرآیند قیاسی و نظریه آزمایی برای آزمون، بررسی مجدد و تأیید و اعتباربخشی به الگوی طراحی شده بهره گرفته شده است. در نهایت، الگوی شایستگی کارگزاران روابط عمومی ایران دارای 2 بعد شایستگی های عمومی و شایستگی های تخصصی است. بعد شایستگی های عمومی شامل 3 مؤلفه شایستگی های انسانی، شخصی و ارزشی و بعد شایستگی های تخصصی در 5 مؤلفه شایستگی های فنی، ادراکی، اقتضایی، اخلاق حرفه ای و شایستگی های خاص حرفه طبقه بندی شده است و 82 شاخص محوری شایستگی های حرفه ای کارگزاران روابط عمومی ایران در چارچوب این 2 بعد و 8 مؤلفه طبقه بندی شده اند.

توانمندسازی، فرایندی است که طی آن فرد از نیازها و خواسته های درونی و قابلیت های خود آگاه می شود و با هدف رسیدن به خواسته ها، به کسب توانایی های لازم می پردازد. در کشور ما، با وجود آنکه زنان نیمی از جمعیت جامعه را شکل می دهند و از نظر کسب تحصیلات عالی روندی صعودی را طی کرده اند ولی از نظر وضعیت اشتغال نتوانسته اند با توجه به ظرفیت های شخصی، اجتماعی و قانونی به جایگاهی متناسب دست یابند. با توجه به این مهم، هدف این مقاله شناسایی عوامل تأثیرگذار بر توانمندسازی زنان، عوامل مؤثر بر اشتغال آنها و شیوه های توانمندسازی آنان در کسب جایگاه مناسب اجتماعی و شغلی است. مقاله حاضر ضمن مطالعه اسناد بالادستی و قوانین مرتبط با توانمندسازی و اشتغال زنان، عوامل و شیوه های نیل به اهداف فوق را دنبال کرده است. نتایج این پژوهش، نشان می دهد که عواملی چون کسب مهارت های مورد نیاز بازار کار در حوزه روابط عمومی با توجه به الگوهای شایستگی، بازنگری سیستمی قوانین و سیاست های ارتقاء شغلی و حرفه ای زنان و همچنین قوانین و سیاست های مرتبط با کسب منابع مالی و تغییر نگرش و باورهای اجتماعی می تواند در توانمندسازی بانوان تأثیرگذار باشند. نتایج پژوهش حاضر می تواند مورد استفاده سیاستگذاران حوزه اجرا و قانونگذاری و همچنین زنان علاقه مند به توسعه و پیشرفت قرار گیرد.

ظهور فناوری ارتباطات، مدل کسب وکار را به منزله واحد تجزیه وتحلیل جایگزین صنعت کرد تا شرکت ها بتوانند با ارزیابی مداوم نیازهای بازار و فناوری، مدل کسب وکار مناسب تری را انتخاب کنند. هدف این نوشتار شناسایی روش های طراحی مدل کسب و کار و ارائه چارچوب پیشنهادی کسب وکارها برای پیاده سازی طرح ها و ایده های تازه وارد به بازار یا حفظ و ارتقای موقعیت آنها در بازار های داخلی و جهانی است. برای دست یابی به این هدف، روش های مختلف طراحی مدل کسب وکار (MAPIT، IDEA، VISOR، FBBM و پویا) تجزیه وتحلیل شده و با استفاده از روش فراترکیب، چارچوبی برای طراحی مدل کسب وکار پیشنهاد می شود. برای سنجش روایی آن از تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد عناصر سازماندهی، فناوری، منابع مالی و هزینه ها، خدمات/کالاها، بازار و مشتریان و فازهای شناسایی، طراحی، ارزیابی و تجمیع در طراحی مدل کسب وکار، اهمیت زیادی دارند. آزمون مقایسه میانگین یک گروهی به دست آمده از معنادار بودن اهمیت عناصر پیشنهادی، طراحی مدل برای توسعه حضور کسب وکارهای مبتنی بر فناوری را حمایت کرده است.

ظهور موبایل به دلیل ویژگی های خاص، فرصت های شغلی فناورانه ای را برای فعالان صنایع فناوری محور فرهم نموده است. جستجوی انجام شده در پایگاه داده مقالات داخلی و خارجی، نشان داد تاکنون تحقیقی جهت شناسایی، طبقه بندی و تحلیل مدل های کسب و کار موبایل انجام نشده و از این نظر این مقاله به نوبه ی خود دارای نوآوری است. در این پژوهش مفاهیم تجارت همراه و مدل کسب و کار بررسی گردید. پس از مطالعه مدل های کسب و کار حوزه ی موبایل در 28 عنوان مقاله و کتاب ، 92 مدل مختلف با استفاده از روش فرا ترکیب مورد مقایسه، تفسیر، ترجمه و ترکیب قرار گرفته اند. معیارهای طبقه بندی مدل ها نظر صاحب نظران ارائه دهنده نقش، حوزه ی کسب و کار، شرکای کسب و کار، میزان پویایی، نوع فعالیت، حوزه تمرکز، نسل های موبایل، شفافیت، نوع شبکه، نوع فعالیت اپراتور، بازاریابی و تبلیغات و سطح لایه است. در نهایت مدل ها بر اساس نوع محصول، این مدل ها در چهار حوزه ی مختلف کسب و کار موبایل شامل تولید محتوا، فناوری (سخت افزار،نرم افزار)، شبکه و ترکیبی تحلیل و طبقه بندی شدند.

هدف این پژوهش ارزیابی نقش آموزشهای مهارتی اعم از فنی و غیرفنی در فرآین د تج اری س ازی اختراعات و نوآوریهای کارآموزان آموزش فنی و حرفهای است. استراتژی تحقیق ، پیمایشی اس ت و جامعه هدف آن ک ارآموزان مه ارت آموخت ه مخت رع و ن وآوران س ازمان آم وزش فن ی و حرف ه ای کشوراست. برای جمع آوری نظرات از پرسشنامه محقق ساخته با پایایی 8/0) آلفای کرونباخ) و ب رای بررسی نتایج تحقیق از آزمون دو جملهای، آزمون مقایسه میانگین رتبه، آزمون تی اس تیودنت، آزم ون رتبه بندی فریدمن استفاده شده است. نتایج نشان داد که آموزش مهارتهای فنی و غیر فنی در فرایند تجاریسازی از اهمیت بالایی برخوردارند .

امروزه، مراکز تخصصی دانشگاهی و سازمانهای مهندسی به این دستاورد مهم نایل آمده اند که با تکیه بر نوآوری و توسعه و ترویج آن می توانند پیشگامی و برتریهای بلند مدت خود را در عرصه های رقابتی حفظ کنند. دو عامل تغییرات سریع فناوری و فشردگی رقابت در اهمیت روز افزون نو آوری در صنایع بیشترین نقش را دارند. در این پژوهش تلاش شده است با مراجعه به جامعه مدیران و پژوهشگران (مخترعان) کشور موانع اساسی رشد و بهره برداری از نوآوری شناسایی شود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن پیمایشی بود. برای بررسی نتایج از آزمون دو جمله ای، آزمون مقایسه میانگین رتبه، آزمون مقایسه واریانس و آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده شده است. نتایج نشان داد که از دیدگاه مدیران و پژوهشگران بی ثباتی در قوانین حمایتی و نبود سرمایه کافی از جمله موانع مهم رشد، توسعه و کاربست نتایج نو آوری و اختراعات محسوب می شوند. همچنین، نتایج نشان داد که در میزان تأثیر موانع موجود، بین نظر پژوهشگران و مدیران اختلاف و جود دارد، به گونه ای که پژوهشگران منابع مالی را با اهمیت می دانند، ولی مدیران موانع مرتبط با آموزش را مهم تر به شمار می آورند.